Με καθυστέρηση πέντε χρόνων από την έκδοσή τους στην Αμερική κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Αντίποδες, σε εξαιρετική μετάφραση της Μαρίας Φακίνου, «Οι Αργοναύτες» της ιδιοφυούς Αμερικανίδας πεζογράφου, ποιήτριας και δοκιμιογράφου Μάγκι Νέλσον. Πρόκειται για ένα εξαιρετικά πρωτότυπο, σύνθετο, δύσκολο όσο και τολμηρό κείμενο, που δύσκολα μπορεί να καταταχτεί. Ένα υβριδικό κείμενο πρόζας, φιλοσοφικού στοχασμού, αυτοβιογραφίας και δοκιμίου, το οποίο, παρ’ όλη την πληθώρα αναφορών σε ποικίλα πρόσωπα (φιλοσόφους, θεωρητικούς, δοκιμιογράφους, ποιητές), καταφέρνει να εντυπωσιάσει με την αυθεντικότητά του και με τη δύναμη της αλήθειας του. Ενώ καραδοκούσε, με άλλα λόγια, ο κίνδυνος της επίδειξης γνώσεων, λόγω του «ανοίγματος» στον στοχασμό και τη σκέψη μεγάλου αριθμού ατόμων, κάτι που κρύβει και λίγη εκζήτηση εξαιτίας αυτού τού εύρους, εντούτοις η σκέψη της Νέλσον, οι προβληματισμοί και οι αβεβαιότητές της, διατυπωμένες με τόση σαφήνεια και αγωνία συνάμα, με τόση ακρίβεια και μαζί ρευστότητα, καταφέρνουν να κερδίσουν τον αναγνώστη και να τον παρασύρουν σε έναν κόσμο όπου «καμιά φορά τα πράγματα παραμένουν μπερδεμένα», σε έναν κόσμο «όπου η απουσία ξεκάθαρων λύσεων είναι αποδεκτή - μέχρι και επιθυμητή».
Άλλωστε η ιδέα της μη κατάταξης βρίσκεται στον πυρήνα του στοχασμού του ίδιου του βιβλίου. Όπως και η ιδέα της ρευστότητας. Με αφορμή τον έρωτά της για τον τρανς εικαστικό καλλιτέχνη Χάρυ Ντοτζ, η Νέλσον, με την ευθύτητα της εξομολογητικής αυτοβιογραφικής ματιάς και την αποστασιοποίηση του φιλοσοφικού στοχασμού, καταπιάνεται με έννοιες όπως το φύλλο, η σεξουαλικότητα και η σεξουαλική ταυτότητα, η δημιουργία οικογένειας και η μητρότητα. Οι θέσεις και οι προβληματισμοί της γύρω από τη μητρότητα -ορμώμενη και από την δική της εμπειρία της εγκυμοσύνης και της γέννας- είναι από τα πιο ενδιαφέροντα κομμάτια του βιβλίου, καθώς θεωρεί την εγκυμοσύνη μια εγγενώς κουήρ διαδικασία, η οποία «μεταβάλλει ολοκληρωτικά τη ‘φυσιολογική’ κατάσταση ενός ατόμου και επιφέρει μια ριζική οικειότητα με το ίδιο του το σώμα - όσο και μια ριζική αποξένωση από αυτό». Συγχρόνως θεωρεί την εγκυμοσύνη και τη μητρότητα ως φεμινιστικές διεκδικήσεις, καθώς δεν αποδέχεται «κάθε αντανακλαστικό αποκλεισμό του γυναικείου ή μητρικού στοιχείου από το βασίλειο της πνευματικότητας». Η δημιουργία οικογένειας ως κεκτημένο της κουήρ κοινότητας βρίσκεται επίσης στο κέντρο των προβληματισμών της, καθώς πιστεύει πως ενώ δεν αντιτίθεται στον ριζοσπαστισμό, ενέχει τον κίνδυνο της υποταγής στην υπάρχουσα κουλτούρα για την έννοια της κανονικότητας. Η Νέλσον, «έχοντας γίνει ξεφτέρι στο να αποφεύγει τις αντωνυμίες», ξέροντας πως «οι λέξεις αλλάζουν ανάλογα με το ποιος τις λέει», όπως επίσης πως «τα μέρη της ‘Αργούς’ μπορεί να αντικατασταθούν με τον καιρό αλλά το πλοίο να λέγεται και πάλι 'Αργώ'», έχει τη βαθιά και αδιαπραγμάτευτη πεποίθηση πως «ο καλύτερος τρόπος για να μάθεις πώς νιώθει ένα άτομο για το φύλο ή τη σεξουαλικότητά του -ή για οτιδήποτε άλλο, εδώ που τα λέμε-, είναι ν' ακούσεις αυτό που σου λέει και να προσπαθήσεις να του συμπεριφερθείς αντίστοιχα, χωρίς να καπελώσεις τη δική του εκδοχή της πραγματικότητας με τη δική σου».
Η Μάγκι Νέλσον είναι μια αληθινή αποκάλυψη. Με τη συγκλονιστική της πρόζα δείχνει πώς μπορεί η προσωπική, εκ βαθέων, εξομολόγηση να αποτελέσει πηγή προβληματισμού για θέματα που αφορούν τη δημόσια σφαίρα. Η ματιά της, τρυφερή και βέβηλη, παθιασμένη και νηφάλια, αλλά και βαθιά πολιτική συνάμα, αποθεώνει την πολυπλοκότητα και την αέναη ρευστότητα της ανθρώπινης κατάστασης.
Info
Μάγκι Νέλσον, «Οι Αργοναύτες»
Εκδόσεις Αντίποδες
Μετάφραση: Μαρία Φακίνου
Σελίδες: 216
Τιμή: 14 ευρώ
