Εκατόν είκοσι χρόνια μετά τις πρώτες ανασκαφές στη Ρήνεια, νησί γειτονικό της Δήλου, η Εφορεία Κυκλάδων, συνεχίζοντας τις εργασίες, προχώρησε σε ανασκαφική διερεύνηση στο Χωμασοβούνι, σημαντική θέση στο όριο της δηλιακής νεκρόπολης, με ορατά εντυπωσιακά μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη και θεμέλιο κατασκευής, που πρόκειται πιθανώς για τη θέση του σημαντικού δηλιακού ιερού Ἀρτεμισίου ἐν νήσῳ. Αρχιτεκτονικά κατάλοιπα καθαρίστηκαν, φωτογραφήθηκαν και αποτυπώθηκαν τοπογραφικά και σχεδιαστικά. Παράλληλα, σε όλο το λόφο πραγματοποιήθηκε αποψίλωση και εντατική επιφανειακή έρευνα. Κοντά στην κορυφή, εκεί που πιθανολογείται η θέση του ναού, αποκαλύφθηκε τμήμα θεμέλιου, πιθανώς μεγάλου βωμού. Από την ίδια θέση περισυνελέγησαν αξιόλογα θραύσματα γλυπτών, κυρίως τμήματα από αγάλματα πτηνών, που μεταφέρθηκαν στη Δήλο.
Επίσης καθαρίστηκε το ανασκαμμένο, υπόγειο, ταφικό οικοδόμημα με θήκες, τεκμηριώθηκαν και φωτογραφήθηκαν οι αρχαιότητες, τα ορατά κατάλοιπα καταχωρήθηκαν ανά μνημείο και τμήματα ανάλυφων στηλών μεταφέρθηκαν στη Δήλο.
Στο νησί εντοπίστηκαν και τεκμηριώθηκαν επίσης ερείπια που ανήκουν σε αρχαίες αγροικίες που ανήκαν στο ιερό του Δηλίου Απόλλωνα καθώς και άγνωστος αρχαίος δρόμος, ενώ εκπονήθηκε γεωγραφικός χάρτης του νησιού.
Αξίζει να σημειωθεί πως η Ρήνεια κατά τον 19ο και αρχές του 20ού αιώνα λειτούργησε ως χώρος καραντίνας. Επίκαιρα παραμένουν τα ερείπια του δημόσιου λοιμοκαθαρτηρίου στην παραλία με το εύγλωττο τοπωνύμιο Καραντίνα ή Λαζαρέτο. Εκεί παρέμεναν σε κάθαρσιν (προληπτική ή πραγματική, υποχρεωτική καραντίνα 5-40 ημερών), βάσει διαδοχικών νομοθετικών ρυθμίσεων, μολυσμένα και μη πλοία που κατέπλεαν από λιμάνια της Μεσογείου με προορισμό ελληνικά λιμάνια σε περιόδους έξαρσης επιδημιών χολέρας και πανώλης. Από εκεί μάλιστα πέρασε για δύο ημέρες το 1901 ο Κωνσταντίνος Καβάφης, στο πρώτο του ταξίδι στην Ελλάδα.
Οι αρχαιολογικές εργασίες συνέχισαν την τεκμηρίωση των παλαιών ερευνών και των λεηλατημένων από αιώνες καταλοίπων της αρχαίας νεκρόπολης των Δηλίων, αλλά και την εντατική επιφανειακή έρευνα σε όλο το νησί, με στόχο τον εντοπισμό, τεκμηρίωση και ανάλυση του συνόλου των αρχαιολογικών θέσεων και ερειπίων, τη γεωλογική αναγνώριση της Ρήνειας και την ανασκαφική διερεύνηση μιας θέσης στο νότιο τμήμα της.
Υπενθυμίζεται πως οι αρχαιότητες του νησιού είχαν λεηλατηθεί για αιώνες από τους τυμβωρύχους, με αποτέλεσμα σήμερα να συναντά κανείς επιτύμβιες στήλες της Ρήνειας όχι μόνο σε ελληνικά μουσεία αλλά και σε μουσεία και συλλογές του εξωτερικού.
