Τον Μητσοτάκη είναι εύκολο να τον υποτιμήσει κανείς. Οι γκάφες του, η δυσκολία του να πει δυο λόγια εκτός κειμένου, η «ατσούμπαλη» συμπεριφορά του σε κοινωνικό περιβάλλον απέχουν παρασάγγας από τον ιδεότυπο του «χαρισματικού πολιτικού».
Μολαταύτα, ο πρωθυπουργός (για τον οποίο ακόμα και το 2018 έγραφαν ότι «δεν έχει δείξει ηγετική περπατησιά»), έχει δεξιότητες και χαρίσματα που ίσως δεν φαίνονται με την πρώτη ματιά.
Ένα εξ αυτών είναι η ικανότητά του να καλλιεργεί ένα ισορροπημένο προφίλ μετριοπαθούς πολιτικού, ενόσω ταυτόχρονα συνδιαλέγεται και συμμαχεί με τους πιο ετερόκλητους «διαβόλους», εκ δεξιών αλλά και εξ αριστερών του.
Ενίοτε όμως, τα προτερήματα κάποιου είναι αυτά ακριβώς που φέρνουν την καταστροφή.
Πριν από πέντε χρόνια, τον Ιανουάριο του 2016, εξελέγη πρόεδρος της ΝΔ με ποσοστό 52,43%. Επρόκειτο για μεγάλη ανατροπή: στον πρώτο γύρο ο Μητσοτάκης βρίσκονταν δέκα μονάδες πίσω από τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη, ο οποίος με 39% και 160.000 ψήφους έμοιαζε βέβαιος νικητής.
Για να επιτύχει την ανατροπή, ο πρωθυπουργός χρειάστηκε - και πήρε - τις ψήφους των ακροδεξιών της ΝΔ, όπως αυτές είχαν εκφραστεί στο 11% του συνυποψήφιου Άδωνι Γεωργιάδη. Για τη στήριξή του ο Άδωνις επιβραβεύτηκε την ίδια κιόλας μέρα της εκλογής: ο Μητσοτάκης τον ανακήρυξε αντιπρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας.
Το 2018, η ΝΔ του Μητσοτάκη ενθάρρυνε αλλά και συμμετείχε στις διαμαρτυρίες των «Μακεδονομάχων». Ο ίδιος ο αρχηγός της απέφυγε να εκτεθεί – δεν φάνηκε όμως να ενοχλείται που τα στελέχη του διαδήλωναν δίπλα σε Χρυσαυγίτες.
Την ίδια περίοδο βγήκε στο προσκήνιο μια νέα γενιά στελεχών που αξιοποίησαν το «manual» της Τραμπικής alt-right για να αναδειχθούν: Εξ αυτών, Κυρανάκης και Μπογδάνος εξελέγησαν, παρά τις ακρότητες και την «αντισυμβατική» τους ρητορική.
Το 2019, ο πρωθυπουργός πλέον Μητσοτάκης τοποθέτησε τον αντιπρόεδρό του στο Υπουργείο Ανάπτυξης, και τον έτερο «μουσαφίρη του ΛΑΟΣ» Μάκη Βορίδη στο «μικρό» Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Δύο χρόνια μετά, οι ακροδεξιοί έχουν ισχυροποιηθεί, κατέχοντας θέσεις – κλειδιά στο Υπουργικό Συμβούλιο: ο Άδωνις παραμένει στο πόστο του, ο Βορίδης είναι στο Υπουργείο Εσωτερικών και ο τρίτος της παρέας Θάνος Πλεύρης πήρε το κρίσιμο Υπουργείο Υγείας.
- Η υπουργοποίηση Πλεύρη προκάλεσε σάλο και διεθνώς, λόγω των παλαιότερων δηλώσεών του για το Άουσβιτς και τις υποσχέσεις για «ζωή-κόλαση» σε μετανάστες.
Όλα καλά όμως, για τον Μητσοτάκη: Βολεύτηκε με την μισή «συγνώμη» Πλεύρη προς το ΚΙΣ.
- Προ ολίγων ημερών, ο βουλευτής της ΝΔ Καλλιάνος δήλωσε δημόσια ότι είδε πορνογραφικό βίντεο με συμμετοχή ανήλικης κοπέλας. Αντί να στείλει το υλικό στις εισαγγελικές αρχές, περιορίστηκε να διαπιστώσει, εν είδει ανακριτή, ότι «ουδέν μεμπτόν» έπραξε ο ποδοσφαιριστής που εμφανίζονταν στο βίντεο.
Όλα καλά όμως, για τον Μητσοτάκη: Απλώς διαπίστωσε ότι η ενέργεια του βουλευτή ήταν «λάθος».
- Προχθές, ο βουλευτής της ΝΔ Μπογδάνος, σε μια πρωτοφανή κίνηση που θυμίζει ναζιστικά καθεστώτα, διένειμε άρθρο ιστοσελίδας που περιελάμβανε λίστα με τα ονόματα μαθητών και δασκάλας νηπιαγωγείου. Η υπόθεση, εκτός από τις ηθικές, έχει και ποινικές απολήξεις.
Παρόλα αυτά, όλα καλά κι εδώ για τον Μητσοτάκη. «Έκανε λάθος», επισήμανε και πάλι ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Και κάπως έτσι φτάσαμε στο σημείο όπου η άκρα δεξιά συγκυβερνά την Ελλάδα – και ο κεντρώος, μετριοπαθής φιλελεύθερος Μητσοτάκης, εικόνα και ομοίωση του «προσώπου του τέρατος», περιορίζεται να συλλέγει δηλώσεις «Συγνώμη, λάθος» από τον ακροδεξιό εσμό που κουμαντάρει το κόμμα του.
***
Το 2012 κυκλοφόρησε το βιβλίο «Οι Υπνοβάτες: Πώς η Ευρώπη πήγε στον πόλεμο το 1914». Ο ιστορικός Κρίστοφερ Κλαρκ εξηγεί πως ενώ ουδεμία εκ των εμπλεκόμενων χωρών ήθελε να μπει σε πολεμικές περιπέτειες, οι ηγεσίες τους «υπνοβάτησαν» προς έναν πόλεμο που κατέληξε Παγκόσμιος και άλλαξε τον ρου της Ιστορίας.
Τηρουμένων των αναλογιών, και δεχόμενοι πως ο πρωθυπουργός δεν εμφορείται από την ιδεολογία των ακροδεξιών του συνοδοιπόρων, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι ο Μητσοτάκης και η ΝΔ «υπνοβάτησαν» στην αγκαλιά της άκρας δεξιάς. Πίστευαν πως τους ελέγχουν, μέχρι που δεν μπορούσαν πια να τους συγκρατήσουν.
Το κρίσιμο είναι εμείς, ως κοινωνία, να μην «υπνοβατήσουμε» ενώπιον της επιχειρούμενης κανονικοποίησης των ακροδεξιών πρακτικών και του ακροδεξιού λόγου.
Για να το πούμε αλλιώς, η «σοβαρή Χρυσή Αυγή» είναι εδώ. Και στην κυβέρνηση και σε κάθε μορφής εξουσία. Και κάθε μέρα που περνάει ανενόχλητη, θα γίνεται ισχυρότερη.
