Στη Βουλή φέρνουν 46 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, σκανδαλώδη διαγωνισμό του υπουργείου Παιδείας ύψους 13.476.910,24 ευρώ προς όφελος ιδιωτικών συμφερόντων. Η ερώτηση κατατέθηκε μετά από πρωτοβουλία του τομεάρχη Παιδείας Νίκου Φίλη και της αναπληρώτριας τομεάρχη Μερόπης Τζούφη.
Οι βουλευτές καταγγέλλουν την υπουργό Παιδείας διότι επέλεξε να προκηρύξει ένα κοστοβόρο διαγωνισμό για την παροχή υπηρεσιών - υλοποίηση ολοκληρωμένου ψηφιακού πληροφοριακού συστήματος της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, εκχωρώντας διά της βίας τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής γραμματείας όλων των ΑΕΙ σε ιδιωτικά συμφέροντα. Ενώ, όπως τονίζουν οι βουλευτές, από το 2015, με πρωτοβουλία του ΑΠΘ σε συνεργασία με το ΔΠΘ, αναπτύσσεται με αυτοχρηματοδότηση από τα ίδια τα ΑΕΙ και μέσω της συνέργειας τους στο «Ακαδημαϊκό Διαδίκτυο» (GUnet) μία πολύ επιτυχημένη λύση υπηρεσιών ηλεκτρονικής γραμματείας και φοιτητολογίου ανοικτού λογισμικού και ανοικτού κώδικα που ονομάζεται universis.
Όπως τονίζουν η κυβέρνηση οφείλει να αξιοποιήσει το αξιέπαινο εγχείρημα του δημόσιου πανεπιστημίου και να μην προκηρύσσει διαγωνισμούς που όχι μόνο αγνοούν τη σημερινή πραγματικότητα των ΑΕΙ, αλλά είναι εμφανές ότι εξυπηρετούν συγκεκριμένα ιδιωτικά συμφέροντα.
Αναλυτικά η ερώτηση των βουλευτών:
Προς την Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων
Θέμα: «Σκανδαλώδης διαγωνισμός του υπουργείου Παιδείας ύψους 13.476.910,24 € προς όφελος ιδιωτικών συμφερόντων».
Πρόσφατα το υπουργείο Παιδείας προκήρυξε Διαγωνισμό «Ηλεκτρονικό Πανεπιστήμιο: Ψηφιακές Υπηρεσίες Ακαδημαϊκών Ιδρυμάτων» για την παροχή υπηρεσιών - υλοποίηση ολοκληρωμένου ψηφιακού πληροφοριακού συστήματος της δημόσιας τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, διάρκειας 34 μηνών, με προϋπολογιζόμενη δαπάνη 13.476.910,24 €, η οποία βαρύνει το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) 2022 – Ταμείο Ανάκαμψης ( ΣΑΤΑ ΤΑ047 του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων). Ένας διαγωνισμός στο πλαίσιο αυτών που φαίνεται ότι πλήττουν το δημόσιο συμφέρον. Για το λόγο αυτό, εξάλλου, καταθέσαμε στις 29-9-2022 την ερώτηση “Σκανδαλώδης διαγωνισμός ύψους 50 εκατομμυρίων ευρώ για έργα και υπηρεσίες του υπουργείου Παιδείας, που υφίστανται ήδη, σε βάρος της δημόσιας δωρεάν παιδείας και του Ι.Τ.Υ.Ε. “Διόφαντος””[3].
Και στην περίπτωση του παρόντος διαγωνισμού το υπουργείο Παιδείας, καθώς και το καθ’ ύλην αρμόδιο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης “αγνοούν” τις λύσεις και τις υπηρεσίες, που έχουν αναπτυχθεί και παρέχονται από τα δημόσια πανεπιστήμια καταφεύγοντας στην προκήρυξη ενός κοστοβόρου διαγωνισμού. “Αγνοείται” ότι από το 2015, με πρωτοβουλία του ΑΠΘ σε συνεργασία με το ΔΠΘ, αναπτύσσεται με αυτοχρηματοδότηση από τα ίδια τα ΑΕΙ και μέσω της συνέργειας τους στο «Ακαδημαϊκό Διαδίκτυο» (GUnet) μία πολύ επιτυχημένη λύση υπηρεσιών ηλεκτρονικής γραμματείας και φοιτητολογίου ανοικτού λογισμικού και ανοικτού κώδικα που ονομάζεται universis. Συνεπώς, το υπουργείο Παιδείας όχι μόνο δεν προβάλει και δεν αξιοποιεί το αξιέπαινο εγχείρημα του δημόσιου πανεπιστημίου, τις υπηρεσίες ανοικτού λογισμικού, αλλά με τη συγκεκριμένη προκήρυξη εκχωρεί διά της βίας τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής γραμματείας όλων των ΑΕΙ σε ιδιωτικά συμφέροντα.
Οι όροι, που έχουν τεθεί στην προκήρυξη του διαγωνισμού, όχι μόνο αγνοούν τη σημερινή πραγματικότητα των ΑΕΙ, όπως έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά είναι εμφανές ότι εξυπηρετούν συγκεκριμένα ιδιωτικά συμφέροντα. Από το κείμενο της Διακήρυξης του Διαγωνισμού συνάγονται τα εξής:
Αποκλεισμός λύσεων ανοικτού λογισμικού
Σήμερα είναι διαθέσιμες και συνυπάρχουν κάποιες κλειστές εμπορικές εφαρμογές, μαζί με μία λύση ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος φοιτητολογίου (ΟΠΣΦ) ελεύθερου και ανοιχτού κώδικα που προέρχεται από τα ίδια τα ΑΕΙ. Η προκήρυξη, όπως έχει διαμορφωθεί, φαίνεται να περιορίζεται ξεκάθαρα σε μόνο μια κλειστή εμπορική εφαρμογή, αγνοώντας το ότι στην ακαδημαϊκή καθημερινότητα έχουν πλέον εδραιωθεί λύσεις με χαρακτηριστικά όπως: διαθεσιμότητα λύσης σε μορφή ανοικτού κώδικα που παρέχει δυνατότητες για ικανοποίηση εξατομικευμένων αναγκών κάθε ιδρύματος και ευέλικτη διασύνδεση με τρίτα συστήματα, καθώς και κατάργηση κόστους αδειών βάσει αριθμού χρηστών/τμημάτων/εγκαταστάσεων.
Οι όροι του διαγωνισμού και ειδικότερα οι προϋποθέσεις οικονομικής και τεχνικής επάρκειας περιορίζουν υπέρμετρα τον ανταγωνισμό
Η οριοθέτηση υπερβολικά υψηλών κριτηρίων επάρκειας για τη συμμετοχή αποκλείει τεχνολογικά σύγχρονες και καινοτόμες λύσεις, που αποδεδειγμένα, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, λειτουργούν σήμερα παραγωγικά και εξυπηρετούν ιδρύματα της χώρας, και κατά συνέπεια οδηγεί τα ιδρύματα σε τεχνολογικά και διαχειριστικά αδιέξοδα, των οποίων τις δυσάρεστες συνέπειες στην καθημερινή τους λειτουργία υπέστησαν τα ιδρύματα την προηγούμενη δεκαετία.
Φωτογραφικές διατάξεις
i. Τεχνική και επαγγελματική ικανότητα (Ενότητα 2.2.6α, σελ. 24 της Διακήρυξης):
«(α) κατά την τελευταία πενταετία (2017, 2018, 2019, 2020, 2021) και 2022 έως την ημερομηνία διενέργειας του διαγωνισμού, να έχουν επιτυχώς προμηθεύσει, εγκαταστήσει και συντηρήσει τα Βασικά Υποσυστήματα του προσφερόμενου ΟΠΣΦ και Portals Εξυπηρέτησης (Φοιτητών και Διδακτικού προσωπικού) σε τουλάχιστον τρία (3) Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ελλάδας ή του εξωτερικού και να λειτουργούν επιτυχώς παραγωγικά. Στα εν λόγω Εκπαιδευτικά Ιδρύματα θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί επιτυχώς η μετάπτωση του συνόλου των δεδομένων και διαδικασιών από τα πρότερα Π.Σ. φοιτητολογίου στα νέα (προσφερόμενα) Π.Σ. και να μην λειτουργούν παράλληλα τα παλαιά Π.Σ. για οποιαδήποτε βοηθητική υποστήριξη των διαδικασιών που επιτελούνται στις Γραμματείες των εν λόγω Ιδρυμάτων.»
Είναι προφανές ότι η μη παράλληλη λειτουργία τυχόν παλαιότερων Π.Σ. είναι μια απαίτηση, η οποία δεν είναι δυνατόν να συνδέεται με την τεχνική και επαγγελματική ικανότητα υποψηφίων αναδόχων, καθώς δεν μπορεί να υποδειχθεί στα Ιδρύματα τι θα επιλέξουν, σε κάθε περίπτωση, στο πλαίσιο της πλήρους αυτοδιοίκησης, που απολαμβάνουν δυνάμει του άρθρου 16 παρ. 5 του Συντάγματος, σε ό,τι αφορά τις διαδικασίες μετάπτωσης, που εξασφαλίζουν την εύρυθμη λειτουργία τους. Σε αυτές συμπεριλαμβάνεται και η επιλογή παράλληλης λειτουργίας του υφιστάμενου και του νέου Π.Σ. π.χ. για λόγους συνέχειας και ελέγχου της μετάβασης των ιστορικών δεδομένων, χωρίς αυτό να μειώνει την αξιοπιστία και την αρτιότητα του νέου Π.Σ. Η δυνατότητα αυτή όχι μόνο δεν μπορεί να θεωρείται στοιχείο αποκλεισμού, όπου έχει αξιοποιηθεί, αλλά αποτελεί απόδειξη τεχνολογικής αρτιότητας της προσφερόμενης λύσης. Ακολούθως, ο συγκεκριμένος όρος στρεβλώνει τον ανταγωνισμό θέτοντας μια μη ρεαλιστική καθολική απαίτηση, που αντιβαίνει τις επιλογές των ιδρυμάτων.
ii. Τεχνική και επαγγελματική ικανότητα (Ενότητα 2.2.6β, σελ. 25 της Διακήρυξης):
Οι οικονομικοί φορείς (ή εφόσον πρόκειται για ένωση ένα τουλάχιστον μέλος αυτής) απαιτείται σωρευτικά: ….
Να διαθέτουν εγκαταστάσεις πληροφοριακών συστημάτων σε Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ελλάδας ή του Εξωτερικού, τα οποία να παρέχουν ηλεκτρονικές υπηρεσίες εξυπηρέτησης συνολικά για τουλάχιστον 250.000 εγγεγραμμένους φοιτητές.
Η απαίτηση, το προσφερόμενο σύστημα να παρέχει ηλεκτρονικές υπηρεσίες εξυπηρέτησης συνολικά για τουλάχιστον 250.000 εγγεγραμμένους φοιτητές θέτει ένα αυθαίρετο όριο, στρεβλώνει τον υγιή ανταγωνισμό, τον περιορίζει υπερβολικά και καθιστά την συμμετοχή της πλειονότητας, αν όχι όλων των ενδιαφερομένων υποψηφίων προμηθευτών στο εν λόγω διαγωνισμό αδύνατη.
Σημειώνεται ότι με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ το όριο των 250.000 εγγεγραμμένων φοιτητών αφορά το 50% του συνόλου των φοιτητών των ελληνικών ΑΕΙ, επιτρέποντας τη συμμετοχή ενός και μοναδικού διαγωνιζόμενου.
iii.Τεχνική και επαγγελματική ικανότητα (Ενότητα 2.2.6γ, σελ. 25 της Διακήρυξης):
«Ο υποψήφιος ανάδοχος, θα πρέπει να έχει τα πέντε (5) τελευταία έτη, πριν το έτος διενέργειας του διαγωνισμού, ήτοι τα έτη 2017, 2018, 2019, 2020 και 2021, κύκλο εργασιών που να σχετίζεται με το αντικείμενο του παρόντος έργου σε Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ιδρύματα (διάθεση και υπηρεσίες υποστήριξης λογισμικού Φοιτητολογίου και Περιφερειακών υποσυστημάτων του) αθροιστικά, ποσό μεγαλύτερο του ενός εκατομμυρίου Ευρώ (1.000.000 €) μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ.»
Η αναφορά στον κύκλο υπηρεσιών του υποψήφιου αναδόχου δεν προσφέρει κάποια επιπλέον διασφάλιση στην αναθέτουσα αρχή καθώς ο κύκλος αυτός είναι σε άμεση συνάρτηση της τιμολογιακής πολιτικής του εκάστοτε υποψηφίου αναδόχου και, σε κάθε περίπτωση, καθιστά δυσχερή τη συμμετοχή μιας λύσης ανοιχτού λογισμικού για την οποία δεν υπάρχουν κόστη αδειοδότησης.
Επιπλέον, η αναφορά σε κύκλο εργασιών 5ετίας (σε αντίθεση με την οικονομική επάρκεια που χρησιμοποιείται η 3ετία) δεν δικαιολογείται από κάποιο αντικειμενικό γεγονός, ενώ στρεβλώνει τον υγιή ανταγωνισμό, και τον περιορίζει υπερβολικά.
Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω,
Ερωτάται η κ. Υπουργός:
- Για ποιους λόγους κατέφυγε στον προκείμενο Διαγωνισμό, κόστους 13.476.910,24 €; Γιατί δεν επέλεξε να ενισχύσει και να αξιοποιήσει περαιτέρω την πολύ επιτυχημένη λύση υπηρεσιών ηλεκτρονικής γραμματείας και φοιτητολογίου ανοικτού λογισμικού και ανοικτού κώδικα universis, που αναπτύσσεται με αυτοχρηματοδότηση από τα ίδια τα ΑΕΙ; Γιατί αποκλείστηκε η λύση ΟΠΣΦ ανοικτού λογισμικού;
- Τι απαντά στις ανωτέρω επισημάνσεις περί φωτογραφικών διατάξεων; Πως αιτιολογεί τη μη παράλληλη λειτουργία τυχόν παλαιότερων Π.Σ., το όριο των 250.000 εγγεγραμμένων φοιτητών, τον συγκεκριμένο όρο όσον αφορά τον κύκλο υπηρεσιών του υποψήφιου αναδόχου;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Φίλης Νίκος
Τζούφη Μερόπη
Αναγνωστοπούλου Σία
Αυγέρη Δώρα
Αυλωνίτης Αλέξανδρος
Βαγενά Άννα
Βαρδάκης Σωκράτης
Βαρεμένος Γιώργος
Βερναρδάκης Χριστόφορος
Βέττα Καλλιόπη
Γιαννούλης Χρήστος
Γκαρά Νατάσα
Γκιόλας Γιάννης
Δρίτσας Θοδωρής
Ελευθεριάδου Τάνια
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Θραψανιώτης Μανόλης
Κασιμάτη Νίνα
Κόκκαλης Βασίλης
Λάππας Σπύρος
Μάλαμα Κυριακή
Μαμουλάκης Χάρης
Μάρκου Κώστας
Μπάρκας Κώστας
Μπουρνούς Γιάννης
Μωραΐτης Θάνος
Νοτοπούλου Κατερίνα
Ξανθόπουλος Θεόφιλος
Ξανθός Ανδρέας
Ξενογιαννακοπούλου Μαριλίζα
Παπαδόπουλος Σάκης
Παπαηλιού Γιώργος
Παπανάτσιου Κατερίνα
Πέρκα Θεοπίστη
Πούλου Γιώτα
Ραγκούσης Γιάννης
Σαρακιώτης Γιάννης
Σκουρλέτης Πάνος
Σκουρολιάκος Πάνος
Σκούφα Μπέττυ
Συρμαλένιος Νίκος
Τόλκας Άγγελος
Τριανταφυλλίδης Αλέξανδρος
Φάμελλος Σωκράτης
Φωτίου Θεανώ
Ψυχογιός Γιώργος
