Εδώ και πολλές δεκαετίες έχει διαμορφωθεί η Αριστερά του «απύθμενου κουμπαρά». Διεκδικεί το άπαν, εξαντλεί την πολιτική της παρέμβαση στην οικονομική, κυρίως, διεκδίκηση. Από κάποιο μαγικό σεντούκι μπορούν να ανασυρθούν χρήματα και να ικανοποιηθούν όλα τα κλαδικά και λαϊκά αιτήματα. Συνήθως μικρές, αλλά υπαρκτές επιδοματικές χρηματοδοτήσεις (σαν κι αυτές στις οποίες προχώρησε ο ΣΥΡΙΖΑ κατά την κυβερνητική του περίοδο) θεωρούνται «ψίχουλα» για τους ανυποχώρητους. Η Αριστερά αυτή παραλείπει να πει κάτι -πολύ περισσότερο να προτείνει λύσεις- πάνω στο πρόβλημα της παραγωγής και των συλλογικών πόρων. «Να τα πάρουν από τους πλούσιους».
Υπάρχει μια παραλλαγή αυτής της Αριστεράς. Είναι η Αριστερά της «λεπτομέρειας». Δίνει τη μάχη της σ’ ένα μικρό και συγκεκριμένο μέτωπο. Συνήθως το μικρό αυτό μέτωπο καταλαμβάνει όλη τη ζωτικότητά της. Αυτή η εκδοχή της Αριστεράς αδιαφορεί εάν η πλήρωση ενός μερικού αιτήματος κάνει ζημιά σε άλλα, διπλανά αιτήματα. Δίκιο είναι το δίκαιο της λεπτομέρειας, το δίκαιο του κλάδου, της ομάδας ή και του προσώπου που έχει άκρες. Έτσι οριζόντιες διεκδικήσεις ουσιαστικά συσκοτίζουν το πρόβλημα, μιξάρουν τους πράγματι αδύναμους με τους λεγόμενους στρατηγικούς κακοπληρωτές, τους ανθρώπους που με τρομερές δυσκολίες τα βγάζουν πέρα, με τα λαμόγια που λουφάρουν. Τους πολίτες με απόλυτη διαύγεια στα οικονομικά τους, με τα τζιμάνια που δεν δηλώνουν τίποτα.
Ουσιαστικά η οπτική και πρακτική αυτής της Αριστεράς ευνοεί τη διευθέτηση όλων των υποθέσεων με «στυλό». Ευνοεί το σύστημα που τόσα χρόνια σβήνει, γράφει, τσαλακώνει, εξαφανίζει πρόστιμα, βάζει τυπολατρικά χαράτσια κ.λπ.
Υπάρχει και μια τρίτη εκδοχή της Αριστεράς. Η Αριστερά μιας περίπου «Δράσης», των επιρροών της σχολής του Σικάγου, που στην Ελλάδα έχει παραφθαρεί ως σχολή ενός ευσεβιστικού ψευδοεκσυγχρονισμού. Μια «εκσυγχρονιστική» παπαγαλία, που ως απάντηση στην ανομία του συστήματος προτείνει τον φορμαλισμό μιας απίστευτης διαδικτυακής γραφειοκρατίας.
Οι τρεις εκδοχές δεν συσπειρώνουν πολίτες κακών προθέσεων απαραίτητα. Αν εξαιρέσουμε το δηλητήριο που διατρέχει παλιούς συντρόφους, ο ιδεολογικός τους πυρήνας αντιστοιχεί σε συγκεκριμένες παραδόσεις και σε συγκεκριμένες παρεξηγήσεις.
Οι τρεις εκδοχές της Αριστεράς, η Αριστερά που ανήκει στο υπερπέραν, η Αριστερά της λεπτομέρειας και η νεοφιλελευθερίζουσα Αριστερά, έχουν συμπληρωματικές σχέσεις παρ’ όλα τα αποκλίνοντα αισθήματα και συνθήματα. Συνήθως τις συσπειρώνει το αντιφατικό αλλά μάλλον πιο λειτουργικό μείγμα του ΣΥΡΙΖΑ. Για συνεργατική συνεισφορά ούτε λόγος. «Με αυτούς ποτέ». Διότι, εκτός από τις μορφές διεκδίκησης (πλανητική ή μερική), είναι ανταγωνιστικές οι σχέσεις τους εξ ορισμού.
Μια και το ’φερε η κουβέντα. Ο ΣΥΡΙΖΑ πού ανήκει; Η κάθε εκδοχή από τις αναφερόμενες τον θεωρεί μη Αριστερά. Μάλιστα με επίθετα του τύπου «πουλημένος», «βρόμικος», «τραμπούκος». Το ενδιαφέρον είναι ότι κάθε μια από τις παραμέτρους αποτελούσαν κάποια στιγμή είτε πρόγονο είτε τμήμα του ΣΥΡΙΖΑ ή ακόμα και φαντασιακή προέκτασή του. Και το ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι ότι η κατηγορία που του απευθύνει η κάθε μια αποτελεί χαρακτηριστικό ή πρακτική της άλλης.
Η Αριστερά είναι κλασική στη μεθοδολογία της, γι’ αυτό προβλέψιμη. Οι τέως σύντροφοι δεν τα θα τα έχουν ποτέ καλά μεταξύ τους. Και όσο επιβεβαιώνεται ή αντέχει ο ένας, τόσο δηλητηριάζεται ο άλλος. Το έχουμε δει σε όλες τις φάσεις της πρόσφατης ιστορίας μας. Για τα «απίστευτα συντροφικά ενδομίση» είχα γράψει παλιότερα. Όμως το ερώτημα παραμένει. Ο ΣΥΡΙΖΑ τι είναι; Πώς αφομοιώνει πολιτικές παραδόσεις και πώς συνθέτει; (Συνεχίζεται).
