Το γεγονός ότι το ελληνικό σύνταγμα επιτρέπει στους ομογενείς μέχρι τρίτης γενεάς -εν δυνάμει 2-3 εκατομμύρια- να διεκδικήσουν την ελληνική υπηκοότητα δεν πρέπει να τους καθιστά αυτόματα και ψηφοφόρους στους τόπους διαμονής τους. Αν και ο αριθμός των βουλευτών που μπορούν να εκλέξουν είναι πολύ μικρός και με δίχως ψήφο στη Βουλή, η ψήφος τους όμως προσμετράται στην εκλογή κυβέρνησης. Εδώ σαφώς υπάρχει πρόβλημα «αντιπροσώπευσης χωρίς φορολόγηση». Ανεύθυνη ψήφος που δεν υπόκειται στο κόστος της επιλογής της.
Σύμφωνα με τον ισχύοντα νόμο, απόδημος ψηφοφόρος είναι αυτός που έχει ζήσει στην Ελλάδα τουλάχιστον δύο χρόνια από τα τελευταία 30 και διαθέτει ΑΦΜ, δηλαδή μπορεί να φορολογηθεί. Μέχρι τώρα από τους 1.000 τόσους που έχουν κάνει αίτηση μόνο 300 πληρούν τις προϋποθέσεις τού νόμου για να ασκήσουν το δικαίωμα σαν απόδημοι ψηφοφόροι. Αυτοί που πληρούν τους όρους είναι άτομα, συνήθως, μεταγυμνασιακής εκπαίδευσης που ήρθαν εδώ την τελευταία δεκαετία λόγω της κρίσης.
Δίαυλοι επικοινωνίας...
Ας υποθέσουμε ότι στο τέλος λαμβάνουν μέρος στις εκλογές ελάχιστες εκατοντάδες ή χιλιάδες απόδημοι και εκλέγουν βουλευτή με πολύ μικρότερο αριθμό ψήφων από το τυπικό εκλογικό μέτρο που ισχύει στην Ελλάδα. Τότε, πέρα από την παράβαση του μέτρου της αναλογικότητας, έχουμε και ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα εκπροσώπησης. Είναι αυτοί οι ψηφοφόροι αντιπροσωπευτικοί της Ομογένειας; Αυτό δεν είναι πρόβλημα για την Ομογένεια, είναι όμως πρόβλημα για την Ελλάδα, αν νομίζει ότι έχει δίαυλο επικοινωνίας με τους ελληνικής καταγωγής Αμερικανούς πολίτες που δραστηριοποιούνται μέσα στα ομογενειακά ιδρύματα, οργανώσεις και συλλόγους.
Αλλά πριν πάμε πιο πέρα, ας κάνουμε «των ονομάτων επίσκεψη».
Η συντριπτική πλειοψηφία των Αμερικανών πολιτών ελληνικής καταγωγής είναι ένδημοι πολίτες και όχι απόδημοι. Οργανώσεις τύπου Συμβουλίου Αποδήμου Ελληνισμού (ΣΑΕ) είναι καταδικασμένες από τη γέννησή τους. Εφόσον χρηματοδοτούνται από την Ελλάδα, όπως παλαιότερα, ή οργανώνονται από την Ελλάδα με τον πιο πρόσφατο νόμο, το πολύ που μπορούν να κάνουν είναι αυτό που μέχρι τώρα έκαναν, δημόσιες σχέσεις των Ελλήνων πολιτικών όταν συναντώνται με τους «Υπάτους Προέδρους» των τοπικών σωματίων (π.χ. Μεσσηνίων) που από καιρό τώρα πνέουν τα λοίσθια.
Υπάρχει ανάγκη για ένα Γραφείο - Σύνδεσμο της Ελλάδας (Greek Link), χρηματοδοτούμενο από την Ελλάδα, που θα προσπαθεί να συντηρεί δεσμούς με τις οργανώσεις, συλλόγους, πολιτιστικά δρώμενα, ιδρύματα, σχολεία, γηροκομεία, μουσεία κ.τ.λ. των ελληνικής καταγωγής ομογενών.
Η Ελλάδα δεν έχει καμιά δουλειά να οργανώνει ή να επικυρώνει εκλογές ομογενών για το ΣΑΕ, πολλώ δε μάλλον να δραστηριοποιεί κομματικές οργανώσεις για τη συλλογή ψήφων για τις ελληνικές εκλογές στον χώρο της Ομογένειας. Αυτό δεν βοηθά. Οι όποιες κομματικές οργανώσεις καλό είναι να λειτουργούν σαν λέσχες βιβλίου για την αλληλοενημέρωση των μελών, για να τα βοηθούν στους ομογενειακούς χώρους που δραστηριοποιούνται και να ενημερώνουν και τους κομματικούς τους χώρους στην Ελλάδα.
Το θέμα της ψήφου των αποδήμων δεν αφορά τη συντριπτική πλειοψηφία της Ομογένειας. Οι με τον ισχύοντα νόμο ψηφοφόροι δεν ενημερώνονται από τα Μέσα Ενημέρωσης της Ομογένειας· αυτό γίνεται με το Διαδίκτυο. Η διάθεση χρημάτων στα Ομογενειακά Μέσα Ενημέρωσης κατά τη διάρκεια των εκλογών μόνο σαν οικονομική ενίσχυση αυτών των μέσων μπορεί να δικαιολογηθεί και καλό είναι να μην γίνουν οι διακρίσεις του συστήματος Πέτσα. Τέτοιοι διχασμοί δεν χρειάζονται.
Τέλος, οι υποψήφιοι των κομμάτων που θα λάβουν μέρος σε πιθανές συζητήσεις στα Ομογενειακά Μέσα καλό είναι να επικεντρωθούν στα θέματα της Ομογένειας, πολιτιστικά, εκπαίδευση, ιστορικής συνέχειας, πανεπιστημιακές έδρες, αθλητισμό, ψυχαγωγία κ.τ.λ. Κι αυτό για να μπορούν οι βουλευτές να έχουν κάποια νομιμοποίηση ότι εκπροσωπούν την Ομογένεια και ότι είναι δίαυλοι επικοινωνίας της Ελλάδας με τους ομογενείς.
* Ο Σταύρος Μπασέας είναι μέλος της Ο.Μ. ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. ΗΠΑ στο Σικάγο
