Σε μερική υποχώρηση οδηγήθηκε χθες η κυβέρνηση μετά την καθολική αντίδραση του κόσμου του πολιτισμού, αλλά και της αξιωματικής αντιπολίτευσης στη διάταξη που, με πρόσχημα την ενσωμάτωση κοινοτικής Οδηγίας και με βάση τη δική της ερμηνεία για την προστασία από την τρομοκρατία, επιχείρησε να εντάξει στο νομοσχέδιο για τα οπτικοακουστικά μέσα ρύθμιση που άνοιγε την πόρτα για την επιβολή λογοκρισίας στην τέχνη.
"Η τέχνη ως μορφή έκφρασης δεν μπορεί να υπόκειται σε κανενός είδους περιορισμό" αναγκάστηκε να παραδεχτεί χθες το πρωί ο υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ στον υπουργό Επικρατείας Θοδωρής Λιβάνιος ανακοινώνοντας την τροποποίηση του επίμαχου άρθρου 8 του νομοσχεδίου.
"Το άρθρο 8 του νομοσχεδίου για τα οπτικοακουστικά μέσα επιβάλλει στους παρόχους περιεχομένου την υποχρέωση να αποκλείουν περιεχόμενο που αφορά μη αποδεκτές για μια δημοκρατική κοινωνία συμπεριφορές, όπως είναι ο ρατσισμός, η μισαλλοδοξία, ο βίαιος λόγος και η προτροπή σε τρομοκρατικές ενέργειες. Σύμφωνα με την ίδια πρόβλεψη, που αποτελεί ενσωμάτωση ευρωπαϊκής Οδηγίας, οι διοικητικές κυρώσεις που επιβάλλονται σε τέτοιες περιπτώσεις αφορούν τον πάροχο περιεχομένου και όχι τον καλλιτέχνη" δήλωσε.
Πρόσθεσε ότι "πολλοί πάροχοι (όπως ενδεικτικά το YouTube), στο πλαίσιο των όρων λειτουργίας που έχουν θεσπίσει, έχουν τη δυνατότητα αποκλεισμού οπτικοακουστικού υλικού αποκλειστικά σύμφωνα με τα δικά τους κριτήρια. Επειδή δεν θέλουμε να υπάρχει ουδεμία παρανόηση που να οδηγεί σε ανυπόστατες καταγγελίες περί λογοκρισίας, το άρθρο 8 του νομοσχεδίου τροποποιείται ως εξής:
Απαγόρευση υποκίνησης σε βία ή μίσος (Άρθρο 6 της Οδηγίας (Ε.Ε.) 2010/13)
‘Οι υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων δεν πρέπει να εμπεριέχουν υποκίνηση σε βία ή μίσος εναντίον ομάδας ανθρώπων ή μέλους ομάδας, ιδίως λόγω φύλου, φυλής, χρώματος, εθνοτικής καταγωγής, ιθαγένειας ή κοινωνικής προέλευσης, γενετικών χαρακτηριστικών, γλώσσας, θρησκείας ή πεποιθήσεων, ιδιότητας μέλους εθνικής μειονότητας, γέννησης, αναπηρίας, ηλικίας ή σεξουαλικού προσανατολισμού’".
Ο υφυπουργός ανακοίνωσε επίσης ότι "αντίστοιχη τροποποίηση θα γίνει και στο άρθρο 32". Φυσικά πρέπει να ξεκαθαριστεί ποια θα είναι η τροποποίηση στο συγκεκριμένο άρθρο, το οποίο προβλέπει ότι οι πλατφόρμες διαμοιρασμού βίντεο οφείλουν να λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα για την προστασία, μεταξύ άλλων, "του ευρέος κοινού από προγράμματα, βίντεο παραγόμενα από χρήστες και οπτικοακουστικές εμπορικές ανακοινώσεις με περιεχόμενο του οποίου η διάδοση συνιστά εγκληματική δράση, δυνάμει και του ενωσιακού δικαίου, και συγκεκριμένα δημόσια πρόκληση σε τέλεση τρομοκρατικού εγκλήματος".
Παρά την τροποποίηση, όμως, οι κίνδυνοι δεν έχουν εντελώς εξαλειφθεί, όπως επισημαίνει. Το γεγονός ότι μετακυλίονται οι κυρώσεις από τους δημιουργούς και τους χρήστες καλλιτεχνικών έργων στους παρόχους, δηλαδή τα κανάλια, τις πλατφόρμες διαμοιρασμού βίντεο, τα σόσιαλ μίντια, δεν αποκλείει το ενδεχόμενο κάθε πάροχος να αναπτύξει ελεγκτικούς μηχανισμούς των οποίων η λειτουργία κανείς δεν ξέρει πού μπορεί να οδηγήσει.
Σε κάθε περίπτωση η κυβέρνηση αποδεικνύει ακόμα μια φορά την προχειρότητα με την οποία αντιμετωπίζει το νομοθετικό της έργο, αλλά και την εμμονή της στη θεσμοθέτηση μιας τιμωρητικής πολιτικής στην οποία η έννοια της ελευθερίας νοηματοδοτείται κατά το δοκούν.
Ο τρόπος, άλλωστε, με τον οποίο επιχείρησε να ενσωματώσει τη συγκεκριμένη κοινοτική Οδηγία είναι ενδεικτικός. Δεν έλαβε υπόψη το ελληνικό σύνταγμα, το οποίο διασφαλίζει ρητά την ελευθερία της έκφρασης.
Αναγνωστοπούλου: Βρίσκεστε σε πλήρη σύγχυση
Άμεση ήταν η αντίδραση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, που, ενώνοντας τη φωνή της με τον κόσμο του πολιτισμού, αντέδρασε άμεσα στις κυβερνητικές επιδιώξεις μέσω του άρθρου 8 και των επιπτώσεών του στην ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης όσο και στη μερική αναδίπλωση.
"Με την υπαναχώρησή σας, δείχνετε ότι βρίσκεστε σε πλήρη σύγχυση" απαντά η τομεάρχης Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ στις δηλώσεις του υφυπουργού Θόδωρου Λιβάνιου, επισημαίνοντας ότι "η σύσσωμη και μαζική αντίδραση των ανθρώπων της τέχνης, η ηχηρή αποδοκιμασία προς την κυβέρνηση και τα νομοθετικά της σχέδια που απαξιώνουν και βλάπτουν τον πολιτισμό, ήταν μία ακόμη νίκη ενός χώρου που όσο και αν πλήττεται, ενδυναμώνει τις αντιστάσεις του".
Υπογραμμίζοντας ότι η κυβέρνηση "αναγκάστηκε και πάλι να τραπεί σε άτακτη υποχώρηση", μετά τη γενικευμένη κατακραυγή των ανθρώπων της Τέχνης και του Πολιτισμού, επισημαίνει την ουσία της κυβερνητικής πρακτικής, καθώς "για μία ακόμη φορά παραδέχτηκε με τον πιο κυνικό τρόπο τη στρεβλή και επικίνδυνη για τα δικαιώματα και τη δημοκρατία κοινοβουλευτική και νομοθετική της πρακτική".
Σύμφωνα με τη Σία Αναγνωστοπούλου, "ως κυβέρνηση υιοθετήσατε άκριτα μια Οδηγία χωρίς στοιχειώδη σεβασμό στα συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα της ελευθερίας της τέχνης και της καλλιτεχνικής έκφρασης, χωρίς καμία στοιχειώδη προσαρμογή στο εθνικό δίκαιο και στις ανάγκες της ελληνικής έννομης τάξης και την ελεύθερη έκφραση.
Νομοθετείτε συστηματικά σε βάρος του πολιτισμού και των ανθρώπων της τέχνης, που έχουν πληγεί ανεπανόρθωτα την περίοδο της υγειονομικής κρίσης της πανδημίας. Η σημερινή μερική απόσυρση του άρθρου 8 της Οδηγίας και η μεταφορά της ευθύνης στους παρόχους δεν επιλύει το πρόβλημα. Χρειάζεται να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη και ακώλυτη καλλιτεχνική έκφραση, η οποία δεν θα περιστέλλεται, ούτε θα διώκεται κατά το δοκούν".
