Στο τελευταίο βιβλίο του Σταμάτη Πολενάκη -και πρώτο του μυθιστόρημα- "Η Πάλη με τον Άγγελο" (Ενύπνιο), παρακολουθούμε τα ιστορικά εκείνα γεγονότα που οδήγησαν τον Ντοστογιέφσκι στη συγγραφή του μυθιστορήματος "Οι Δαιμονισμένοι", με οδηγό έναν κεντρικό αφηγητή, ο οποίος, μέσα από την ουτοπία και τη μεγάλη επαναστατική τραγωδία του εικοστού αιώνα, καταλήγει σε ένα είδος αποκάλυψης, με την εικόνα ολόκληρης της ανθρωπότητας παγιδευμένη μέσα σ' ένα αεροπλάνο τυλιγμένο στις φλόγες.
Αν και εν μέρει μυθοπλαστική, η αφήγηση και εδώ διατηρεί τον ιδιαίτερο ποιητικό χαρακτήρα του λόγου του Πολενάκη. Ενός λόγου που, κυρίως και πάνω απ’ όλα, συγκινεί τον αναγνώστη και τον παρασύρει, τον καθιστά συμμετέχοντα στο όραμα και στην προσδοκία, συνεργό και αφοσιωμένο στον αγώνα για έναν κόσμο καλύτερο, ακόμα και με δεδομένη την απαισιοδοξία που προκαλούν τα γεγονότα κατά καιρούς και γίνονται προσωρινά εμπόδια στην πορεία προς την πρόοδο της ζωής του ανθρώπου.
Αγάπη στην πεζογραφία
Σας έχουμε συνηθίσει ως ποιητή στις εκδόσεις σας. Πώς προέκυψε ο πεζός λόγος, ένα μυθιστόρημα, εν προκειμένω;
Σχετικά με τη "στροφή" μου στην πεζογραφία: Το ερώτημά σας είναι εύλογο, καθώς μέχρι τώρα όλες μου οι δημιουργικές δυνάμεις ήταν στραμμένες στην ποίηση. Ωστόσο η αλήθεια είναι ότι, αν και ασχολούμαι συνεχώς με την ποίηση, έχω μεγάλη αγάπη στην πεζογραφία και μάλιστα στη κλασική πεζογραφία στην οποία πρώτα απ' όλα κυριαρχεί η αφήγηση. Το μυθιστόρημα σε αυτή τη μορφή είναι ένας ολόκληρος κόσμος, τον οποίο θαυμάζω απεριόριστα, μαζί με τους μεγάλους μυθιστοριογράφους, κατά κύριο λόγο αυτούς του 19ου αιώνα. Δεν πιστεύω ότι μπορεί να γραφτεί ξανά σήμερα μυθιστόρημα σε αυτή τη μορφή, ούτε καν θα τολμούσα ποτέ να επιχειρήσω μια μεγάλη μυθιστορηματική σύνθεση. Μέσα στην ποίηση που γράφω, ωστόσο, υπάρχουν ήδη ιστορίες σε πεζή μορφή, πιστεύω.
Τα θέματα που με απασχολούσαν πάντοτε και προσπαθώ να τα εκφράσω ποιητικά βρήκαν τούτη τη φορά μια διαφορετική φόρμα έκφρασης. Ίσως επειδή η συγκεκριμένη ιστορία, ή μάλλον οι ιστορίες, αφού το βιβλίο μου αφηγείται πολλές διαφορετικές ιστορίες, δεν θα μπορούσαν να ειπωθούν με διαφορετικό τρόπο. Κατά τα άλλα, όλα παραμένουν τα ίδια. Το βιβλίο αυτό είναι απλώς μια συνέχεια των προηγούμενων, των ποιητικών μου βιβλίων. Δεν είμαι πεζογράφος, ούτε σκοπεύω να στραφώ στον πεζό λόγο. Εξάλλου ήδη δουλεύω πάνω σε κάποια μελλοντικά βιβλία (αν και το να προσπαθεί κανείς να προσχεδιάσει το ανεξιχνίαστο μέλλον είναι πράγμα όχι μόνο αδύνατο, αλλά και επικίνδυνο, και μπορεί να επισύρει την οργή των θεών).
Σε κάθε περίπτωση, αν δεν συμβεί κάτι το απρόβλεπτο, σκοπεύω να επιστρέψω στην ποίηση και μάλιστα έπειτα από τις εξερευνήσεις μου στην περιοχή της ευρύτερης, της μεγάλης ποιητικής σύνθεσης, σκοπεύω να επιστρέψω στη μικρή ποιητική φόρμα, από την οποία άλλωστε ξεκίνησα και θεωρώ ότι μου ταιριάζει περισσότερα απ' όλα.
INFO
Το βιβλίο του Σταμάτη Πολενάκη, «Η Πάλη με τον Άγγελο» θα παρουσιάσει ο Κώστας Μοστράτος την Κυριακή 18 Ιουλίου, στις 8 το βράδυ, στην αυλή του κτηρίου του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, Ερμού 134 στο Θησείο, στο πλαίσιο του 4ου Θερινού Βιβλιοστασίου.
