Συναντηθήκαμε με τη Βασιλική Τρουφάκου κάπου στο Κουκάκι, κοντά στη γειτονιά της, και γρήγορα-γρήγορα μας οδήγησε σε μια πλατεία κατάλληλη για την κουβέντα μας και τη φωτογράφιση με τον Παύλο. Πάντα στο κέντρο, φυσικά, που αγαπάει σε τέτοιο βαθμό, που παραβλέπει όλα τα στραβά του. Η Βασιλική Τρουφάκου ετοιμάζεται να ανέβει στη σκηνή και να σηκώσει το βάρος όλων των ρόλων στην «Ελένη» του Ευριπίδη, υπό την ασφάλεια, βέβαια, της σκηνοθετικής καθοδήγησης της Ιόλης Ανδρεάδη, που γνωρίζει καλά πώς να κάνει τους ηθοποιούς της να καταπιούν δεκάδες ρόλους σε μια μόνη παράσταση. Η Βασιλική Τρουφάκου μας μίλησε για την παράσταση αυτή που κάνει πρεμιέρα στις 14 Οκτωβρίου, για τρεις μόνο παραστάσεις, στο Θέατρο Ροές, αλλά και για τις δυσκολίες του θεάτρου. Με αμεσότητα και χωρίς φόβο στις λέξεις της σχολίασε τη θεατρική και την τηλεοπτική πραγματικότητα, αποκαλύπτοντας ταυτόχρονα και όλα τα επόμενα τηλεοπτικά και θεατρικά της σχέδια, ενθουσιασμένη με ό,τι της συμβαίνει επαγγελματικά αυτήν την περίοδο. Θα τη δούμε σε τρία διαφορετικά σίριαλ, την ώρα που ετοιμάζεται και για την επόμενη θεατρική της δουλειά στο «Βόυτσεκ» του Μπύχνερ. Με εντυπωσιακή ψυχραιμία και νηφαλιότητα, αν και λίγο πριν την πρεμιέρα της, η κουβέντα μαζί της ξεχείλισε λέξεις και θέσεις. Με σαφήνεια και αμεσότητα. Αυτή είναι η Βασιλική Τρουφάκου.
Θα παίξεις όλους τους ρόλους στην «Ελένη». Πες μου για τη σχέση σου με το έργο.
Έχω μια σχέση μεγάλης αγάπης με το υλικό και με τη διαδικασία της πρόβας για αυτήν την παράσταση. Είναι κάτι που ξεκίνησε από τους Φιλίππους με ρομαντική διάθεση. Δεν έχω αναλάβει κάτι τόσο προφανώς απαιτητικό ξανά. Φωνητικά και σωματικά. Γεννήθηκε στα χρόνια της Covid με διαρκείς αναβολές. Ήταν τελείως διαφορετική παράσταση από αυτό που θα δείτε τώρα. Βάθυναν, λοιπόν, η σχέση μου με το υλικό και η ανάγκη μας να το κάνουμε. Η Ιόλη Ανδρεάδη είναι σταθερή συνεργάτιδά μου πλέον και υπάρχει βαθιά εμπιστοσύνη. Υπάρχει κάτι πολύ ιδιωτικό και προσωπικό στην πρόβα και ανυπομονώ να το επικοινωνήσω με το κοινό.
Γνώριζες το έργο;
Ενώ το έχουμε διδαχθεί στο σχολείο και υπάρχει μια εξοικείωση, δεν θα έλεγα ότι ήταν από τα έργα που είχα πάνω-πάνω στον νου μου. Θυμόμουν μόνο τον μύθο από τη διδασκαλία στο σχολείο.
Πες μου πώς είναι να σηκώνεις όλους τους ρόλους σε μια παράσταση;
Νιώθω ότι είμαι απέναντι στην πιο απαιτητική στιγμή μου. Η φυσική, πρακτική και τεχνική δυσκολία του εγχειρήματος είναι πολύ ψηλά. Είναι ένα πολύ σύνθετο πρότζεκτ. Είχαμε την άγνοια, τη σοφία, δεν ξέρω τι, αλλά το πήραμε πολύ σιγά. Ξεκίνησε με μια σκέψη αναλογίου και μετά έγινε παράσταση. Οπότε το πήραμε με μια σχετική αθωότητα και πιστεύω ότι είναι καλό να προσεγγίζεις έτσι τα πράγματα. Βοηθάει και τη δημιουργική διαδικασία και την ψυχολογία σου.
Αισθάνεσαι, όμως, ότι όλη η ευθύνη της παράστασης είναι πάνω σου;
Μοιραία. Μου είχαν γίνει προτάσεις και στο παρελθόν για μονολόγους και δεν είχα δεχτεί. Και μάλιστα από ανθρώπους που εκτιμώ πολύ. Αλλά είχα την αίσθηση πως μέσα στην κρίση μονολογούσε πολύς κόσμος από σκηνής. Είναι πολύ ωραίο, αλλά έχω την εντύπωση ότι όταν ανεβαίνεις πάνω στη σκηνή με ένα μονόλογο, πρέπει να είναι κάτι που θα είναι πολύ σημαντικό για σένα. Να πεθαίνεις να το πεις. Έτσι θα έπρεπε να σκεφτόμαστε γενικά για τη δουλειά μας αλλά κυρίως στους μονολόγους, που δεν έχεις πουθενά αλλού να επιρρίψεις τις ευθύνες. Οποιαδήποτε αμηχανία του κειμένου θα τη χρεωθείς. Και το καλό και το κακό εσύ θα το πάρεις. Με την Ιόλη Ανδρεάδη το ξεκινήσαμε με άγνοια κινδύνου, αλλά επειδή με ενδιαφέρει πολύ το θέατρο λόγου με αυτή τη σωματικότητα εξερευνώ πολλά πράγματα. Ήταν ένα πεδίο να εξερευνήσω πολλά πράγματα και ας αποτύχω. Δοκιμάζω τις αντοχές μου, τα γόνατά μου, τη φωνή μου, την αντίληψή μου, τις αντιστάσεις μου, τη φαντασία μου. Μου αρέσει πολύ το αρχαίο δράμα. Το λέω και στην Ιόλη συνέχεια πως, ενώ είμαι εν μέσω γυρισμάτων και άλλων προβών, χαίρομαι όταν πηγαίνω στην πρόβα για αυτό το έργο. Αυτό, βέβαια, έχει να κάνει και με τη συνεργασία μου με την Ιόλη. Με το πόσο ανοιχτή είναι η ίδια και πολύ συγκεκριμένη ταυτόχρονα.
Είσαι γυναίκα, σε ένα γυναικείο έργο με γυναίκα σκηνοθέτη. Νιώθεις πιο ασφαλής μέσα σε αυτήν τη συνθήκη;
Νιώθω ασφαλής γιατί την Ιόλη την ξέρω και με ξέρει. Ξέρουμε η μία τις δυσκολίες της άλλης. Υπάρχει αυτή η εμπιστοσύνη που είναι πολύ σπουδαία στη δουλειά μας. Γλιτώνεις πολύ χρόνο. Δεν είναι πολλές οι γυναίκες που σκηνοθετούν. Γίνονται, βέβαια, σιγά-σιγά περισσότερες και ελπίζω να τους δίνεται όλο και πιο πολύ το βήμα και να δοκιμάζονται σε μεγάλες παραγωγές, που παραδοσιακά εμπιστεύονται πολύ πιο συχνά και πολύ πιο εύκολα και αναίτια σε άντρες.
Έχεις βιώσει δυσκολίες στον χώρο σου;
Ε, πώς δεν έχω. Κάνουμε μια δουλειά που αλλάζει η συνθήκη μας σε τακτά χρονικά διαστήματα. Δεν πιστεύω πως μέσα σε αυτή τη συνθήκη υπάρχει κάποια γυναίκα που να μην έχει αντιμετωπίσει δυσκολίες. Γιατί είναι ένας κόσμος που δίνει πολύ περισσότερες άδειες στους άντρες, πολύ περισσότερα δικαιώματα και υπάρχει χώρος για γκρίζες ζώνες και παρεξηγήσεις, και ευτυχώς τώρα καθόμαστε και τα κουβεντιάζουμε και λίγο προχωράμε, θέλω να πιστεύω.
Δεν αισθάνεσαι, λοιπόν, ότι όλο αυτό που έγινε με το ΜeToo είναι μια φούσκα;
Αυτό μένει να φανεί. Μένει σε εμάς να το δούμε, να το κινήσουμε και να το αποφασίσουμε. Οι Αμερικανοί ξεκίνησαν με ένα ωραίο μότο: time’s up. Έτσι και εγώ τώρα πολύ πιο σύντομα θα αναζητήσω λύση σε πράγματα που με προβληματίζουν, όχι απαραίτητα σε ζητήματα μόνο σεξουαλικής παρενόχλησης, αλλά και συμπεριφοράς. Μέχρι πρότινος μπορεί να περίμενα πιο πολύ πριν μιλήσω, να έδινα χρόνο και να δικαιολογούσα κάποια πράγματα. Τώρα πολύ πιο σύντομα θα αναζητήσω λύσεις. Έχω δει πως και οι παραγωγές και τα κανάλια έχουν πάρει πια τα πράγματα πιο σοβαρά. Έχει πέσει στην αντίληψή μου σε παραγωγή που ήμουν ότι έπεσε κάτι στην αντίληψη του καναλιού και αμέσως το κανάλι πήρε θέση και τοποθετήθηκε. Όχι δημόσια, αλλά δραστικά. Για όποιο λόγο και να το έκανε, είτε για να είναι καλυμμένοι είτε από πραγματική ευαισθησία, καλοδεχούμενο. Όλοι συναποφασίζουμε τα όρια αυτήν τη στιγμή. Μέχρι χτες ήταν εκεί. Μέχρι χτες μεγαλώναμε με φρικτές ιστορίες ανδρικής κακοποίησης ως κάτι κανονικό και στις σχολές και παντού. Λέγαμε, έτσι είναι το θέατρο. Δεν είναι πια έτσι.
Πιστεύεις ότι οι καλλιτέχνες πρέπει να τοποθετούνται δημόσια για ό,τι συμβαίνει;
Αυτό έχει να κάνει με την προσωπικότητα καθενός. Είναι θέμα ιδιοσυγκρασίας. Δεν μπορείς να πιέσεις κάποιον να μιλάει όταν κάποιος έχει ανάγκη από εσωστρέφεια. Μπορεί κάλλιστα κάποιος να έχει μια καθαρή φωνή και να μιλάει, και κάποιος όχι. Κάποιοι είναι πιο μπροστάρηδες και κάποιοι πιο πίσω. Όλα είναι χρήσιμα σε έναν «πόλεμο». Κάποιος θα βγει πιο μπροστά και θα δράσει, όπως έκανε η Ζέτα Δούκα, για παράδειγμα. Είναι καλό να ζητήσουμε δικαιοσύνη και να θωρακίσουμε το σύστημα να αποδίδει δικαιοσύνη. Είναι πολύ σημαντικό να μην υπάρχουν κεφάλια στην είσοδο της πόλης, αλλά δεν είναι δεδομένο. Νομίζουμε ότι είναι δεδομένο επειδή είναι η πραγματικότητά μας για κάποια χρόνια. Δεν είναι δεδομένο ότι το πράγμα δεν θα πάει αλλιώς και ότι ξαφνικά δεν θα απονέμεται δικαιοσύνη με κάποιον άλλο τρόπο. Κάποια πράγματα έχουν κατακτηθεί με αγώνα, αίμα και κόπο, και θέλουν από ό,τι φαίνεται αγώνα και αίμα για να διατηρηθούν.
Τηλεοπτικά, υπάρχει αναβρασμός στη ζωή σου αυτήν την περίοδο, έτσι δεν είναι;
Απόλυτα. Θα προβληθούν στην COSMOTE TV «Οι αόρατοι». Μια σειρά 8 επεισοδίων με μια dream team, τη Γιούλικα Σκαφιδά, τον Μάκη Παπαδημητρίου, τον Γιώργο Χρανιώτη, τον Δημήτρη Πιατά και τον Νίκο Πουρσανίδη. Είναι μια ευτυχής στιγμή. Έχει κόπο η δουλειά μας γενικά, αλλά αυτή είναι μια δουλειά που τη θυμάμαι χωρίς κόπο. Είναι ένα crime comedy σε σκηνοθεσία και σενάριο του Χάρη Μαζαράκη. Είναι η ιστορία μιας ομάδας που παρέχει άλλοθι σε διάφορους ανθρώπους που το χρειάζονται και γίνεται χαμός. Έχει πλάκα και είναι και πολύ τρυφερό. Επίσης, θα είμαι για τέσσερα επεισόδια στη «Στοργή» στον ΣΚΑΪ με τη Μαρία Ναυπλιώτου και με μια υπέροχη σκηνοθεσία του Χρήστου Γεωργίου. Παίζω με τον Ιωάννη Παπαζήση μια γυναίκα που κακοποιείται σωματικά και ψυχολογικά. Τέλος, θα είμαι στο καινούργιο σίριαλ του Γιώργου Παπαβασιλείου στον Alpha με πρωταγωνιστή τον Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη, για το οποίο έχουμε ξεκινήσει γυρίσματα, χωρίς ακόμα να μπορώ να σου πω τον τίτλο, και όπου να ’ναι θα κάνει πρεμιέρα. Θα είναι μια εβδομαδιαία δραματική σειρά. Είναι η ιστορία ενός χαρισματικού γιατρού που υποδύεται ο Μαρκουλάκης και εγώ, η σύντροφός του, ο οποίος μετά από μια σφαίρα που δέχεται στο κεφάλι χάνει τη μνήμη του. Ξεχνάει τα πάντα και εμένα. Είναι μια πολύ ιδιαίτερη ιστορία.
Δεν σε πειράζει που η έκθεση στην τηλεόραση εκθέτει με έναν τρόπο και την προσωπική σου ζωή;
Εγώ έχω βρει τα πατήματά μου. Δεν αισθάνομαι καταπιεσμένη. Είμαι σαφώς πιο μαζεμένη. Θα προσέξω παραπάνω γιατί μου αρέσει να έχω την προσωπική μου ζωή ιδιωτική. Από ένα σημείο και μετά υπάρχει ένα άτυπο συμβόλαιο σεβασμού που γίνεται με τον κόσμο. Ο κόσμος αντιλαμβάνεται τα όρια και μέχρι ένα σημείο αυτό λειτουργεί. Είναι και άλλα τα μεγέθη. Στην Αγγλία δεν μπορεί να κυκλοφορήσει ο κόσμος. Εδώ εγώ θα πάω στη λαϊκή και θα σου μιλήσει ο κόσμος εύκολα. Αν αντέχει κάποιος να είναι η πόρτα του σπιτιού του ανοιχτή, ας το κάνει. Εμένα μου αρέσει να μπορώ να την ανοίξω και να μπορώ να την κλείσω όποτε θέλω.
Στην τρέχουσα πραγματικότητα τι σε έχει ενοχλήσει;
Ότι δεν ιδρώνει το αυτί μας με τίποτα. Αυτό με πειράζει. Ότι αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα σαν σίριαλ. Την αντιμετωπίζουμε με μια μελοδραματική αποστασιοποίηση. Πρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη μας κάποια στιγμή και να ενηλικιωθούμε ως κοινωνία. Μπορούμε επιτέλους να κάνουμε κάτι καλύτερο για μας; Μας αντιπροσωπεύει αυτό που ζούμε; Θα ήθελα να αλλάξει ο τρόπος που φθονεί την επιτυχία ο Έλληνας σε όλα τα επίπεδα. Να αποβάλει αυτήν την καχυποψία απέναντι στην επιτυχία. Αυτό μας οδηγεί στο να πούμε πως είναι ίδια όλα, πως όλοι είναι ίδιοι και να αποποιηθούμε τις ευθύνες μας.
Ποια είναι η σχέση με την πόλη αυτή;
Μένω στο Κουκάκι 13 χρόνια. Μου ανεβαίνει η διάθεση στην πόλη. Αντιλαμβάνομαι την πραγματικότητά μου μέσα από την πόλη αυτή. Την αγαπώ πολύ την Αθήνα. Πανέμορφος καιρός, πανέμορφο φως. Έχει τα πάντα, απλώνοντας απλά το χέρι σου. Οι άνθρωποί της είναι όμορφοι και έχεις φανταστικές διεξόδους. Μπορείς να δεις τη θάλασσα. Είναι όλα υπέροχα για μένα. Προφανώς θα ήταν ωραία να έχεις και ένα πεζοδρόμιο να περπατήσεις, που δεν έχεις, αλλά η αγάπη μου για αυτή είναι μεγαλύτερη.
Θα πρωταγωνιστήσεις και σε ακόμα μία παράσταση, στο «Βόυτσεκ», σωστά;
Είναι ένα αριστούργημα. Είχα μια παρωχημένη εικόνα του έργου από τη σχολή γιατί δεν είχε τύχει να το δω ποτέ. Θα ανέβει στο Θέατρο Πόλις. Είναι ένα έργο που αγγίζει την επικαιρότητα. Πιάνει τον άνθρωπο, τη φτώχεια, το πώς η πρακτική δυσκολία σαρώνει τα πάντα μέσα στον άνθρωπο. Του στερεί την ανθρωπιά του. Ο συνεχής αγώνας που έχουν οι χαρακτήρες μεταξύ τους. Ο έρωτας και η επάρκεια στον έρωτα. Η κακιά αγάπη και η τρέλα. Δεν είναι τυχαίο ότι όλοι οι μεγάλοι σκηνοθέτες καταπιάνονται με αυτό. Να μην ξεχνάμε πως το έργο τελειώνει με μια γυναικοκτονία. Σκηνοθετεί ο Σταύρος Τσακίρης και στον ρόλο του Βόυτσεκ θα είναι ο Ιωάννης Παπαζήσης, και θα είναι μαζί μας και η Ηρώ, η τραγουδίστρια, ο Αργύρης Αγγέλου και πολλοί άλλοι εκλεκτοί συνάδελφοι σε μια καταπληκτική διασκευή.
