Οι ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024 χαρακτηρίζονται κρίσιμες για πολλούς λόγους, μεταξύ άλλων διότι πρόκειται για τον μόνο θεσμό της Ε.Ε. που η σύνθεσή του καθορίζεται από την ψήφο των πολιτών στις 27 χώρες-μέλη με κριτήρια προγραμματικά, σε μεγάλο βαθμό και εθνικά.
Ως Ευρωπαϊκή Αριστερά ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. θέλει και μπορεί να δώσει τη μάχη γύρω από δύο άξονες, αφενός ποια Ευρώπη θέλουμε και αφετέρου ποια Ελλάδα εντός της Ε.Ε. μπορεί να καταστεί ισότιμος εταίρος.
Σε ό,τι αφορά τον πρώτο άξονα, δεν πρέπει να απουσιάζει από τις προτάσεις μας ο πανευρωπαϊκός ορίζοντας, όπως συμβαίνει στις Θέσεις για το επικείμενο Συνέδριο. Προτείνω να θυμηθούμε ότι η ευρωπαϊκή ιδέα είναι από τη σύλληψή της ιδέα φιλειρηνική, δημοκρατική και πανευρωπαϊκή, ενώ για τη Δεξιά είναι δυτικοευρωπαϊκή λόγω του Ψυχρού Πολέμου και της αντιπαλότητας στη Σοβιετική Ένωση.
Οφείλουμε να μην ξεχνάμε, αλλά το κάνουμε συχνά, ότι σήμερα υπάρχουν δύο σημαντικότατοι θεσμοί πανευρωπαϊκής εμβέλειας, το Συμβούλιο της Ευρώπης και ο Οργανισμός για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), με πιο οικείο στον ελληνικό λαό τον πρώτο, καθώς μας συμπαραστάθηκε στον αγώνα εναντίον της Χούντας. Στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του θεσμού αυτού ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. έχει να επιδείξει πλούσια δράση, κυρίως με τον σήμερα «αφοριζόμενο» Γιώργο Κατρούγκαλο, την περίοδο 2019-2023, του οποίου το έργο συνεχίζουν ο Αλέξης Τσίπρας και η Ρένα Δούρου.
Από τις προτάσεις μας δεν πρέπει να απουσιάζει η ιδέα ενός πανευρωπαϊκού συστήματος καθολικής ασφάλειας, θέση του ΣΥΝ ανέκαθεν, αλλά δραματικά επίκαιρη μετά τη νέα διαίρεση της Ευρώπης εξαιτίας του πολέμου της Ουκρανίας, με κύρια ευθύνη της Ρωσίας. Παρότι η μεγάλη αυτή χώρα έχει καταστεί «μαύρο πρόβατο» της διεθνούς κοινότητας, να τολμήσουμε τη θέση ότι δεν παύει να έχει ρόλο-κλειδί στις ευρωπαϊκές και στις διεθνείς εξελίξεις. Με την ελπίδα δε της ειρηνικής λύσης στο Ουκρανικό, οφείλει και η Ουκρανία να επιλέξει το καθεστώς της ενεργού ουδετερότητας, αρνούμενη την ένταξη στο ΝΑΤΟ, δίνοντας προτεραιότητα στην ευρωπαϊκή ενωσιακή ένταξη.
Εννοείται ότι κρίσιμο ζητούμενο για την Ε.Ε. είναι η στρατηγική της αυτονομία, που απαιτεί νέα πνοή στην πολιτική ενοποίηση σε ομοσπονδιακή κατεύθυνση με περαιτέρω αναβάθμιση του Ευρωκοινοβουλίου. Προσωπικά, προτείνω την αναβάθμιση σε θεσμό και της Επιτροπής Περιφερειών, που επίσης να προκύπτει από την άμεση προσφυγή στους Ευρωπαίους πολίτες.
Σε ό,τι αφορά τον δεύτερο άξονα της ευρωκαμπάνιας μας, οφείλουμε να θυμίζουμε ότι η υπόσχεση «να γίνουμε Ευρώπη» δεν εκπληρώθηκε με ευθύνη των διαδοχικών κυβερνήσεων της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ, που προκάλεσαν κρίση στις σχέσεις Ε.Ε.-Ελλάδας με τα ταπεινωτικά Μνημόνια, από τα οποία μας έβγαλε ο ΣΥΡΙΖΑ το 2018, ακολουθώντας τη γραμμή «όχι ρήξη ούτε υποταγή», την ώρα που κορυφαίοι της Ν.Δ. έλεγαν «βάστα, Σόιμπλε».
Ναι, έχουμε και πικρές εμπειρίες από τη συμμετοχή μας στην Ε.Ε., αλλά αν πιστεύουμε ότι η θέση και το μέλλον της Ελλάδας είναι εντός, οφείλουμε να αναδεικνύουμε και τις θετικές, στις οποίες έχει και η Αριστερά μερίδιο. Παράδειγμα, η στήριξη στα εθνικά μας θέματα, ελληνοτουρκικές σχέσεις κ.λπ., από το Ευρωκοινοβούλιο, στο οποίο σήμερα δρέπουν δάφνες ο Κώστας Αρβανίτης και η Έλενα Κουντουρά. Άρα, όταν αξιολογούμε την Ε.Ε., να θυμόμαστε ότι Ε.Ε. είναι και το Ευρωκοινοβούλιο, αλλιώς «αφοπλιζόμαστε» μονομερώς.
Προσθέτω ότι πρόταση του ΣΥΝ από το 1991 ήταν και η πορεία ένταξης της Κύπρου στην Ε.Ε., την υποψηφιότητα της οποίας πέτυχε ο προερχόμενος από την Αριστερά Κύπριος Πρόεδρος Γιώργος Βασιλείου.
Τέλος, αν αξιολογούμε ως μέγιστο ζήτημα επιβίωσης της ανθρωπότητας την κλιματική κρίση, οφείλουμε να θυμόμαστε το οικολογικό κεκτημένο της Ε.Ε. και το παγκόσμιο αποτύπωμά του στις αποφάσεις του ΟΗΕ, τις οποίες συχνά επικαλούμαστε. Αλήθεια, πιστεύει κανείς ότι χωρίς τη συλλογική θέση της Ε.Ε. θα είχαν ωθηθεί οι ΗΠΑ και η Κίνα στην υποστήριξη συμφωνιών για το κλίμα, όπως του Κιότο, και σχετικά πρόσφατα των Παρισίων;
Πιστεύω ότι τα προαναφερθέντα, καθώς και η σταθερή μας θέση υπέρ της ένταξης και των Δυτικών Βαλκανίων αποτελούν μέρος του οπλοστασίου μας για τη μάχη των ευρωεκλογών, στη βάση του αριστερού ευρωπαϊσμού, σημαία που δεν υποστείλαμε ούτε το 2015 που ο Σόιμπλε είχε στήσει παγίδα για τον εξοστρακισμό της Ελλάδας, αρχικά από την Ευρωζώνη, ενδεχομένως και από την Ε.Ε., με συνεργούς και κάποιους δικούς μας.
Ο Πάνος Τριγάζης μέλος της Ο.Μ. Βύρωνα Δυτικά είναι μέλος της απερχόμενης Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία
