Τη Μεγάλη Τετάρτη το ΚΥΣΕΑ ενέκρινε τον σχεδιασμό αμυντικών εξοπλισμών δωδεκαετούς διάρκειας και κόστους τουλάχιστον 28 δισ. ευρώ και αποφάσισε την απόκτηση ακόμα μίας, της τέταρτης κατά σειρά, φρεγάτας τύπου Belharra από τη Γαλλία.
Η κυβέρνηση κατάφερε να περάσει το εξοπλιστικό πρόγραμμα αβρόχοις ποσί και χωρίς να δώσει λογαριασμό σε κανέναν. Χρειάστηκαν λιγότερες από δύο ώρες στο ΚΥΣΕΑ και περίπου άλλες τόσες στη συνεδρίαση της αρμόδιας υποεπιτροπής εξοπλιστικών προγραμμάτων της Βουλής, καθώς και η προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση προ δύο εβδομάδων για να ξεμπερδεύει και να έχει τα χέρια της λυμένα στο κολοσσιαίο και αμφιλεγόμενο εξοπλιστικό πρόγραμμα που προωθεί. Το θέμα της απόκτησης τέταρτης Belharra, παρότι είχε ανακοινωθεί ως πρόθεση στο παρελθόν και υπήρχε και ως οψιόν στη σύμβαση για τις τρεις πρώτες, τον τελευταίο χρόνο είχε παγώσει. Είναι ενδεικτικό, μάλιστα, ότι στην ενημέρωση της υποεπιτροπής εξοπλιστικών προγραμμάτων έγινε συγκεκριμένη αναφορά στην αγορά δύο φρεγατών τύπου Fremm, οι οποίες επίσης είχαν εμφανιστεί λίγες ημέρες νωρίτερα out of the blue. Τα παιχνίδια με τις φρεγάτες… από το μανίκι προκάλεσαν και την αντίδραση του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και του ΠΑΣΟΚ.
Ράβε ξήλωνε
Η τέταρτη Belharra επανήλθε στο προσκήνιο μόλις στις αρχές της περασμένης εβδομάδας, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του υπουργού Άμυνας της Γαλλίας Σεμπαστιάν Λεκορνί στην Αθήνα, ενώ, σύμφωνα με τις πληροφορίες, η Group Naval πρότεινε τη ναυπήγηση τριών επιπλέον σκαφών στην Ελλάδα. Φυσικά, στην περίπτωση που η Ελλάδα στραφεί στην αγορά ακόμα τριών φρεγατών είναι προφανές ότι το εξοπλιστικό πρόγραμμα που εγκρίθηκε ήδη δεν ισχύει. Και αυτό γιατί κάθε φρεγάτα κοστίζει περίπου 1 δισ. ευρώ και από την προώθηση ή μη ενός τέτοιου προγράμματος εξαρτάται η υλοποίηση άλλων, όπως ο εκσυγχρονισμός των φρεγατών ΜΕΚΟ. Συνεπώς το εξοπλιστικό ξαναγράφεται.
Η ξαφνική αναθέρμανση της ελληνογαλλικής εξοπλιστική σχέσης ενδεχομένως σχετίζεται και με τις σχέσεις Μητσοτάκη-Μακρόν ως και την πολιτική για τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Διότι πέρυσι τουλάχιστον ο Ν. Δένδιας σχεδόν απέκλειε την τέταρτη Belharra και παρέπεμπε κατευθείαν στην ελληνική συμμετοχή στο αμερικανικό πρόγραμμα για τις φρεγάτες Constellation. Και αυτό όμως το πρόγραμμα εξελίσσεται με ρυθμούς που αποκλείουν το ενδεχόμενο απόκτησής τους σε λιγότερο από μία δεκαετία. Την εντύπωση της γαλλικής «απόβασης» ενίσχυσε και η προώθηση του αποφασισμένου από το 2022 προγράμματος αγοράς 22 αντιπλοϊκών βλημάτων Exocet για τις πυραυλακάτους του Πολεμικού Ναυτικού κλάσης Ρουσέν.
Να σημειωθεί ότι στην ίδια συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ εγκρίθηκε και η στρατηγική για τον θαλάσσιο χώρο και τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, που παρουσίασαν οι υπουργοί Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης και Περιβάλλοντος Σταύρος Παπασταύρου.
Το ρίσκο
Ενα άλλο ζήτημα, ούτως ή άλλως υπαρκτό, αλλά που μπορεί να εξελιχθεί σε υπαρξιακό στην περίπτωση που η Ελλάδα αποκτήσει τελικά επτά Belharra, είναι το γεγονός ότι το πρώτο πλοίο της κλάσης εξακολουθεί να πραγματοποιεί δοκιμές εν πλω για λογαριασμό του γαλλικού Πολεμικού Ναυτικού. Αυτό σημαίνει ότι η κλάση δεν έχει γίνει ακόμα αποδεκτή και πως αυτό το πλοίο, όπως και το επόμενο, που θα είναι το πρώτο ελληνικό και θα παραδοθεί (με μικρή καθυστέρηση) στο τέλος του 2025, θα περάσουν τις λεγόμενες παιδικές ασθένειες της κλάσης προκειμένου τα επόμενα σκάφη να ενσωματώσουν τις αναγκαίες αλλαγές, επισκευές, προσαρμογές κ.λπ. Το υπαρξιακό, λοιπόν, πρόβλημα θα ήταν το γαλλικό Ναυτικό, και κατά συνέπεια και το ελληνικό Ναυτικό να μην κρίνουν τελικά τις φρεγάτες αυτές αξιοποιήσιμες ως έχουν και να μπουν σε μία μακρά περίοδο βελτιώσεων, κάτι το οποίο είναι εξαιρετικά συνηθισμένο σε σύνθετες πλατφόρμες όπως τα πολεμικά πλοία. Για την Ελλάδα αυτό βέβαια θα σήμαινε μη διαθεσιμότητα της ραχοκοκαλιάς του στόλου, με ό,τι κι αν σημαίνει αυτό.
Το χρονοδιάγραμμα
Η πρώτη φρεγάτα Belharra (HS «Κίμων») εκτιμάται ότι θα παραδοθεί μέχρι το τέλος του 2025, ενώ η δεύτερη και η τρίτη (HS «Νέαρχος» και HS «Φορμίων») αναμένεται να είναι έτοιμες μέχρι το τέλος του 2026. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχει καθυστέρηση σε σχέση με το αρχικό πρόγραμμα.