Άλλο ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα μικροπολιτικής κοπής αποτελεί η σύσταση του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας με αρπαγή σκόρπιων αρμοδιοτήτων από άλλα υπουργεία, χωρίς προσωπικό και πόρους.
Όπως φαίνεται στο χθεσινό Προεδρικό Διάταγμα για τη συγκρότηση του νέου υπουργείου, η κλιματική κρίση προστίθεται στον τίτλο για λόγους εντυπωσιασμού και μόνον.
Από το καθ’ ύλην αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το οποίο μεταξύ άλλων εκπονεί το εθνικό σχέδιο για το κλίμα και την ενέργεια, το σχέδιο κατανομής δικαιωμάτων εκπομπών θερμοκηπιακών ρύπων, αποσπάται η αρμοδιότητα για τον έλεγχο των εθνικών πολιτικών προσαρμογής, αλλά και παρακολούθησης των ευρωπαϊκών και διεθνών θεμάτων και πολιτικών συνδεόμενων με την προσαρμογή στην κλιματική αποσταθεροποίηση.
Έτσι από το τμήμα Κλιματικής Αλλαγής του οργανογράμματος του 2017 του υπουργείου φεύγει η αρμοδιότητα «εισήγησης νομοθετικών και διοικητικών μέτρων για βελτίωση της υφιστάμενης ανθεκτικότητας και ενδυνάμωση της προσαρμοστικής ικανότητας στην προσαρμογή στη κλιματική αλλαγή. Ο έλεγχος και παρακολούθηση των περιφερειακών σχεδίων προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και η υποστήριξη έργου και δράσεων του Εθνικού Συμβουλίου για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή».
Από το τμήμα Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων μετακομίζει η αρμοδιότητα της προσαρμογής στο νέο υπουργείο, η οποία όμως... δεν μπορεί να προσδιοριστεί επακριβώς, καθώς συνδέεται και με άλλες πολιτικές. Οι μέχρι τώρα αρμοδιότητες του εν λόγω τμήματος περιγράφονται ως εξής:
* Η παρακολούθηση των ευρωπαϊκών θεμάτων περιβάλλοντος, κλιματικής αλλαγής, υδάτων, προστασίας δασών, χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού, στο πλαίσιο των εργασιών του συμβουλίου της Ε.Ε., και ο συντονισμός της διαμόρφωσης των εθνικών θέσεων σε συνεργασία με τις αρμόδιες διευθύνσεις του υπουργείου και τους εκάστοτε συναρμόδιους φορείς.
* Η παρακολούθηση των πολιτικών σε θέματα περιβάλλοντος, κλιματικής αλλαγής, υδάτων, προστασίας δασών, χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού σε διεθνείς οργανισμούς και η μέριμνα εκπλήρωσης όλων των σχετικών υποχρεώσεων της χώρας, συμπεριλαμβανομένης της σύνταξης σχεδίων νόμων για την κύρωση Διεθνών Συμβάσεων και Πρωτοκόλλων, σε συνεργασία με τις αρμόδιες διευθύνσεις του υπουργείου και τους εκάστοτε συναρμόδιους φορείς.
Το πρωτοφανές, χαρακτηριστικό της κυβερνητικής προχειρότητας, είναι ότι οι υπάλληλοι των υπό μετακόμιση υπηρεσιών παραμένουν στο ΥΠΕΝ και παράλληλα θα υποστηρίζουν «την άσκηση των μεταφερόμενων αρμοδιοτήτων μέχρι τη στελέχωση των υπηρεσιών» του νεοσύστατου υπουργείου έως τα τέλη του 2022. Ταυτόχρονα στο μεσοδιάστημα με ΚΥΑ μπορούν και να αποσπαστούν...
Πέρα από την αποδυνάμωση του ΥΠΕΝ, η εποπτεία του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών πάει στο νέο υπουργείο, ενώ μέχρι την εκπνοή του 2021 οι δαπάνες των μεταφερόμενων υπηρεσιών θα καλύπτονται από τα υπουργεία από τα οποία προέρχονται.
Όχι στον αντιεπιστημονικό κατακερματισμό αρμοδιοτήτων
Με αφορμή τις καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού, αλλά και την εμμονή της κυβέρνησης να ενισχύει τον αντιεπιστημονικό διαχωρισμό πρόληψης και καταστολής, το τμήμα Οικολογίας, Περιβάλλοντος και Χωρικού Σχεδιασμού του ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. επισημαίνει:
«Στην εποχή της κλιματικής κρίσης είναι προφανές ότι η διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος, και δη του δασικού, και η πολιτική προστασία είναι αλληλένδετες και πρέπει να βρίσκονται σε συνεχή συνεργασία. Αυτό όμως δεν επιτυγχάνεται όταν συνεχίζεται ο κατακερματισμός των αρμοδιοτήτων και ο συνεχώς μειούμενος ρόλος της Πολιτείας ως θεματοφύλακα του δημοσίου συμφέροντος. Ακόμα ένα υπουργείο με αρμοδιότητα την κλιματική κρίση, και μάλιστα μαζί με την Πολιτική Προστασία, είναι αμφίβολο εάν μπορεί να προσφέρει κάτι διαφορετικό».
Σε ανακοίνωσή του θέτει το ερώτημα γιατί προωθούνται οι αντιεπιστημονικές και αδιέξοδες επιλογές της μεταφοράς των έργων πρόληψης από το καθ’ ύλην αρμόδιο ΥΠΕΝ στο νεοσυσταθέν υπουργείο, για το οποίο, ως εκ θαύματος, βρέθηκαν και 300 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα ‘Δρυάδες’ για έργα πρόληψής του που δεν μπορούσε να βρει το ΥΠΕΝ;
«Αντί να διαμορφώνονται σύγχρονες, διεπιστημονικές και τεχνολογικά προηγμένες δομές που συνεργάζονται μεταξύ τους, παραμένουμε στα δυσκίνητα σχήματα των υπουργείων με τις πολλές κατακερματισμένες αρμοδιότητες».
Υπογραμμίζει ακόμη ότι «μετά από ένα καταστροφικό καλοκαίρι, αυτό που η κοινωνία έχει ανάγκη δεν είναι νέα υπουργεία και ιδιώτες για να αναλάβουν όσα το κράτος εδώ και δεκαετίες αρνείται να κάνει. Τόσο η υγειονομική όσο και η κλιματική κρίση που βιώνουμε δείχνουν ένα πράγμα: η επιστήμη μπορεί να μας καθοδηγήσει, αλλά χρειάζονται γενναίες αποφάσεις για να λειτουργήσει προς το συμφέρον όλων μας».
