Η πολυαναμενόμενη συνέχεια του μεγαλεπήβολου Dune, βρίσκει το δρόμο της στις αίθουσες. Το δαπανηρό σίκουελ του Ντενί Βιλνέβ, όπως είναι φυσικό, θα μονοπωλήσει μια πολύ μέτρια κινηματογραφική εβδομάδα, από την οποία κρατάμε μόνο ένα Κινέζικο νεανικό δράμα ως αντίβαρο στον οδοστρωτήρα του μεγάλου blockbuster.
Η μεγαλοπρέπεια και η έπαρση παραγκωνίζουν την πλοκή
Dune: Mέρος δεύτερο (Dune: Part II) ***
Σκηνοθεσία: Ντενί Βιλνέβ
Πρωταγωνιστούν: Τιμοτέ Σαλαμέ, Ζεντάγια, Όστιν Μπάτλερ, Κρίστοφερ Γουόκεν
Το δεύτερο μέρος του δαπανηρού «Dune» της Warner είναι στην ουσία ένας βαρυκόκαλος οργανισμός που αποτελείται από μεγαλόπνοες εικόνες οι οποίες αφηγούνται μια ιστορία αναμειγνύοντας τη μυθολογία, τη λογοτεχνία του φανταστικού, τη θρησκειολογία και την επιστημονική φαντασία σε ένα μπλέντερ που τα χτυπάει ανελέητα. Αυτό που προκύπτει είναι ένας κινηματογραφικός χυλός για μαζική κατανάλωση, συσκευασμένος για τις πιο προηγμένες συνθήκες ήχου και εικόνας (ειδικά για κάτι αίθουσες με καθίσματα που δονούνται συγχρονισμένα με τη δράση στην οθόνη). Όσο για την ιστορία, ο Πολ Ατρείδης (άνευρος ο Τιμοτέ Σαλαμέ) ζητά εκδίκηση για όσους ξεκλήρισαν την οικογένειά του και προσπαθεί να αλλάξει τα μελλούμενα με τη στήριξη του Στίλγκαρ (αποτελεσματικός ο Χαβιέ Μπαρδέμ) που αναζητά τον ιερό προφήτη του και της Τσέινι (υποτιμημένη η Ζεντάγια) που ερωτεύεται τον φέρελπι σωτήρα.
Ο Ντενί Βιλνέβ είναι ένας σκηνοθέτης που παίρνει πολύ σοβαρά το σινεμά που κάνει. Το παίρνει τόσο σοβαρά, που αν υποψιαστεί ότι γέλασε έστω ένας θεατής στις πίσω σειρές, θα το εκλάβει ως προσβολή για το όραμά του. Ο Καναδός σκηνοθέτης μπολιάζει με μια συντριπτική αίσθηση προφητικής δυστοπίας αυτό το ψηφιακό έπος φαντασίας και ντύνει τις καλά σχεδιασμένες σκηνές του έργου με ένα βαρύγδουπο soundtrack από συμφωνικούς ήχους που τους ακούει η μέρα και σκιάζεται. Η δαιδαλώδης ιστορία χτίζεται μέσα από μια αλλοπρόσαλλη αλληλουχία γεγονότων που περιέχει αδηφάγα σκουλήκια της άμμου, μαγικά ελιξίρια, στρατούς πιστών και έκπτωτους αυτοκράτορες. Βέβαια, μέσα απ’ τα πυκνογραμμένα βιβλία φαντασίας του Φρανκ Χέρμπερτ θα μπορούσαν να προκύψουν δαιδαλώδεις υποπλοκές με τις οποίες ένας αληθινά καλλιεργημένος σκηνοθέτης θα έκανε εμβόλιμα σχόλια για τον ισλαμικό φονταμενταλισμό, τα βάρβαρα ένστικτα των εκκολαπτόμενων ηγετών, τη μεσαιωνική δεισιδαιμονία και τη μεσσιανική φαντασίωση των μαζών. Ο Ντ. Βιλνέβ έχει αυτά και άλλα τόσα πράγματα στα χέρια του και δεν τα κάνει τίποτα. Μάλλον κάτι τα κάνει. Αποχυμώνει τις ιδέες και μετουσιώνει τις φλούδες που απέμειναν σε εικαστικά επιτεύγματα γεωμετρικής ακρίβειας.
Το δεύτερο «Dune» είναι ζοφερό και χθόνιο και σε σημεία ξετυλίγει μια εικαστική pop μεγαλοπρέπεια που δεν είναι καθόλου εύκολο να χωνευτεί. Αυτή η αρχιτεκτονική της εικόνας έχει τη δύναμη να δημιουργήσει στρατούς από ανήλικους fanboys στα φόρα που θα τη λατρέψουν σαν τοτέμ και θα κάνουν συντονισμένες cyber επιθέσεις σε όποιον «hater» δεν πιει νερό στο όνομα της τριλογίας (η τρίτη ταινία ήδη σχεδιάζεται). Οι ηθοποιοί μοιάζουν να μην καταλαβαίνουν τι ακριβώς κάνουν, αλλά έχουν εμπιστοσύνη στη λογιστική μηχανή πίσω από το θηριώδες καλλιτεχνικό οικοδόμημα (τους φαντάζεσαι εύκολα να τινάζουν με αμηχανία την άμμο από τις μπότες τους έπειτα από μια κουραστική μέρα γυρισμάτων). Τελικά το πάνω χέρι παίρνουν η υποβλητική ατμόσφαιρα και το δέος που αδιαμφισβήτητα προκαλεί, καθώς την όποια φιλοσοφία των βιβλίων την κατάπιαν τα αδηφάγα σκουλήκια του σκηνοθετικού ναρκισσισμού.
Ενα ασυνήθιστα συνηθισμένο ερωτικό τρίγωνο
Περάσματα (Passages) **
Σκηνοθεσία: Άιρα Σακς
Πρωταγωνιστούν: Φραντς Ρογκόφσκι, Μπεν Γουίσο, Αντέλ Εξαρχόπουλος
Ο έγγαμος βίος ενός ζευγαριού γκέι αντρών θα κλονιστεί όταν ο ένας μπλέκει σε μια παθιασμένη ερωτική σχέση με μια γυναίκα. Ο Άιρα Σακς αποπειράται με τη νέα του ταινία να αφηγηθεί την κλασική και χιλιοειπωμένη ιστορία του ερωτικού τριγώνου μέσα από ένα πρίσμα σεξουαλικού προσανατολισμού που είναι κινηματογραφικά ασυνήθιστο (η στρέιτ γυναίκα ανάμεσα σε δύο γκέι άνδρες). Ο Τομάς (Φραντς Ρογκόφσκι) είναι ο εγωπαθής και καλομαθημένος σκηνοθέτης που θα γοητευτεί από την ερωτική διαθεσιμότητα της Αγκάτ (Αντέλ Εξαρχόπουλος), ενώ ο σύζυγός του Μάρτιν (Μπεν Γουίσο), όσο ανεκτικός και να είναι, δεν μπορεί παρά να νιώσει προδομένος από τα καπρίτσια και την υπαρξιακή κρίση του συντρόφου του. Η ταινία διατηρεί μια γοητεία όσο το παράνομο ειδύλλιο κορυφώνεται και επιδεικνύει σεμνότητα ως προς την απροθυμία να εκμεταλλευτεί ηδονοβλεπτικά το ερωτικό πάθος (όπως είχε συμβεί με τη «Ζωή της Αντέλ»). Εκεί που τα «Περάσματα» χάνουν το στοίχημα είναι όταν ο Άιρα Σακς παύει να διαχειρίζεται την ιστορία ως μοντέρνος εξερευνητής της ανθρώπινης κατάστασης και πλησιάζει βιωματικά τη ζωή του πρωταγωνιστή - είναι σκηνοθέτης και η ταινία του δεν του βγαίνει όσο καλή ήθελε. Όσο ο Τομάς μετατρέπεται σε alter ego του σκηνοθέτη τόσο απομακρυνόμαστε από μια σπουδή χαρακτήρων, μέχρι που το αμήχανο φινάλε φέρνει βιαστικά τους τίτλους τέλους και μας διώχνει κακήν κακώς από ένα δράμα που μένει ημιτελές.
Ηπιο και σοφό δράμα αυτογνωσίας
O πάγος που καίει (The breaking ice) ***1/2
Σκηνοθεσία: Άντονι Τσεν
Πρωταγωνιστούν: Ζου Ντονγιού, Xάοραν Λιου, Χουσιάο Κιου
Μια ξεναγός διασταυρώνεται με έναν χρηματιστή από τη Σαγκάη που έρχεται για έναν γάμο και, αφού γνωρίζονται, πάνε σε δείπνο με έναν φίλο που εργάζεται σε εστιατόριο. Οι τρεις νεαροί θα έρθουν κοντά σε μια πόλη της Βόρειας Κίνας κι εκεί θα αναθεωρήσουν τον τρόπο ζωής τους. Η ταινία διαδραματίζεται σε μια χιονισμένη πόλη που συνορεύει με τη Βόρεια Κορέα και οι δύο γλώσσες και οι συγκρουόμενοι πολιτισμοί αναμειγνύονται. Τα ποτά, οι εξομολογήσεις, τα δάκρυα τη νύχτα και οι ελεύθερες βόλτες με τη μοτοσικλέτα που θα ακολουθήσουν οδηγούν τους εικοσάρηδες σε ένα ερωτικό τρίγωνο που ποτέ δεν καταλήγει σε προφανείς καταστάσεις. Ο Άντονι Τσεν, ακόμη κι αν δεν καταφέρνει κάτι μεγαλειώδες, φαίνεται πως αγαπάει βαθιά τους ήρωές του. Και γι’ αυτό μπορεί και τους κοιτάζει στα μάτια για να γίνει κοινωνός της ανέμελης μοναξιάς τους. Είναι εκείνο το είδος μοναξιάς και οι ανεκπλήρωτες επιθυμίες που συχνά οδηγούν σε μια βαθύτερη λαχτάρα για σύνδεση. Αυτό δηλαδή που συμβαίνει με τους ανθρώπους που είναι ευγνώμονες που έχουν ο ένας τον άλλον ακόμα κι αν δεν είναι με τον τρόπο που πραγματικά θέλουν.
Οι κοινωνικές προκαταλήψεις στο στόχαστρο
Ακουσέ με *1/2
Σκηνοθεσία: Μαρία Ντούζα
Πρωταγωνιστούν: Ευθαλία Παπακώστα, Δημήτρης Κίτσος, Γιώργος Πυρπασόπουλος
Η έλλειψη χρημάτων αναγκάζει μια έφηβη κοπέλα να αφήσει το σχολείο κωφών στην πρωτεύουσα και να επιστρέψει στη μικρή κοινωνία του νησιού του πατέρα της. Εκεί η Βαλμίρα θα αντιμετωπίσει την κοινωνική απομόνωση και τις προκαταλήψεις εναντίον των ανάπηρων. Η Μαρία Ντούζα ακολουθεί τις ψυχολογικές διακυμάνσεις μιας έφηβης που οι συνθήκες τη στέλνουν να μείνει με τον πατέρα της (Γιώργος Πυρπασόπουλος) και τη νέα του οικογένεια και τον προστατευτικό αδελφό της. Το περιβάλλον είναι ασφυκτικό εξαιτίας της ξενοφοβίας και των προκαταλήψεων, ειδικά στο σχολικό προαύλιο, που συχνά γίνεται κολαστήριο ψυχών και σωμάτων, και η Βαλμίρα είναι ένα δυναμικό κορίτσι που θα σηκώσει ανάστημα και δεν θα φοβηθεί τη σκιά της. Το κοινωνικό δράμα έχει καλές προθέσεις, αλλά το σενάριο αδυνατεί να κλείσει την ιστορία ικανοποιητικά, με αποτέλεσμα να ξεπλένει με κάποιον τρόπο το εφηβικό bullying στο παράδοξα ενωτικό φινάλε, χρησιμοποιώντας μάλιστα έναν αχρείαστο συναισθηματικό εκβιασμό στην ανατροπή της ιστορίας. Η Ευθαλία Παπακώστα ωστόσο δίνει μια αξιόλογη ερμηνεία με κινηματογραφικές αρετές, χωρίς δηλαδή να αποπνέει ίχνος τηλεοπτικής αισθητικής ο τρόπος που χρησιμοποιεί τα μάτια και το σώμα της.
Ο αγώνας για μια θέση ως πρίμα μπαλαρίνα στα Μπολσόι
Πρίμα μπαλαρίνα (Joika) **
Σκηνοθεσία: Τζέιμς Νάπιερ Ρόμπερτσον
Πρωταγωνιστούν: Τάλια Ράιντερ, Νταϊάν Κρούγκερ, Tόμας Κοτ
Μια κατάδυση στην προετοιμασία μιας φιλόδοξης χορεύτριας μπαλέτου η οποία ήταν μία από τις ελάχιστες αλλοδαπές και μόλις δύο Αμερικανίδες που έγιναν ποτέ δεκτές στα ακραία επιλεκτικά και διαβόητα σκληρά μπαλέτα Μπολσόι της Ρωσίας. Η ηρωίδα δοκιμάζεται στα όρια της αφοσίωσης, της αποφασιστικότητας και της αυτοθυσίας για να περάσει το κατώφλι της πιο ανταγωνιστικής σχολής χορού στον κόσμο. Η Τζο σε ηλικία 15 ετών αφήνει το πατρικό της στο Τέξας για να ακολουθήσει το όνειρό της και ο αγώνας της ζωντανεύει μέσα από την ερμηνεία της Τάλια Ράιντερ. Ο σκηνοθέτης υπογράφει κατά κάποιον τρόπο ένα αντι-«Black swan». Τα χορευτικά κινηματογραφούνται κυρίως με κοντινά πλάνα, ενώ πολλά τρικ αλλοιώνουν τον ρεαλισμό. Η διαφορά όμως έγκειται στο ότι η ταινία του Ντάρεν Αρονόφσκι εστίαζε στην ανταγωνιστική κουλτούρα που μεταβολιζόταν ψυχοσωματικά και εκδηλωνόταν επιθετικά, ενώ εδώ το πρόβλημα είναι το κλειστό σύστημα των Μπολσόι και οι στρεβλώσεις του απροσπέλαστου συστήματος που εμποδίζουν τον κύκνο να ανοίξει τα φτερά του. Το ζητούμενο όμως σε μια ταινία με αθλητικό μηχανισμό αφήγησης είναι η ταύτιση με το κεντρικό πρόσωπο και τις αγνές και τίμιες προθέσεις του αγώνα του για διάκριση. Σ’ αυτή την περίπτωση δεν έχουμε τίποτα άλλο παρά μια εμμονική στοχοπροσήλωση, ώστε δεν θα ήμασταν άδικοι αν μας αφήσει αδιάφορους η επιβράβευση των κόπων και των βασάνων αυτής της επίπονης προετοιμασίας.
Η εκδίκηση μιας απατημένης
Μια γυναίκα (A woman) *
Σκηνοθεσία: Ζαν Πολ Σιβεϊράκ
Πρωταγωνιστούν: Σοφί Μαρσό, Γιόχαν Χέλντεμπεργκ, Κριστίνα Φλουτούρ
Η Σοφί Μαρσό υποδύεται μια επιθεωρήτρια της αστυνομίας στο Παρίσι που γράφει και μυθιστορήματα στον ελεύθερο χρόνο της. Η ζωή της μεγαλοαστής γυναίκας θα καταρρεύσει όταν θα ανακαλύψει ότι ο άνδρας της έχει ερωμένη. Προκειμένου να τονίσει το σκοτάδι που θα πέσει η ηρωίδα, ο σκηνοθέτης ρίχνει τη μία υπερβολική σκηνή μετά την άλλη: για παράδειγμα, η πληγωμένη γυναίκα θα πάρει μέσα στη μαύρη νύχτα ένα τόξο και θα κάνει εξάσκηση με βέλη για να εκτονώσει την οργή και να διαχειριστεί το σοκ της προδοσίας. Ούτε ψυχολογικό θρίλερ ούτε κοινωνική σάτιρα ούτε ψυχόδραμα προς τη λύτρωση δεν μπορεί να γίνει αυτό το πλαδαρό και πέτσινο δραματάκι, που υποφέρει από υποτυπώδες σενάριο, με τη μουσική να πασχίζει να δώσει δραματουργικό βάρος στις σκηνές που χάσκει το κενό.
