Είναι αλήθεια ότι έχει χαθεί ο ιστός που συνέδεε την Αριστερά ως βίωμα, ως μνήμη, με μια διεκδικητική και θαρραλέα κινηματική νοοτροπία. Στην πραγματικότητα έχουμε μια τριπλή αλλαγή: αλλαγή παραγωγικών δυνάμεων, αλλαγή ηλικιών και αλλαγή πολιτιστικού προτύπου. Λογικό επομένως να έχουμε άλλο από αυτό που εννοούσαμε. Γιατί η αλλαγή των τριών πεδίων (παραγωγής, ηλικιών, πολιτιστικού προτύπου) εκφράζεται και με τις αλλαγές προσώπων και με τις αλλαγές γλώσσας και εκφραστικών κωδίκων.
Σε κάθε φάση μετάβασης η ίδια μελαγχολία τυλίγει τους αριστερούς. Όχι ακριβώς τους θαμώνες, αλλά αυτούς που θεωρούν την Αριστερά ως μορφή πατρίδας. «Χάνεται ο κόσμος, αλλάζουν όλα, εμείς τότε» κ.λπ. Είναι μια πολιτική, ηλικιακή μελαγχολία ή κριτικός αναστοχασμός; Ο κόσμος της Αριστεράς γερνάει ή απλώς έχει αδρανήσει μέσα σε στερεότυπα; Και είναι αλήθεια ότι όντως η Αριστερά έχει αποδυναμωθεί δομικά; Πολιτισμικά; Δεν έχει τι να πει στον νέο άνθρωπο; Μεταχειρίζεται ως υποκατάστατο κάποιες συγκινητικές, αλλά αδρανοποιημένες αναφορές λόγω αυτού του επιχειρησιακού και πολιτικού, θεωρητικού ελλείμματος; Και τη θέση της ποιος την καταλαμβάνει; Ποιος θα αναλάβει, π.χ., τη χειραφετητική διεκδίκηση; Τη διεκδίκηση εργασιακής δημοκρατίας; Την επιβολή θεσμικής διαύγειας; Τη διεκδίκηση του συντεθλιμμένου δικαιώματος; Αλλά μια στιγμή. Ποιος της ανέθεσε την ιστορική αποκλειστικότητα στη θεματολογία; Σήμερα πλήθος υπερασπιστών έχει αναδυθεί στη σκηνή. Σήμερα πλήθος δικαιωματιστών, εργατικών συνδικαλιστικών στελεχών, γενικώς αντισυστημικών, ακόμα και ΜΚΟ, ακόμα και ινστιτούτων επιχορηγούμενων από μεγάλες εταιρείες λειτουργούν ανταγωνιστικά με την Αριστερά (και όλες τις εκδοχές της) στη θεματολογία. Και την ίδια στιγμή αυτή η «φιλολογική» και διακηρυκτική άνοιξη δικαιωματισμού συνοδεύεται από μια βύθιση των εργασιακών δικαιωμάτων και από μια κοινωνική καταδίκη του πολίτη σε θεσμούς που δεν λειτουργούν (παρά μόνο αν διαθέτει το εισόδημα για να υποστηριχθεί νομικά) και σε μια πολιτιστική αθλιότητα του τύπου «μπαίνω στην πλατφόρμα του υπουργείου για να δω πού πουλιέται το αλάτι 3 λεπτά φτηνότερα».
Και ξανά το ερώτημα. Η Αριστερά ξεραίνεται σε μια κοινοτοπία και ρηχότητα ή τα κοινωνικά αιτήματα εμπλουτίζονται και συγχρόνως εκτονώνονται κάθε στιγμή στο σοσιαλμιντιακό αμφιθέατρο; Η απορία για το ποιος είναι ο γνήσιος εκφραστής των «λαϊκών δικαίων» μάλλον είναι εκτός πραγματικότητας, αφού και κόμματα της Δεξιάς και της Ακροδεξιάς υιοθετούν έναν εύληπτο φιλεργατισμό και διαμορφώνουν μια διεκδικητική ατζέντα. Δεν χάνει η Αριστερά τον ρόλο της, γιατί κάθε ρόλος αναδιανέμεται από πολύ διαφορετικούς παρόχους. Γιατί η πραγματικότητα βασίζεται σε μια αν-αυθεντικότητα, σε μια αμφίεση / μεταμφίεση. Η πραγματικότητα έχει εντός της το είδωλό της. Η Αριστερά γίνεται συγχρόνως και το ομοίωμά της. Έχει μια κατοπτρική υπόσταση, έτσι ώστε να φέρει ως μορφή τις χιλιάδες διαθλάσεις. Τα κόμματα της Αριστεράς πού τοποθετούν τον εαυτό τους, πώς αναπτύσσουν την προβληματική τους; Πριν από την απελπισία (στην οποία μεγάλο μέρος των αριστερών είναι βυθισμένο) ή, αντιθέτως, την πολιτική ευδιαθεσία (στην οποία μεγάλο μέρος των αριστερών θέλει να στεγαστεί) υπάρχει και η δουλειά επί των μέχρι σήμερα αυτονόητων. Δύσκολη περίοδος για τις «αιώνιες αλήθειες».
