Σε καθεστώς διαρκούς κινδύνου βρίσκονται καλλιτεχνικοί δημιουργοί και ερμηνευτές όσον αφορά τη συλλογή και απόδοση στους δικαιούχους των δικαιωμάτων από το έργο τους. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. νομοθέτησε τη συλλογή και απόδοση κατά τρόπο που ικανοποίησε τους ενδιαφερόμενους δημιουργούς και ερμηνευτές. Έπειτα από σχεδόν εκατό χρόνια, το μόνιμο και πιεστικό αίτημά τους ικανοποιήθηκε.
Για περίπου εκατό χρόνια λοιπόν στην αγορά των πνευματικών δικαιωμάτων στον χώρο του ελληνικού τραγουδιού υπήρχε το απόλυτο χάος, με μία ανώνυμη εταιρεία, που απομυζούσε τα δικαιώματα των δημιουργών, να διαφεντεύει κυριολεκτικά τον χώρο. Μία εταιρεία για την οποία οι πολιτικές ηγεσίες διαχρονικά έκρυβαν κάτω από το χαλί τις εκατοντάδες καταγγελίες των ελληνικών και ξένων οργανισμών.
Όταν ανέλαβε ο ΣΥΡΙΖΑ, τα σωματεία των δημιουργών επανέφεραν τις καταγγελίες σχετικά με τη διαχείριση των χρημάτων τους. Ο τότε υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ Αριστείδης Μπαλτάς διέταξε αμέσως διαχειριστικό έλεγχο στη συγκεκριμένη εταιρεία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, βρισκόμενος μπροστά στη συγκεκριμένη κατάσταση και με βάση την οδηγία που ενσωματώσαμε με τον Νόμο 4481/2017 που είχε ψηφίσει ως κυβέρνηση, ο οποίος περιλάμβανε σχετικό άρθρο για τη λειτουργία και την ύπαρξη των Ανεξάρτητων Οντοτήτων Διαχείρισης (ΑΟΔ), θεσμοθέτησε συγκεκριμένη λειτουργία των εν λόγω επιχειρήσεων. Οι ΑΟΔ είναι οι οργανισμοί που συγκρότησαν οι ίδιοι οι δημιουργοί και εκτελεστές, ώστε μόνοι τους να διαχειρίζονται τις εισπράξεις και διανομές που δικαιούνται.
Υπάρχουν όμως και οι ιδιωτικές Ανεξάρτητες Οντότητες Διαχείρισης που παρεμβαίνουν στην είσπραξη και διανομή. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη λοιπόν, με την ευκαιρία της ενσωμάτωσης στην ελληνική νομοθεσία δύο κοινοτικών Οδηγιών για τη διαχείριση πνευματικών και συγγενικών δικαιωμάτων, προβλέπει δυσκολίες για τις ΑΣΔ των δημιουργών και ερμηνευτών μέσω μιας σειράς προαπαιτούμένων, ενώ για τις αντίστοιχες ιδιωτικές κερδοσκοπικές επιχειρήσεις ο δρόμος είναι καθαρός. Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος λοιπόν αυτή η προνομιακή αντιμετώπιση των επιχειρήσεων να οδηγήσει σε τραγελαφικές καταστάσεις που ζήσαμε στο παρελθόν, πριν ακόμα παρέμβει και νομοθετήσει η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.
Μπροστά σε αυτόν τον κίνδυνο λοιπόν, η Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. κατέθεσε τροπολογία στο νομοσχέδιο που θέτει συγκεκριμένους κανόνες στη λειτουργία των ΑΟΔ. Με τη συγκεκριμένη τροπολογία επιχειρήσαμε να θεραπεύσουμε τις στρεβλώσεις τής πολιτικής τής κυβέρνησης. Θέσαμε συγκεκριμένους κανόνες διαφάνειας στη λειτουργία των ΑΟΔ και η τροπολογία αυτή συνάντησε την ένθερμη υποστήριξη των δημιουργών και ερμηνευτών. Που και αυτοί διέγνωσαν τον επερχόμενο κίνδυνο από το νομοθέτημα της κυβέρνησης. Με τη θετική ανταπόκριση και από άλλα κόμματα της αντιπολίτευσης, έγινε κάτι στο οποίο δεν μας έχει συνηθίσει η Λ. Μενδώνη αλλά και η κυβέρνηση γενικά. Η τροπολογία έγινε δεκτή.
Τι ζητούσε αυτή η τροπολογία; Κατ’ αρχάς θέσαμε ως αδιαπραγμάτευτο στοιχείο τη διαφάνεια στις προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας μίας Ανεξάρτητης Οντότητας Διαχείρισης (ΑΟΔ). Ρυθμίστηκε η μη καταστρατήγηση του άρθρου 18 του Ν. 2121/1993, δικαίωμα το οποίο, ως υπαγόμενο σε υποχρεωτική συλλογική διαχείριση, εξαιρείται από τη διαχείριση των ΑΟΔ. Φροντίσαμε με την πρότασή μας να εξασφαλιστεί η εξεύρεση λύσης για το αδιέξοδο που έχει δημιουργηθεί ως προς την οριστική κατανομή τής εύλογης αμοιβής ιδιωτικής αντιγραφής και με τη δυνατότητα δικαστικής προστασίας των δικαιούχων ΟΣΔ σε περίπτωση που ο Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας δεν προβεί στον καθορισμό της εντός εύλογου χρόνου.
Με τις παρεμβάσεις και τις προτάσεις μας λοιπόν ανακόψαμε ένα δυνατό κύμα αδικίας που είχε ετοιμάσει η κυβέρνηση. Μένουν πολλά όμως ακόμα να γίνουν. Μια επόμενη προοδευτική κυβέρνηση θα είναι έτοιμη να ολοκληρώσει το νομικό πλαίσιο όσον αφορά τον κόπο από τα δημιουργήματα των καλλιτεχνών.
Ο Πάνος Σκουρολιάκος είναι βουλευτής Ανατολικής Αττικής και αναπληρωτής τομεάρχης Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
