Οι καταστροφικές πυρκαγιές και η παντελής αποτυχία του επιτελικού κράτους έχουν οδηγήσει μέχρι τώρα σε πέντε θανάτους και μια απερίγραπτη περιβαλλοντική και οικονομική καταστροφή. Το επιτελικό κράτος είχε επιφυλάξει, όμως, για το 2023 κι ένα «κερασάκι στην τούρτα», καθώς για πρώτη φορά κινδύνευσε σοβαρά μία μεγάλη στρατιωτική μονάδα, η 111 Πτέρυγα Μάχης στη Νέα Αγχίαλο. Πυρομαχικά του στρατού ανατινάχθηκαν, μετατρέποντας τη γύρω περιοχή σε «κρανίου τόπο», ενώ τα πολύτιμα F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας αναγκάστηκαν να απομακρυνθούν προληπτικά. Όπως όλα δείχνουν, τα μέτρα πυρασφάλειας ήταν πλημμελή, ενώ τα πυρομαχικά ήταν εκτεθειμένα, ως μη όφειλαν, στις υψηλότατες θερμοκρασίες.
Οσα πρωτοφανή έγιναν στη Νέα Αγχίαλο επέφεραν σημαντικό πλήγμα στην εικόνα του στρατεύματος και της αμυντικής ετοιμότητας της χώρας. «Υπάρχουν ευθύνες και αναμένουμε από τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Εθνικής Άμυνας να διερευνήσουν εξονυχιστικά και με μεγάλη αυστηρότητα το θέμα και να δώσουν τις αναγκαίες εντολές, ώστε να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα, για να μην ξανασυμβεί ανάλογο περιστατικό σε κρίσιμες για την ασφάλεια της χώρας εγκαταστάσεις» ξεκαθάρισε ο Ευάγγελος Αποστολάκης, βουλευτής Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία και πρώην υπουργός Εθνικής Άμυνας. Ο Ευ. Αποστολάκης έθεσε μια σειρά από κρίσιμα ερωτήματα για όσα έγιναν στη Νέα Αγχίαλο και αναρωτήθηκε γιατί έφτασε η φωτιά στις εγκαταστάσεις, τι ήταν αυτό που πυροδότησε τα πυρομαχικά, εφόσον ο χώρος είχε καθαριστεί, και ποιο ήταν και γιατί απέτυχε το σχέδιο πυρόσβεσης.
ΕΔΕ από Δένδια, ενώ ο Μαρινάκης βλέπει εκκένωση
Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας ζήτησε από τον αρχηγό ΓΕΕΘΑ τη διενέργεια κατεπείγουσας Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης (ΕΔΕ) και υποσχέθηκε ότι «το τι συνέβη θα διερευνηθεί ενδελεχώς. Αν υπάρχουν ευθύνες, θα αποδοθούν στο ακέραιο». Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, πάντως, έσπευσε να δικαιολογήσει τις όποιες επιλογές, υποστηρίζοντας ότι «στην πραγματικότητα αυτό το οποίο έγινε ήταν να εφαρμοστεί ένα σχέδιο εκκένωσης, όπως μας ενημέρωσε αρμοδίως και το ΓΕΑ». Ο Π. Μαρινάκης πρόσθεσε ότι «επελέγη να προστατευτεί το σύνολο του προσωπικού και όλων των υπόλοιπων κρίσιμων υποδομών του στρατοπέδου και του αεροδρομίου».
Ευθύνες για λάθος αποθήκευση των πυρομαχικών
Οι πρώτες πληροφορίες, πάντως, δεν επιβεβαιώνουν τους κυβερνητικούς ισχυρισμούς ότι όλα πήγαν καλά. Οι εκρήξεις των πυρομαχικών φαίνεται ότι προκλήθηκαν από την υψηλή θερμοκρασία, κάτι που σημαίνει ότι τα πυρομαχικά δεν είχαν αποθηκευτεί με τον σωστό τρόπο. Τα πυρομαχικά που καταστράφηκαν δεν ήταν αυτά που χρησιμοποιούνται τώρα από τα F-16. Απορία προκαλεί το γεγονός ότι συνέβησαν αυτές οι εκρήξεις σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις όπου υπάρχουν αυξημένα επίπεδα επιφυλακής και δυνατότητες για πυρόσβεση. Και μόνο το γεγονός ότι πυρομαχικά καταστράφηκαν και τα αεροπλάνα κινδύνευσαν αποδεικνύει ότι κάτι πήγε στραβά και το σχέδιο ετοιμότητας δεν υλοποιήθηκε όπως έπρεπε. Ήδη ο διοικητής της 111 Πτέρυγας Μάχης απαλλάχθηκε των καθηκόντων του, ενώ η κυβέρνηση δείχνει να μην μπορεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις. Τα βίντεο με τα «μανιτάρια» που προκάλεσαν οι εκρήξεις και το ωστικό κύμα κοντά σε κατοικημένες περιοχές δεν συνάδουν με προηγμένο ευρωπαϊκό κράτος. Πλήγμα στο ηθικό του στρατεύματος έφερε και η προληπτική εκκένωση των F-16, που αναγκάστηκαν να πετάξουν προς Λάρισα, λες και η χώρα είχε δεχτεί εχθρική επίθεση σε μία κρίσιμη στρατιωτική εγκατάστασή της. Αν αποδειχθεί η πλημμέλεια στην πυρασφάλεια της 111 Π.Μ., τότε προκαλούνται απορίες για το αν κι άλλες βασικές εγκαταστάσεις για την άμυνα της χώρας μας είναι επίσης εκτεθειμένες και ανοχύρωτες μπροστά σε έναν ζεστό Ιούλιο και στο δυνάμωμα των ανέμων.
Ελεγχοι εκ των υστέρων
Ο Ν. Δένδιας φαίνεται να αντιλαμβάνεται το μέγεθος του προβλήματος, γι’ αυτό και ζήτησε «έλεγχο των συστημάτων πυρασφάλειας όλων των σχηματισμών, όλων των στρατοπέδων, όπως και των πάσης φύσεως στρατιωτικών εγκαταστάσεων της πατρίδας μας», καθώς και τον «επανέλεγχο των σχεδίων πυρασφάλειας όλων των στρατοπέδων, όλων των μονάδων και των τριών κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων». Παράλληλα, διαβεβαίωσε ότι η ασφάλεια του προσωπικού και του υλικού των Ενόπλων Δυνάμεων «αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα», καθώς όλοι αντιλαμβάνονται πόσο κοντά φτάσαμε σε μια πρωτοφανή καταστροφή και σε απώλειες ζωών.
Γαλάζια οργή
«Εξοργισμένη είμαι, όχι ικανοποιημένη. Ο συντονισμός ήταν λάθος από την αρχή ως το τέλος» υπογράμμισε η αντιπεριφερειάρχης Μαγνησίας Δωροθέα Κολυνδρίνη, η οποία προέρχεται από τη Ν.Δ. Η αυστηρή κριτική της δείχνει ότι η συνεχής επίκληση δικαιολογιών από το επικοινωνιακό επιτελείο και η τακτική του «όλα καλά πήγαν» έχει τελικά κοντά ποδάρια. Η Δ. Κολυνδρίνη εκτίμησε ότι «δεν έγιναν έγκαιρες παρεμβάσεις όπως θα έπρεπε, από τη στιγμή που ήξεραν ότι η θερμοκρασιακή αύξηση θα μπορούσε να πυροδοτήσει έναν χώρο που είναι καταγεγραμμένος ως επικίνδυνος». Απέδωσε δε ευθύνες στον συντονιστή της Πυροσβεστικής στην περιοχή για τις προτεραιότητές του, σημειώνοντας: «Θα έπρεπε να είχαν κάνει αστακό όλη την περιοχή, να την έχουν θωρακίσει. Δεν πας να σβήσεις τη βλάστηση όταν έχεις ένα στρατόπεδο που, αν εκραγεί, μπορεί να σκοτώσει όλο τον τόπο».
Ρόδος, Βόλος, Λαμία, Κάρυστος, θύματα της αποτυχίας του επιτελικού κράτους
Οι κάτοικοι της Ρόδου, του Βόλου και της Λαμίας βιώνουν για ακόμα μία φορά τις επιπτώσεις των καταστροφικών πυρκαγιών και της παντελούς αποτυχίας του επιτελικού κράτους. Ήδη έχουμε 5 νεκρούς από τις πυρκαγιές, μεταξύ των οποίων και οι δύο πιλότοι του Canadair που βρήκαν τον θάνατο στην Κάρυστο όταν συνετρίβη το αεροσκάφος τους εν μέσω κατάσβεσης. Οι μαζικές εκκενώσεις τουριστικών κατοικιών στη Ρόδο και οι αντίστοιχες εικόνες έπληξαν τη «μεγάλη βιομηχανία» της χώρας μας. Η κυβέρνηση, όμως, έχει να ψελλίσει μόνο δικαιολογίες για τις αντίξοες συνθήκες και την κλιματική αλλαγή, λες και αυτή η σταθερά δεν θα έπρεπε να έχει βοηθήσει στην καλύτερη προετοιμασία. Η φωτιά στη Ρόδο τέθηκε υπό έλεγχο μόλις την ενδέκατη ημέρα από όταν ξέσπασε, προκαλώντας μια πρωτοφανή καταστροφή στο νησί. Μάλιστα, εκτιμήσεις που έγιναν πριν η φωτιά τεθεί υπό έλεγχο επισήμαιναν ότι οι καμένες εκτάσεις υπολογίζονται στο 10% της συνολικής έκτασης του νησιού! Στη Λαμία οι κάτοικοι αγνόησαν τις εντολές εκκένωσης και συμμετείχαν στην πυρόσβεση μιας νέας αναζωπύρωσης, που τελικά τέθηκε υπό έλεγχο.
Κηδεύτηκαν οι πιλότοι του Canadair
Την ίδια ώρα, σε κλίμα έντονης συναισθηματικής φόρτισης έγιναν οι κηδείες των δύο πιλότων του Canadair, του Χρήστου Μουλά στα Χανιά και του Περικλή Στεφανίδη στο Κιλκίς. Τραγική φιγούρα, η έγκυος σύζυγος του Χ. Μουλά, το παιδί των οποίων υιοθέτησε η Βουλή. Οι έρευνες για τα αίτια του δυστυχήματος συνεχίζονται, όμως αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι οι δύο πιλότοι υπερέβησαν εαυτόν για να σβήσουν τη φωτιά. Μία μόνιμη, δηλαδή, κατάσταση πίεσης λόγω των ελλείψεων προσωπικού και σύγχρονων πυροσβεστικών μέσων, με κατάληξη να επαφίεται πολλές φορές το έργο της πυρόσβεσης στον πατριωτισμό των ενστόλων.
Κικίλιας: Το καλύτερο δυνατό στις υπάρχουσες συνθήκες
Η κυβέρνηση, όμως, μέσω του Βασίλη Κικίλια, το μόνο που είχε να πει ήταν να κλίνει την κλιματική αλλαγή σε όλους τους χρόνους. «Παρά την προετοιμασία, ο βαθμός δυσκολίας αποδείχθηκε πολύ μεγάλος, αυτό που έγινε ήταν το συνολικά καλύτερο δυνατό επιχειρησιακά υπό τις υπάρχουσες συνθήκες» υποστήριξε χαρακτηριστικά ο Β. Κικίλιας, αρνούμενος ουσιαστικά να αναλάβει οποιαδήποτε ευθύνη. «Η κλιματική κρίση δεν θα φύγει και οφείλουμε να προσαρμόσουμε τις πολιτικές μας σε όλα τα επίπεδα» πρόσθεσε ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας, χωρίς όμως να διευκρινίσει γιατί αυτές οι πολιτικές δεν έχουν προσαρμοστεί ακόμα στην πραγματικότητα της κλιματικής κρίσης. Ο Β. Κικίλιας προσπάθησε να μεταφέρει μία εικόνα πρωτοφανούς κατάστασης, ενώ αρνήθηκε να κάνει αυτοκριτική και στα επιμέρους. Για τον ίδιο το 112 «λειτούργησε αποτελεσματικά», ακόμα και στη Ρόδο με τις χαοτικές εικόνες εκκένωσης. Από την άλλη, οι τρεις συμπολίτες μας που χάθηκαν στις φλόγες φέρουν ευθύνη, καθώς «δεν απομακρύνθηκαν, παρά την εισήγηση των Αρχών», όπως ισχυρίστηκε ο Β. Κικίλιας.
Στο ίδιο κλίμα και ο καθηγητής Κλιματολογίας Χρήστος Ζερεφός, ο οποίος επισήμανε την ανάγκη αναθεώρησης όλων των στρατηγικών, καθώς «ο χάρτης επικινδυνότητας με βαθμό 5 πλέον είναι πιο συχνός από ό,τι ήταν παλιά». Ο Χ. Ζερεφός περιέγραψε αναλυτικά και πολύ εμπεριστατωμένα γιατί οι φετινές πυρκαγιές ήταν τόσο έντονες και καταστροφικές, αλλά όχι γιατί δεν έγινε έγκαιρη προετοιμασία, αφού υπήρχαν οι ενδείξεις για ένα δύσκολο καλοκαίρι.
Φάμελλος: Άμεσα συζήτηση σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών για τις πυρκαγιές
«Χρειάζονται λιγότερα λόγια και περισσότερη δουλειά, ζητήσαμε προσλήψεις στην Πυροσβεστική Υπηρεσία αλλά και εξοπλισμό σε εναέρια και επίγεια μέσα» τόνισε ο Σωκράτης Φάμελλος κατά την επίσκεψη κλιμακίου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία στο Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων και Διαχείρισης Κρίσεων της Πολιτικής Προστασίας. Ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. επανέλαβε την πρόταση του για άμεση διεξαγωγή συζήτησης σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών για τις πυρκαγιές. «Δεν νομίζω ότι τίθεται θέμα περιορισμού στη διαθεσιμότητα των πολιτικών προσώπων όταν υπάρχει μία κατάσταση έκτακτης ανάγκης» σχολίασε χαρακτηριστικά.
