Η σκληρή πραγματικότητα είναι ότι γενικότερα η Αριστερά δεν έχει την ορμή του παρελθόντος. Δεν στρέφει η κοινωνία την προσοχή της προς τα αριστερά, τουλάχιστον όχι με την ίδια ένταση που αυτό συνέβαινε στο παρελθόν. Δεν υπάρχουν ο λόγος, το μήνυμα, οι προτάσεις που να συσπειρώνουν μεγάλο ή σημαντικό μέρος της κοινωνίας. Δεν έλκουν, τουλάχιστον με τον ίδιο τρόπο και ένταση, όπως παλιά. Τα λάθη και οι αδυναμίες του ΣΥΡΙΖΑ μετά το 2019, ιδίως δε μετά το 2023, όχι απλώς έχουν πληγώσει μέλη και ψηφοφόρους, ακόμα και ανθρώπους εκτός του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά είναι και μία από τις αιτίες του κατακερματισμού του χώρου της Αριστεράς.
Υπό το βάρος της πολιτικής Μητσοτάκη, της εύνοιας του υπερπλούτου σε βάρος όλων των άλλων, των εργαζομένων αλλά και της μεσαίας τάξης, όπως και εξαιτίας των διεθνών ανακατατάξεων λόγω του Τραμπ, οι ισορροπίες στην κοινωνία και στην πολιτική σκηνή ξαναδοκιμάζονται - και στην Ευρώπη αλλά και στην Ελλάδα των πολλών αρνητικών εξαιρέσεων. Δεν αποκλείεται λοιπόν οι πολιτικές και κοινωνικές ισορροπίες να ζυγιστούν και πάλι γρηγορότερα απ’ ό,τι δείχνουν τα δεδομένα.
Δεν είναι τυχαίο που στο τραπέζι της δημόσιας συζήτησης τίθεται και το ερώτημα για το αν υπάρχει τρόπος σύμπλευσης των προοδευτικών και των αριστερών δυνάμεων, ακόμα και της αναζήτησης προσώπου που θα μπορούσε να συσπειρώσει τις υπάρχουσες δυνάμεις.
Η παράταξη
Η δημόσια συζήτηση περί συσπείρωσης δεν απασχολεί μόνο τον κόσμο της Αριστεράς, αφορά και το ευρύ φάσμα της Κεντροαριστεράς, ακόμα και της Κεντροδεξιάς. Κι αυτό είναι ακόμα μία ένδειξη των προβλημάτων που προκάλεσε η διακυβέρνηση Μητσοτάκη.
Παρά τον ευρύ προβληματισμό, αχνοφαίνεται ότι η Αριστερά θα μπορούσε να είναι ο σκληρός πυρήνας των εξελίξεων της δημιουργίας του άλλου πόλου. Γι’ αυτό όμως πρέπει πλέον να εγκαταλειφθούν στερεότυπα του παρελθόντος. Ωστόσο, αυτό που προέχει είναι να γίνει κατανοητή η έννοια της «παράταξης». Παράταξης προοδευτικής, με ισχυρό το αποτύπωμα της Αριστεράς. Η απλή πρόσθεση δυνάμεων δεν θα επιφέρει μια νέα κατάσταση. Η υπόθεση δεν μπορεί και δεν πρέπει να περιοριστεί στη δημιουργία ενός αντιμητσοτακικού πόλου.
Μην ξεχνάμε ότι το αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο, στο οποίο στηρίχθηκε ο Μητσοτάκης, είχε έντονα ιδεολογικά χαρακτηριστικά, πέρα από τις αναφορές στο τρίτο Μνημόνιο και στα βάρη που προκάλεσε η χρεοκοπία, αλλά τη χρεώθηκε και ο ΣΥΡΙΖΑ. Πατρίδα, ασφάλεια, νόμος και τάξη, σύνορα, μετανάστες, κίνδυνος αλλοίωσης χαρακτηριστικών του έθνους, εγκληματικότητα μεταναστών, λιγότερο κράτος, επενδύσεις και θέσεις εργασίας, επιχειρηματικότητα, θεωρία χαμηλής φορολογίας αλλά και φοροδιαφυγή των
μικρομεσαίων, ιδιωτικά πανεπιστήμια, αξιολόγηση, δημογραφικό, ηθικός πανικός, νομοταγής πολίτης σε αντιδιαστολή με τους μπαχαλάκηδες, συνεπής δανειολήπτης σε αντιδιαστολή με τον στρατηγικό κακοπληρωτή, τοξικότητα… Ο κατάλογος είναι μεγάλος.
Για όλα αυτά από τον μηχανισμό Μητσοτάκη χρησιμοποιήθηκαν ιδεολογήματα, επιχειρήματα στη βάση των σύγχρονων φαινομένων. Για όλα αυτά εμφανίστηκαν δήθεν λύσεις άμεσες, πρακτικές και φυσικά το αποφασισμένο πρόσωπο (κυβερνήτης) να τα διαχειριστεί.
Η προοδευτική παράταξη πρέπει να στηριχθεί πάνω σε απόψεις που θα δίνουν απαντήσεις τουλάχιστον στα πιεστικά ζητήματα της εποχής.
Η αρχή όμως είναι ο… λόγος
Όσο η συζήτηση περιορίζεται σε πρόσωπα και επιλογές πολιτικών ηγεσιών τόσο θα μεγαλώνει η απογοήτευση, ιδίως του κόσμου της Αριστεράς.
Το τελευταίο που θα ήθελε ο κόσμος που στήριξε τον ΣΥΡΙΖΑ μετά το 2012 είναι να ακούσει για ακόμα ένα σχήμα. Αυτό που περιμένει και ελπίζει να ακούσει είναι ένα στέρεο σύνολο απόψεων και προτάσεων. Καλούνται όλοι να εξετάσουν από την αρχή, ακόμα και από μηδενική βάση, τι εκπροσωπεί σήμερα η Αριστερά, τι μπορεί να εκπροσωπήσει μια αριστερή, μια προοδευτική παράταξη.
Η βάση ήταν και είναι πολίτες που πιστεύουν και ελπίζουν στην έννοια της αριστερής, της προοδευτικής παράταξης. Απογοητευμένοι, αισθανόμενοι κάποιες φορές ότι ηττήθηκαν ή δεν εισακούστηκαν, έχουν αποχωρήσει από την παράταξη είτε ως ενεργοί πολίτες που ασχολούνταν με τα κοινά είτε ως ψηφοφόροι. Είναι αυτοί που συγκροτούν μια παράταξη η οποία όμως, για να διαμορφωθεί και πάλι, πρέπει να πατήσει πάνω σε ένα σύνολο ιδεών και απόψεων. Και είναι αυτοί που δεν πρέπει να ξαναδούν ακόμα μία διάσπαση μέσω διάφορων κινήσεων οι οποίες αποβλέπουν γενικώς σε μια νέα αρχή. Είναι αυτοί που δεν πρέπει να δουν απλώς μια συγκόλληση στελεχών που έχουν αποχωρήσει και τώρα σκέφτονται αν θα επιστρέψουν. Και είναι αυτοί που δεν αντέχουν άλλους τακτικισμούς, γενικότητες και δηλώσεις περί ενότητας κενές περιεχομένου.
Ο διπολισμός των ιδεών
Αν και το πολιτικό τοπίο είναι κατακερματισμένο, αργά ή γρήγορα η εικόνα θα επιστρέψει στο σχήμα δύο παρατάξεων. Η καθεμία θα αντιπροσωπεύει ένα σύνολο ιδεών και απόψεων/απαντήσεων στα πλέον πειστικά θέματα.
Και είναι αυτό που δεν επιθυμεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης -και οι συγγενείς δυνάμεις στην Ευρώπη-, ο οποίος θέλει να διατηρεί το μονοπώλιο ενός μπουκέτου απόψεων έχοντας απέναντί του ένα διασπασμένο τοπίο. Φαντάζει λοιπόν κυρίαρχος, ας είναι και μονοσάνδαλος.
Δεν είναι λοιπόν καθόλου τυχαίο που η σκέψη για συγκρότηση ενός μετώπου της αντιπολίτευσης είναι επίκαιρη. Όσο κι αν κατηγορήθηκε η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ από δυνάμεις συγγενείς, το θέμα είναι υπαρκτό. Το βασικό ζητούμενο όμως είναι η ανασυγκρότηση των ιδεών. Η ανασυγκρότηση του συνόλου των ιδεών (πολιτικών απόψεων και προτάσεων) είναι σημαντικότερη, προηγείται της οργανωτικής ανασυγκρότησης. Προηγείται της διαμόρφωσης σχημάτων και συνεργασιών.
Γιατί ο κόσμος, για να πειστεί, περιμένει να ακούσει ένα σύνολο απόψεων που θα συγκροτούν στέρεο έδαφος για την επίλυση των προβλημάτων του, το οποίο θα καλύπτει σε μεγάλο μέρος τις ανησυχίες του.
