Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
22.0°C25.2°C
3 BF 51%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
23 °C
20.8°C25.4°C
2 BF 41%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
19.9°C21.6°C
4 BF 55%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
21 °C
20.4°C20.8°C
2 BF 68%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
23.9°C24.0°C
0 BF 33%
Δημήτρης Αγγελάκης / Η μελωδία των κρουστών
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Δημήτρης Αγγελάκης / Η μελωδία των κρουστών

132822214611109_1624953434188603_7553422301420665195_n.jpg

Από τότε ο Δημήτρης -ένα παιδί που ψάχνεται πολύ- αποζητεί να αισθανθεί αυτά που γευόταν παλιά, τότε που άκουγε τις κασέτες του τρομπετίστα, πιανίστα, ενορχηστρωτή και δάσκαλου των ανώτερων θεωρητικών Γιάννη Αγγελάκη. Του πατέρα του, ο οποίος ήταν και η μεγαλύτερή του έμπνευση σαν παιδί.

Soul μουσική, αλλά και jazz, ακουγόντουσαν συχνά στο σπίτι. James Brown, Sam & Dave, Nina Simone τού προκαλούσαν, από 7 ετών, απίστευτη χαρά. Ήταν ήχοι διαφορετικοί από αυτούς που μετέδιδαν τα ραδιόφωνα της εποχής και ο μικρός Δημήτρης απολάμβανε όταν ο μπαμπάς τον έπαιρνε μαζί του στις πρόβες στο Αβαντάζ ή στην Πολιτεία όπου έπαιζε τα χρόνια κείνα. Ώσπου αποφάσισε να τον γράψει στο Σύγχρονο Ωδείο της Θεσσαλονίκης, όπου δίδασκε κρουστά ο Κώστας Χανής.

Το βιμπράφωνο

Ανάμεσα στα κρουστά, ο Δημήτρης διάλεξε τα πιο μελωδικά. Άρχισε να παίζει βιμπράφωνο όταν, 12 ετών πια, άκουσε τα funky vibes του Roy Ayers στο άλμπουμ «Memphis Underground», του 1969. Ένα «μελωδικό κρουστό» είναι σίγουρα μια έννοια διφορούμενη για τους πολλούς. Αυτό το παλλόμενο εκφραστικό μεταλλικό όργανο άρεσε στον νέο επίδοξο μουσικό. Ο ήχος, το μέταλλο της χροιάς του, η διάρκεια και η ατμόσφαιρα την οποία δημιουργούσαν τα πεντάλ του.

Βασισμένο στο ξυλόφωνο αλλά και στο balafon της Αφρικής, παρόμοιο με τη marimba, ένα από τα πρώτα μεταλλικά βιμπράφωνα «χτίστηκε» στα μέσα της δεκαετίας του 1920 από τη Leedy Manufacture Company, πάνω στο μέγεθος ενός ξυλόφωνου. Το πρώτο ηχογραφημένο κομμάτι με τον ήχο ενός βιμπράφωνου υπήρξε το «Memories of You», με σολίστ τον super star του οργάνου Lionel Hampton.

Δάσκαλος και πρότυπο

Με το εφηβικό ακόμα μυαλό του ξεχώριζε το βιμπράφωνο γιατί έπαιζε ρόλο σημαντικό, αντικαθιστώντας το πιάνο. Ο Δημήτρης είχε την ευκαιρία να το διαπιστώσει από κοντά όταν δάσκαλός του στα πρώτα μουσικά βήματά του έγινε ένας καλός μαθητής του πατέρα του. Μιλώ για τον διακεκριμένο στη Νέα Υόρκη βιμπραφωνίστα της τζαζ Χρήστο Ραφαηλίδη, που ανέλαβε τον γιο του. Έχοντας ήδη πάρει το πτυχίο Αρμονίας και Αντίστιξης, ο Αγγελάκης έπαιζε στο βιμπράφωνo την κλασική μουσική που διδασκόταν στο ωδείο, με προτίμηση στο ρεπερτόριο των μελωδικών κρουστών.

Ο Χρ. Ραφαηλίδης, που από τη δεκαετία του '90 ζει στη «Μέκκα της τζαζ», ερχόταν συχνά για δουλειές και διακοπές πίσω στην πατρίδα, φέρνοντας μαζί του ό,τι μουσικά νέο συναντούσε. Ο μαθητής του εντυπωσιάστηκε από τον τρόπο με τον οποίο ο δάσκαλός του έπαιζε μια σχεδόν άγνωστη γι' αυτόν τζαζ μουσική: το bebop.

Τα μαθήματα με τον Ραφαηλίδη στην Κοζάνη, την ιδιαίτερη πατρίδα του, ήταν αποκαλυπτικά για τον Δημήτρη, που τα ηχογραφούσε και τα έκανε βίντεο. Του έδειχνε τις κλίμακες, το πώς σχηματίζονται οι συγχορδίες, οι μελωδίες σε αυτό το -σε πρώτη ματιά- πολύπλοκο όργανο. Του ζητούσε να του υποδείξει τρόπους με τους οποίους θα μεγιστοποιούσε τη μελέτη του, ένα χέρι βοήθειας από τον πολύπειρο δάσκαλό του. «Μην σε νοιάζει», του έλεγε. «Θα τα βρεις με τον χρόνο».

Μετ' επαίνων

Ο Δημήτρης, έχοντας πλέον τις πληροφορίες, ψαχνόταν. Αναζητούσε τους τρόπους που του ταίριαζαν, τον ήχο που θα ακουγόταν επιτέλους... τζαζ! Έκανε μεταγραφές στα σόλο του Milt Jackson -βιμπραφωνίστα του Modern Jazz Quartet- που συντέλεσε στη δημιουργία του Third Stream, ενός νέου μουσικού ρεύματος ανάμεσα στη τζαζ, την κλασική ή την μπαρόκ μουσική. Η μελωδικότητα με την οποία προσέγγιζε τα πολυτραγουδισμένα θέματα του American Songbook τον εντυπωσίαζε.

Κάποια στιγμή, χωρίς να το σκεφτεί, ο Αγγελάκης ηχογράφησε και έστειλε στον δάσκαλό του το μελωδικό θέμα του «Angel Eyes». Η αντίδρασή του ήταν επαινετική. «Μικρέ, εσύ παίζεις καλά!» τού μήνυσε και ο Ραφαηλίδης το έστειλε περήφανος στον δικό του δάσκαλο, τον Joe Locke. Έναν σπουδαίο βιμπραφωνίστα της τζαζ σκηνής της Νέας Υόρκης, που έχει συνεργαστεί με μορφές σαν τον πιανίστα Kenny Barron.

Θεσσαλονίκη - Άμστερνταμ - Φιλαδέλφεια

Αρχές του νέου αιώνα, παράλληλα με τα ιδιαίτερα μαθήματα με τον Χρήστο Ραφαηλίδη και έχοντας πάρει δίπλωμα κρουστών και πτυχίο φούγκας, παίζει σε μουσικά σχήματα της Θεσσαλονίκης. Από τότε ο Δημήτρης Αγγελάκης ένιωθε την ανάγκη να συνεργαστεί με άλλους ανθρώπους και να μάθει περισσότερα για το μουσικό όργανό του.

Είχε ακούσει πως στη Φιλαδέλφεια, εκεί, στη Δυτική Ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, ζούσε ένας σημαντικός ερμηνευτής και δάσκαλος του βιμπράφωνου. Ο Ιταλοαμερικανός Tony Micheli, που στο δικό του Vibes Workshop παρέδιδε ιντερνετικά μαθήματα συνδυασμένα με live σεμινάρια σε Ευρώπη και Αμερική. Μετά την πρώτη τους επικοινωνία, τον συνάντησε στην Ολλανδία. Στα σεμινάρια εκεί δίδασκε ένας άλλος βιμπραφωνίστας: o πολύπλευρος David Friedman.

Ο Δημήτρης αισθάνθηκε σαν μέσα σε μια οικογένεια κοντά στα ινδάλματά του, τους δασκάλους του. Αυτό έδωσε την τελική ώθηση στην ήδη ειλημμένη του απόφαση να γίνει επαγγελματίας μουσικός. Αποφάσισε να πάει για σπουδές στην Αμερική, παρά τις χίλιες μύριες όσες δυσκολίες. Μια περιζήτητη υποτροφία Fullbright -την οποία τού πρότεινε ο επικεφαλής του τμήματος τζαζ σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου Δήμος Δημητριάδης- τον έφερε το 2013 στη μακρινή Φιλαδέλφεια, στο πλευρό του Tony Micheli.

Η αμερικανική εμπειρία

Από τον Tony ο Δημήτρης έμαθε πώς να μελετάει, πώς να εμβαθύνει στις μελωδίες ενός τραγουδιού, ενός μουσικού θέματος, πώς να χρησιμοποιεί το «αυτί» του ή πώς να συνθέτει την τεχνική του με αυτά που άκουγε. Πολλές ώρες μελέτης καθημερινής και οι ευκαιρίες διδακτικής επικοινωνίας με τον Micheli έβαλαν πολλά ερωτηματικά που είχε ακόμα στη θέση τους.

Σχεδόν τριάντα στην Αμερική, τα εβδομαδιαία μαθήματα στο University of the Arts της Φιλαδέλφειας ο Δημήτρης Αγγελάκης είχε την ευκαιρία να τα συνδυάσει με ιδιαίτερα μαθήματα με τον Χρήστο Ραφαηλίδη στη Νέα Υόρκη. Παράλληλα, μάθαινε τη γλώσσα του bebop -του «μπαρόκ της τζαζ»- κοντά σε ανθρώπους ενεργούς, δραστήριους μουσικούς του επαγγέλματος της jazz, σαν τον πιανίστα και διευθυντή προγράμματος των μεταπτυχιακών τζαζ σπουδών της σχολής Don Glanden, τον τρομπετίστα John Swana ή τον σαξοφωνίστα Larry McKenna.

Στα δύο χρόνια της αμερικανικής εμπειρίας του, ο Δημήτρης Αγγελάκης συμμετείχε σε κάποιους δίσκους. Ανάμεσά τους το «Like no one else», όπου περιλήφθηκαν και οι πρώτες του δισκογραφημένες συνθέσεις. Ήταν τότε που συνάντησε από κοντά τον Joe Locke. Μίλησαν, έπαιξαν, έφαγαν μαζί και έγιναν φίλοι καρδιακοί.

Επιστροφή στην... Κίνα

Πίσω στην πατρίδα, ο Δημήτρης θέλησε να μοιραστεί τη μουσική με τους φίλους της αθηναϊκής τζαζ σκηνής. Τάκης Πατερέλης, Περικλής Τριβόλης, Δημήτρης Παπαδόπουλος, Δημήτρης Κλωνής. Όμως, στην κορύφωση της οικονομικής κρίσης, αποζητούσε μια αποδοτική δουλειά. Τα πράγματα ήταν δύσκολα και η λύση τελικά βρέθηκε στη μακρινή Κίνα!

Στη μεγάλη σοσιαλιστική χώρα του κινεζικού καπιταλισμού ένιωσε τι εννοεί ο Καβάφης με την «Ιθάκη» του. Στο τέλος, η «Ιθάκη της Ανατολής» δεν του έδωσε μόνο χρήμα, αλλά πολλές νέες εμπειρίες. Μένοντας μόνος ανάμεσα σε ξένους, δίδασκε μουσική θεωρία και κρουστά στο καλλιτεχνικό τμήμα ενός διεθνούς σχολείου. Από εκεί επιβεβαίωσε τη σημασία της σύνθεσης «Ulysses Journey», που περιέχεται στο «Long Way Home», τον δίσκο που κυκλοφόρησε την άνοιξη του 2022.

Με το βλέμμα στραμμένο στον κόσμο

Η επιστροφή από την Κίνα τον οδήγησε στην καραντίνα. Όταν όλα μπήκαν στον «γύψο» της πανδημίας. Σ' αυτά τα χρόνια της καλλιτεχνικής παράλυσης, του «τίποτα», αντί να κοιτάει το ταβάνι, ωρίμασε ο πρώτος του προσωπικός δίσκος. Η Νίκη, η σύντροφός του, τον προέτρεψε να στρέψει το βλέμμα στο ανθρώπινο περιβάλλον. Ο Murphy, ο «πατατάς» της γειτονιάς με το Datsun και τη στεντόρεια φωνή, πουλούσε και τραγουδούσε -σε διάστημα τετάρτης καθαρής- την ιδιότητά του. Μελωδικά και αρμονικά, το κομμάτι που ανοίγει το «Long Way Home» του Δημήτρη Αγγελάκη είναι εμπνευσμένο από το τραγούδι του πλαν(ώ)διου «πατατά».

«Ωδή για το κρέας» θα μπορούσε να ονομαστεί η μελωδική μπαλάντα που εμπνεύστηκε ένα βράδυ, με καλή παρέα, αν δεν υπήρχε ένα μάλλον αστείο συμβάν. Λίγο πριν από τη βραδινή εμφάνιση στο Κεραμείο, μαζί με δύο φίλους μουσικούς, πήγε για σουβλάκια στον γευστικό Έλβις του Μεταξουργείου. Ο Δημήτρης παράγγειλε οκτώ καλαμάκια. Απορημένη η ταμίας, η ψήστρια του μαγαζιού, τον ρώτησε: «Only for you?». Η φιλική τζαζ ομήγυρις έσκασε στα γέλια! Αυτό έγινε ένας τίτλος που εκφράζει τον ορεξάτο βιμπραφωνίστα.

Ενας φίλος που έλεγε συνέχεια ψέματα ενέπνευσε το «Johnny the Liar». Ένα straight ahead τζαζ κομμάτι -με επιρροές από Thelonious Monk- που ξαφνικά ξεσπάει και σκορπάει, χαλώντας τη ροή του θέματος. Μία αντίδραση στις υπερβολές των αφηγήσεων του περίφημου ανώνυμου Γιάννη τού ψεύτη, μάθημα για τους εκ συστήματος ψεύτες. Και η Νίκη ακόμα γελάει!

Το «Joe's Corner» είναι αφιερωμένο στη σύγχρονη μουσική γλώσσα του σπουδαίου βιμπραφωνίστα Joe Locke, που στη διάρκεια της καραντίνας τον τροφοδοτούσε με πολλές φρέσκες ιδέες. Τρία ακόμα jazz standards συμπληρώνουν το πρώτο άλμπουμ του Δημήτρη Αγγελάκη, στον οποίο το βιμπράφωνο, μαζί με το Fender Rhodes του Γιώργου Κοντραφούρη -που είναι από μόνος του μια ορχήστρα- και τον ρυθμό του Κίμωνα Καρούτζου στο κοντραμπάσο και του Jason Wastor στα τύμπανα, δημιουργούν έναν πηγαίο και ιδιαίτερο ήχο.

Δισκογραφικές συνεργασίες

Γιώργος Φακανάς - Topaz, 2022, Dennis Pol Trio - Standards at the honey road, 2022, Δημήτρης Καλαντζής - Εχθές το βράδυ 2016, Γιάννης Παπατριανταφύλλου - Absence, 2016, Marossa jazz project-Lebrame, 2016, Uarts Ensemble - Like no one else, 2015, 4 Hardgroove Quartet - Rewind, 2013


Επιμέλεια: Μαρώ Καβαλιέρου

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL