Μια ξεχωριστή έκθεση με τίτλο «Οι μεγάλες νίκες. Στα όρια του μύθου και της Ιστορίας», με εκατόν πέντε αρχαία έργα και ένα ομοίωμα αθηναϊκής τριήρους του 5ου αιώνα π.Χ., ενταγμένη στο πρόγραμμα εορτασμού για την επέτειο των 2.500 χρόνων από τη Μάχη των Θερμοπυλών και τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας, είναι από σήμερα ανοιχτή για το κοινό στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Τα εκθέματα προέρχονται εκτός από το Αρχαιολογικό και από άλλα μουσεία της χώρας, όπως Άστρους, Θήβας, Ολυμπίας κ.ά., ενώ η προτομή του Θεμιστοκλή, ρωμαϊκό αντίγραφο ενός πρωτότυπου έργου του 5ου αι. π.Χ., ταξίδεψε από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Όστιας.
Η έκθεση αποτελείται από οκτώ συνολικά εκθεσιακές ενότητες, από τις οποίες οι έξι πρώτες είναι αφιερωμένες σε διαφορετικά επεισόδια και μάχες των Περσικών Πολέμων. Οι επισκέπτες της έκθεσης μπορούν να συναντήσουν τεκμήρια που παρουσιάζουν την πολεμική εξάρτυση των Ελλήνων οπλιτών και των Περσών, αφιερώματα των νικητών στα μεγάλα ιερά της αρχαιότητας, μεταξύ των οποίων και το κράνος του Μιλτιάδη, αιχμές βελών από το πεδίο της μάχης των Θερμοπυλών, θραύσματα αγγείων με ίχνη καύσης από την πυρπόληση της Αθήνας από τους Πέρσες και επιγραφές που θυμίζουν γνωστούς και άγνωστους πρωταγωνιστές των ιστορικών γεγονότων. Παράλληλα, μορφές θεών και μυθικών ηρώων πλαισιώνουν την ιστορική αφήγηση και τη διαπλέκουν με τις μυθικές δοξασίες, σύμφωνα με τις οποίες θεοί και θνητοί συνεργάστηκαν για την επίτευξη της νίκης.
Στις δυο τελευταίες ενότητες, που ολοκληρώνουν την έκθεση, παρουσιάζεται ο απόηχος των Περσικών Πολέμων στην εικονιστική τέχνη -αρχαία και σύγχρονη- και η ιδεολογική τους σημασία.
Επιπλέον, στην αίθουσα όπου εκτίθεται το χάλκινο σύμπλεγμα του αλόγου με τον αναβάτη από το Αρτεμίσιο, παρουσιάζονται σε συνομιλία μαζί του πέντε αριστουργηματικά αγγεία με παραστάσεις αθλητικών και μουσικών αγώνων, σηματοδοτώντας την αξία της νικηφόρας αγωνιστικής αναμέτρησης, ατομικής και συλλογικής, όχι μόνο στον πόλεμο αλλά και στην ειρήνη.
Την έκθεση πλαισιώνουν ψηφιακές προβολές που συμβάλλουν στη δημιουργία σκηνικής ατμόσφαιρας, προκειμένου οι επισκέπτες να προσλάβουν τη δραματική ατμόσφαιρα των γεγονότων και το ελπιδοφόρο μήνυμα της νίκης, προσφέροντας σε μερικές περιπτώσεις συμπληρωματικό ερμηνευτικό υλικό.
Επετειακός τόμος καταλόγου 512 σελίδων, έκδοση του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων, συνοδεύει την έκθεση, περιλαμβάνοντας 18 δοκίμια έγκριτων επιστημόνων στον χώρο της αρχαιολογίας και της ιστορίας της τέχνης, που αναδεικνύουν τους τρόπους με τους οποίους οι μεγάλες νίκες των Περσικών Πολέμων επηρέασαν την πολιτική, την κοινωνία και την τέχνη.
Την έκθεση εγκαινίασε χθες βράδυ η υπουργός Πολιτισμού, η οποία ανέφερε μεταξύ άλλων, κατά τον χαιρετισμό της, πως, «εδώ και 2.500 χρόνια, ο ελληνισμός και ο δυτικός κόσμος αναγνωρίζουν στη νικηφόρο έκβαση των Περσικών Πολέμων ένα γεγονός που συνέβαλε καθοριστικά στη διάσωση και εμπέδωση του αναδυόμενου τότε πολιτισμού τους, λειτουργώντας καταλυτικά για τη φιλοσοφική, πολιτική και καλλιτεχνική έκρηξη που ακολούθησε εν συνεχεία υπό την φυσική και πνευματική ηγεσία της αθηναϊκής δημοκρατίας».
