Οταν ήμουν μικρή και πηγαίναμε στο χωριό της μαμάς μου, στη Σκορπιώνα, είχε η γιαγιά μια τεράστια συκιά κι εγώ δεν περίμενα να ωριμάσουν τα σύκα. Καθόμουν και έτρωγα, μετά με πονούσε η κοιλιά μου, φώναζε η θεία Πανωραία.
«Δεν ωρίμασαν τα σύκα, χρυσό μου» έλεγε. Χρόνια μετά, στην Αθήνα της κρίσης, είδα ανθρώπους να τρώνε και άγουρα νεράντζια, και άγουρες ελιές και σάπια σκουπίδια. Ή καθόλου ώριμα ή παραωριμασμένα, γιατί και οι συνθήκες αν παραωριμάσουν, καταστροφικές συνέπειες έχουν.
Εβλεπα τον Τσίπρα στη ΔΕΘ και μου άρεσε. Διάβασα και τον αντίλογο, για τις συνθήκες που δεν έχουν ωριμάσει. Να πω ότι δεν κάναμε λάθη; Αμ, τα κάναμε… Αλλά από τα σκουπίδια οι άνθρωποι δεν έφαγαν. Και η κριτική που γίνεται πάνω από τα ψηλά τα άλογα με έχει πια κουράσει.
Τώρα στη Χιλή συμβαίνει κάτι αντίστοιχο. Η Αριστερά, που κέρδισε τους θιασώτες του Πινοσέτ, πέρασε κάτι σαν Μνημόνιο. Είχε παραλάβει μια οικονομία διαλυμένη και είχε να αντιμετωπίσει έναν πολύ κυριολεκτικό κίνδυνο φασισμού. Όχι εκφασισμού, τους ορίτζιναλ φασίστες. Εδώ είναι η ερώτηση: μπορεί να υπάρξει σοσιαλισμός εντός του καπιταλιστικού συστήματος; Όχι, δεν μπορεί. Και μέχρι τότε τι κάνουμε, ρε παιδιά;
Ή πολεμάμε, διακινδυνεύοντας και φήμη, και κυβέρνηση, και ηθική, ή περιμένουμε να ωριμάσουν οι συνθήκες. Βέβαια, την τελευταία φορά που ήταν ώριμες, προηγήθηκε η σκάλα της Οδησσού το 1905 και μετά, λίγους μήνες πριν την Οκτωβριανή Επανάσταση, οι τσάροι είχαν γάμο. Μαζεύτηκε ο λαός, τους πετούσαν ψωμιά κι από την πείνα τη μέρα εκείνη ποδοπατήθηκαν χιλιάδες. Πολλές χιλιάδες πεινασμένοι Ρώσοι.
Μετά έγινε η Επανάσταση και επί δύο χρόνια είχαν κι έναν εμφύλιο, αλλά μην απορομαντικοποιούμε τα αφηγήματα που μας κάνουν τόσο ξέγνοιαστους και τόσο τελεσίδικα σωστούς επαναστάτες.
Λένε, αυτά που είπε ο Τσίπρας τα έχει ξαναπεί. Λέω, το μεγαλύτερο πράγμα που εμένα με πληγώνει, αλλά δικό μου θέμα, είναι που δεν καταργήθηκαν τα ΜΑΤ και τώρα έκαναν τη Θεσσαλονίκη Νορμανδία. Λέω όμως κι ότι καμιά φορά είμαστε πολύ χριστιανοί. Ο Θεός με καλές προθέσεις έφτιαξε τον κόσμο σε έξι μέρες κι εμείς απαιτούσαμε σε τέσσερα χρόνια να έρθει ουρανοκατέβατος ο σοσιαλισμός.
Πιο εύκολα ήταν τα πράγματα τότε που η θεία Πανωραία με μάλωνε για τα ανώριμα σύκα. Σαν να μας έχει λείψει ένα καπρίτσιο να ξεχάσουμε την πραγματικότητα, αλλά να. Δυστυχώς, η πραγματικότητα σκοτώνει. Κι είναι κυριολεκτικό αυτό. Οπότε, μένει το ερώτημα: ανώριμες συνθήκες και ζωντανός λαός ή να ωριμάσουν πρώτα και να σώσουμε ό,τι απέμεινε;
