Δεν είναι καθόλου τυχαία η ζηλευτή θέση που κατέχει ο Ζαν - Πατρίκ Μανσέτ στο πάνθεον της νουάρ λογοτεχνίας. Άτυπος ιδρυτής του γαλλικού αστυνομικού μυθιστορήματος που κατοχυρώθηκε ως νεο - πολάρ με την πολιτικοποίηση του είδους υπό την επιρροή των ριζοσπαστικών προταγμάτων του Μάη του ’68. Εξαιρετικός υφολόγος όντας παθιασμένος με την τζαζ μουσική, τα φιλμ και τη λογοτεχνία, μετέφερε την εμβριθή κουλτούρα του στη γραφή, καθώς συνδύαζε εικόνες, ρυθμούς και σκέψεις με δωρικότητα και με τη μη συναισθηματική εμπλοκή του. Μαζί με τον Φρεντερίκ Α. Φαζαρντί και τον Ζαν Κλοντ Ιζό απετέλεσαν την εμπροσθοφυλακή του νεότερου νουάρ κύματος ένθα η καθημερινή ζωή συνενώνεται με την οξεία κοινωνική κριτική μέσα από μια απολαυστική αφήγηση. Τούτων δοθέντων, κάθε νέα κυκλοφορία του Μανσέτ αποτελεί σημαντικό γεγονός. Από τις εκδόσεις Άγρα έχουμε το πρόσφατο «Νεκροτομείο πλήρες», σε ωραία μετάφραση Ειρήνης Παπακυριακού - μαζί με το δοκίμιο του Κώστα Καλφόπουλου.
Ο πρώην αστυνομικός, νυν ιδιωτικός, ντετέκτιβ Εζέν Ταρπόν, που ως ένστολος σκότωσε κάποιο νεαρό φτωχοδιάβολο, βρίσκεται σε κατάσταση παρακμής. Εγκλωβισμένος στο ακατάστατο δυαράκι του, χωρίς υποθέσεις, σχεδόν αλκοολικός και βεβαίως σε οικτρή οικονομική κατάσταση, απορρίπτει διάφορες υποθέσεις για να μπερδευτεί σε ένα απίστευτο γαϊτανάκι φόνων με αφορμή την άγρια σφαγή νεαρής γυναίκας. Και ο ίδιος πιέζει μερικές φορές τη σκανδάλη, αλλά, καθώς τα πτώματα πέφτουν τριγύρω του, αυτός, παρ’ όλες τις πληγές του, επιβιώνει χάρη στην ετοιμότητά του και τη βοήθεια ενός βετεράνου Εβραίου δημοσιογράφου ονόματι Χεϊμάν, που, αν και απόστρατος, αναζητεί πάντα την αλήθεια των πραγμάτων. Ένας πλούσιος αδελφός αναζητά την αδελφή του, στενή φίλη του θύματος, και ενώ τον κυνηγούν αστυνομικοί, πράκτορες της Μοσάντ, «υποπρολετάριοι μαοϊκοί», μαφιόζοι κ.ά., ο Ταρπόν, με την ασίγαστη τρέλα και την κοινωνική του εμπειρία, τα βγάζει πέρα με μπλαζέ άνεση.
Μεγάλο ατού του «Νεκροτομείου», ο τρόπος αφήγησης: κοφτός ρυθμός, μικρές, ενίοτε, φράσεις, ακατάπαυστο χιούμορ και έντονη διάθεση διακωμώδησης των γεγονότων - οι περιγραφές του αστικού σκηνικού. Το νέο - πολάρ, ιστορίες της μεγάλης πόλης. Η γραφή λειτουργεί με συμπυκνώσεις - κορυφώσεις και βυθίσεις, με τον συγγραφέα να χρησιμοποιεί γλώσσα επεξεργασμένη ένθα στη μοντέρνα ομιλία εμφυτεύει λέξεις και φράσεις μιας λαϊκής αργκό, εδώ, στρωτά μεταφρασμένης. Υπάρχουν αλλεπάλληλες σκηνές βίας που χτίζουν μοναδική σουρεαλιστική ένταση, σήμα κατατεθέν της μανσετικής ίντριγκας. Και, όπως γράφει ο Κώστας Καλφόπουλος στο ξεχωριστό δοκίμιό του, «ο Μανσέτ, αδιαμφισβήτητα, πολιτικοποιεί ακραία, δηλαδή εξτρεμιστικά, το ‘αστυνομικό’ και αυτή είναι, ίσως, η θεμελιώδης ριζική ανατροπή που επιφέρει στις συμβάσεις του είδους. Παράλληλα διεξάγει και μια ολομέτωπη, ιδεολογική επίθεση από τα άκρα αριστερά», με πρωταγωνιστές αντιήρωες απέναντι στο χάος και στην τρέλα του σύγχρονου καπιταλισμού.
INFO
«Νεκροτομείο πλήρες»
Ζαν - Πατρίκ Μανσέτ
Εκδόσεις Άγρα
Σελ.: 288
Τιμή: 11,70 ευρώ
