Στην τελική ευθεία βρίσκεται η Εξεταστική Επιτροπή για τη λίστα Πέτσα και τη δημοσκοπική εταιρεία Opinion Poll, καθώς στις 18 Ιανουαρίου θα συνεδριάσει για να συζητήσει τα πορίσματα των κομμάτων. Η Εξεταστική ολοκληρώθηκε με γοργούς ρυθμούς και πολλές τρικλοποδιές προς την αντιπολίτευση, καθώς ήδη από την περίοδο της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. για τη σύστασή της, η κυβέρνηση είχε δείξει ξεκάθαρα ότι φοβόταν την αναψηλάφηση των υποθέσεών αυτών. Αξιοποιώντας την πλειοψηφία της, η Ν.Δ. απέκλεισε όλα τα πολιτικά πρόσωπα, ακόμα και τον Στέλιο Πέτσα, από τον κατάλογο των μαρτύρων. Οι καταθέσεις των υπόλοιπων μαρτύρων όμως επιβεβαίωσαν ξεκάθαρα τις καταγγελίες της αντιπολίτευσης για την αδιαφανή διανομή του κρατικού χρήματος, «δικαιώνοντας» τους φόβους της Ν.Δ. για τη λειτουργία της Εξεταστικής.
Ο επικεφαλής της Initiative Media Μιχάλης Γκάλγκος αποκάλυψε όλον τον σχεδιασμό για τη διανομή της λίστας Πέτσα σε «φίλια» ΜΜΕ, με άμεση εμπλοκή του ίδιου του υφυπουργού Παρά τω Πρωθυπουργώ, που ενέκρινε ως αναθέτουσα αρχή τη λίστα που συνέταξε η εταιρεία. Ο Μ. Γκάλγκος παραδέχτηκε ότι στη λίστα Πέτσα περιλαμβάνονταν ΜΜΕ που υποδείχθηκαν από την κυβέρνηση προς την Initiative μετά από... αυτοπρότασή τους, καθώς και ότι είχε συσταθεί ομάδα εργασίας από την εταιρεία και την Προεδρία της Κυβέρνησης η οποία λειτουργούσε κάθε Σάββατο και αποφάσιζε ποια ΜΜΕ θα μπουν στη λίστα.
Ο Μ. Γκάλγκος υποστήριξε πως η εφημερίδα Documento κόπηκε από τη λίστα όχι λόγω αντικειμενικών κριτηρίων, αλλά γιατί κρίθηκε ότι δημοσιεύματά της έρχονταν σε αντίθεση με την ουσία της καμπάνιας «Μένουμε Σπίτι». Αντίθετα, για το Βεργίνα TV ισχυρίστηκε πως κατέφυγε σε θεωρίες συνωμοσίας για τον κορωνοϊό μετά την καμπάνια.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Ιδιοκτητών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών Αλέξης Σκαναβής παραδέχθηκε ότι τα κριτήρια με τα οποία διανεμήθηκαν τα 20 εκατ. ευρώ της λίστας Πέτσα «άλλαζαν κάθε μέρα», καθώς και ότι δεν προηγήθηκε διαβούλευση με την Ένωση πριν αποφασιστεί η κατανομή. Η πρόεδρος της ΕΣΗΕΑ Μαρία Αντωνιάδου υπογράμμισε ότι η Ένωση δεν ενημερώθηκε για τα κριτήρια με τα οποία κατανεμήθηκε η λίστα Πέτσα, ενώ συμμερίστηκε την εκτίμηση των εργαζομένων του Documento ότι ο αποκλεισμός της εφημερίδας από τη λίστα οφειλόταν στην αντιπολιτευτική της στάση.
Ο Πέτσας καθόρισε τα κριτήρια διανομής της λίστας
Το σύνολο της αλληλογραφίας της Initiative με τον Στ. Πέτσα δεν είχε κατατεθεί στην Εξεταστική πριν το άρον-άρον κλείσιμό της από την πλειοψηφία της Ν.Δ. Παρ’ όλα αυτά, στο πλήθος των εγγράφων που τελικά κατατέθηκαν αποκαλύφθηκε επιστολή της Initiative Media προς την Προεδρία της Κυβέρνησης όπου γινόταν φανερό και εκεί ότι τα κριτήρια για τη διανομή της λίστας Πέτσα προέρχονταν από τον ίδιο τον Στ. Πέτσα και δεν καθορίστηκαν από τη διαφημιστική εταιρεία.
Συγκεκριμένα, στην από 26 Ιουνίου 2020 επιστολή του ο Μ. Γκάλγκος ενημερώνει την Προεδρία της Κυβέρνησης ότι «έχουμε προβεί στη διαβίβαση όλων των εντολών προς τα ΜΜΕ, όπως ορίζονται στη σύμβαση (εφεξής τα Μέσα), που μας γνωστοποιήσατε για εκτέλεση υπό την ιδιότητά μας ως αναδόχου της σύμβασης».
Η τροπολογία για κουκούλωμα και η λίστα Κικίλια
Άλλωστε, τις πρώτες ημέρες της λειτουργίας της Εξεταστικής η κυβέρνηση πέρασε τροπολογία με την οποία επιχείρησε να κουκουλώσει εκ των υστέρων τη λίστα Πέτσα καλύπτοντας αναδρομικά τις εκκρεμείς πληρωμές του 2021 με το νέο πλαίσιο για την παροχή κρατικής διαφήμισης. Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. επισήμαναν ότι η τροπολογία αυτή αποτέλεσε ομολογία ενοχής για την αδιαφάνεια, αλλά και τον νομικά εσφαλμένο τρόπο με τον οποίο μοιράστηκαν τα χρήματα της λίστας Πέτσα.
Η κυβέρνηση είχε «ομολογήσει» την ενοχή της για τη διανομή της λίστας Πέτσα και με τον εντελώς διαφορετικό τρόπο με τον οποίο έγινε η κατανομή της λίστας Κικίλια για την προώθηση του εμβολιασμού. Τα κριτήρια κατανομής των χρημάτων στα ΜΜΕ υπήρχαν στο κείμενο της σύμβασης, με αποτέλεσμα να πάρει το «πράσινο» φως του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Αντίθετα, η διαδικασία συγκρότησης της λίστας Πέτσα ξεκίνησε με Υπουργική Απόφαση που εξέδωσε ο γενικός γραμματέας του πρωθυπουργού Γρηγόρης Δημητριάδης, κόντρα στις ενστάσεις της Αρχής Ελέγχου των Δημοσίων Συμβάσεων για το σύννομο της διαδικασίας της απευθείας ανάθεσης.
Λίστα Πέτσα και Enterprise Greece
Σχεδιασμούς για λειτουργία λίστας Πέτσα και στην Enterprise Greece επιβεβαίωσε και η εξέταση του Γιώργου Φιλιόπουλου. Η εξέταση του διευθύνοντα συμβούλου του εθνικού φορέα προσέλκυσης επενδύσεων και προώθησης εξαγωγών αφορούσε σύμβαση ύψους 1 εκατ. ευρώ με την Edelman για υπηρεσίες σχεδιασμού και διαχείρισης των σχέσεων της Ελλάδας και της κυβέρνησης με διεθνή ΜΜΕ. Κατά την εξέταση αποκαλύφθηκε ότι το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους απέτρεψε προσπάθεια της κυβέρνησης, ώστε η Enterprise Greece να εξαιρεθεί από τη Διαύγεια και να διακινεί αδιαφανώς εκατομμύρια ευρώ.
Δεν έχει ελεγχθεί ακόμα η δημοσκόπηση της Opinion Poll
Κατά την εξέταση του προέδρου της Επιτροπής Ελέγχου του Συλλόγου Εταιρειών Δημοσκόπησης και Έρευνας Αγοράς Θόδωρου Χατζηπαντελή αποκαλύφθηκε ότι η Opinion Poll δεν είχε ελεγχθεί για τις αμφισβητούμενες δημοσκοπήσεις της, καθώς η σχετική επιτροπή του ΣΕΔΕΑ δεν έχει συνεδριάσει επί δύο χρόνια ούτε κάνει αυτεπάγγελτους ελέγχους. Ο αντιπρόεδρος του ΣΕΔΕΑ Δημήτρης Μαύρος επιβεβαίωσε ότι η επίμαχη δημοσκόπηση της Opinion Poll της 31ης Μαΐου 2021 δεν έχει ελεγχθεί ακόμα και ότι όντως η εταιρεία δεν ανέφερε το όνομα του πελάτη-εντολέα, όπως υποχρεούται. Ο Δ. Μαύρος επέκρινε και την Ελεγκτική Δημοσκοπήσεων που έχει την αρμοδιότητα για τον έλεγχο της στάθμισης, αλλά δεν κάνει ελέγχους εδώ και 32 χρόνια.
Ο πρόεδρος του ΕΣΡ Θανάσης Κουτρουμάνος παραδέχτηκε ότι το Συμβούλιο δεν επιτελεί το καθήκον του για έλεγχο των εταιρειών δημοσκοπήσεων, καθώς οι εταιρείες δεν αποστέλλουν πια στοιχεία για τις έρευνές τους, κάτι στο οποίο το ΕΣΡ να αντιδρά. Την απουσία ελέγχων από το ΕΣΡ στις εταιρείες δημοσκοπήσεων επιβεβαίωσε και ο ιδιοκτήτης της VoxPop Γιάννης Σκλίας.
Η εμπλοκή Πιερρακάκη
Ο πρόεδρος του Εθνικού Δικτύου Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας Στέφανος Κόλλιας ενέπλεξε τον Κυριάκο Πιερρακάκη στην υπόθεση της Opinion Poll αποκαλύπτοντας ότι μετά από υπόδειξη του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης έδωσε απευθείας ανάθεση 270.000 ευρώ στη Reposition Strategy, ιδιοκτησίας του Μιχάλη Διαμαντή, ο οποίος έχει και Opinion Poll.
Ο Στ. Κόλλιας επισήμανε ότι η Reposition Strategy συμπεριλαμβανόταν σε μια λίστα τριών εταιρειών που του έδωσε το υπουργείο μετά από «άτυπη έρευνα αγοράς» που έκανε. Επίσης, παραδέχθηκε ότι δεν ζήτησε προσφορά από καμία άλλη εταιρεία, ενώ η προσφορά της κατατέθηκε αφού είχε πάρει πρώτα τη σύμβαση. Φυσικά, οι βουλευτές της Ν.Δ. δεν επέτρεψαν την κατάθεση ούτε του Κ. Πιερρακάκη.
Απευθείας αναθέσεις άνω των 70.000 ευρώ στη Reposition Strategy έδωσε και ο τότε δήμαρχος Αμαρουσίου Γιώργος Πατούλης, την ώρα που η Opinion Poll τον έβγαζε πρώτο στις προτιμήσεις για περιφερειάρχη Αττικής. Ο Μ. Διαμάντης δεν κατέθεσε ούτε αυτός στην Εξεταστική, αντίθετα εξετάστηκε ο επιστημονικός υπεύθυνος της Opinion Poll Ζαχαρίας Ζούπης, που όμως δεν είχε σχέση με τη Reposition Strategy.
