Συντονισμός θεματικής ενότητας «Mη Eξυπηρετούμενων Επιχειρηματικών Δανείων». Ο συγγενής τού πρόσφατα διαγραφέντος βουλευτή του κυβερνητικού κόμματος προΐστατο ενός τέτοιου οργανωτικού κομματικού υποκεφαλαίου. Μια κομματική διεύθυνση, που, φαντάζομαι, απασχολεί άτομα, κάποιο προσωπικό κ.λπ. Πιθανόν θα έρχονται σε επαφή με αιτούντες ή πιεσμένους επιχειρηματίες, θα προσφέρουν παρηγοριά, εκδουλεύσεις, θα μεσολαβούν στις τράπεζες, θα παίρνουν τηλέφωνο κάποιον «δικό τους», «καλό παιδί», που μπορεί να βοηθήσει ή θα κάνουν (ή θα υποδύονται) τη δουλειά ειδικευμένου φοροτεχνικού, συμβούλου κ.λπ., κ.λπ. Μια μεσιτεία για να γλιτώσει κάποιος χρεωμένος ή ακόμα ένας μηχανισμός για να χωθεί πιο βαθιά στον χρεωστικό βούρκο; Αυτό είναι;
Δεν θέλω να μείνω τόσο στα ζητήματα ηθικής (για τα οποία έχουν γραφεί πολλά και εύστοχα), αλλά ακόμα μια φορά διαπιστώνει κανείς την οργανωτική πυκνότητα του συντηρητικού κόμματος. Γιατί, εντέλει, η εμπορία κόκκινων δανείων του βουλευτή και οι «συνηθισμένες» απευθείας αναθέσεις μέσω ΕΛ.ΤΑ. για νομικές συμβουλές στον ίδιο, η εκπληκτική και εκτός λογικής (οιασδήποτε λογικής, δεξιάς, κεντρώας ή αριστερής) άνοδος των εισοδημάτων μετά την εκλογή περιγράφουν μεν μια ηθική κοσμοθέαση, υποδηλώνουν όμως μια ευρύτερη εθιμική και οργανωτική συγκρότηση, που μπορούν να καλλιεργούν μια τέτοια ηθική, που ίσως στηρίζονται σε μια τέτοια ηθική. Μια εσωτερική κομματική οργάνωση, με τη μορφή εταιρείας, με δομές υιοθετημένες από τα μαρκετινίστικα στερεότυπα και τα bullets των σεμιναρίων «διοίκησης επιχειρήσεων».
Η οργανωτική πυκνότητα τέτοιου τύπου δεν έχει σχέση με ιδεολογίες και λοιπές πολυτέλειες με τις οποίες ασχολείται η Αριστερά (αλλά θα επιμείνω ότι επιθυμούν και οι δημοκρατικοί πολίτες όλων των πολιτικών αποχρώσεων). Η οργάνωση, με την έννοια που προσλαμβάνει στο συντηρητικό κόμμα, είναι απόδοση, επίδοση, αλληλεξάρτηση, επιρροή. Είναι μια φόρμα που δίνει δυσανάλογη ισχύ σε σχέση με την πραγματική πολιτική δύναμη. Κάνεις τη δουλειά και υποχρεώνεις και τον άλλον. Δομημένη χρησιμοθηρική σχέση που μετασχηματίζεται σε ιδεολογία. Αυτό είναι το βαθύτερο κλειδί. «Ιδεολογία» της πρακτικής, της διεκπεραίωσης, της εξυπηρέτησης. Η οποία βεβαίως στη διάρκεια της πολιτικής Ιστορίας επηρέασε τα περισσότερα κοινοβουλευτικά κόμματα, διαμόρφωσε ισχυρές πελατειακές νοοτροπίες, συγκρότησε εξουσιαστικούς ιστούς. Αλλά και κάτι άλλο. Η «ιδεολογία»-νοοτροπία αυτού του είδους παραγγέλνει, διασκευάζει τον τύπο του πολιτευτή. Καπάτσος, δικτυωμένος, σκληρός και με άκρες, θα κάνει μεν την μπίζνα, αλλά «θα φέρει και κόσμο».
Τι αντιτάσσεις εφόσον έχεις αποφασίσει να μην αντιγράψεις; Εφόσον (αποδεδειγμένα από την κυβερνητική περίοδο) δεν είχες τέτοια φαινόμενα, προσπάθησες να είσαι άκαμπτος σε ζητήματα ηθικής και κατάφερες ακόμα και ορκισμένοι αντίπαλοι να μην μπορούν να σε ενοχοποιήσουν γιατί (μέχρις στιγμής), παρέμεινες «διαβάτης», πεζοπόρος και όχι άλτης της εξουσίας. Πώς αναμετράσαι λοιπόν με τη σκληρή χρησιμοθηρία, με τις πιέσεις για μια τέτοια, απαράδεκτη εκδοχή της πολιτικής;
Πιστεύω (και υπερασπίζομαι) τα πολιτικά και ηθικά αντισώματα που προφυλάσσουν και το κόμμα, και τον ευρύτερο χώρο, αλλά και την κληρονομιά, κυρίως όμως την παρακαταθήκη. Πολλοί μέσα στον χώρο μας έχουν πίκρες, εξοργίζονται με αναδυόμενες φιλοδοξίες, με τους προσωπικούς διαγκωνισμούς επίδοξων και νεοφώτιστων, με αστοχίες και οργανωτικές αρρυθμίες. Νομίζω όμως πως ο μέσος όρος, ο κοινός, συνηθισμένος τύπος αριστερού και δημοκρατικού πολίτη ουσιαστικά περιφρουρεί και την ποιότητα, και την προσοχή, και την ηθική. Είδαμε την περίοδο της διακυβέρνησης ότι οι προσωπικοί ηθικοί «πόροι», το ηθικό κεφάλαιο, είναι το πιο ανθεκτικό εφόδιο για να μην σε συντρίψουν, για να μπορείς να περάσεις πράγματα, να μπορείς να επιβάλεις πολιτικές. Μοιάζει ίσως με τις μακρόσυρτες ηθικολογικές μπροσούρες που διακινούνταν στα κόμματα της Αριστεράς. Εντούτοις, στη κυβερνητική ερημιά (γιατί τέτοια ζήσαμε το διάστημα 2015-2019) αυτό το στοιχείο, η ηθική συγκρότηση όχι μόνο σου έδινε πολιτική δύναμη, αλλά σε συμφιλίωνε και με ένα ευρύτερο ακροατήριο.
Αυτό που μπορεί και πρέπει να πειστεί να σε ακολουθήσει.
