Σε αυτήν την κρίσιμη περίοδο ο ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία επέμεινε στην ανάγκη διαλόγου με την Τουρκία στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Όχι μόνο δεν πλειοδότησε σε ανέξοδες πολεμοχαρείς δηλώσεις και δεν έκανε αντιπολίτευση για την αντιπολίτευση, αλλά υπερψήφισε τη συμφωνία για την ΑΟΖ με την Ιταλία και ψήφισε «παρών» στην αντίστοιχη με την Αίγυπτο. Κι αυτό γιατί αναγνώρισε τη δύσκολη συγκυρία, εξαιτίας του παράνομου τουρκολιβυκού συμφώνου, και την ανάγκη διεμβολισμού του.
Επέμεινε, βέβαια, στο ότι οι συμφωνίες δεν εντάσσονται σε μια διπλωματική στρατηγική αντιμετώπισης των τουρκικών προκλήσεων, διεθνοποίησης του ζητήματος, δημιουργίας των κατάλληλων συμμαχιών στην Ε.Ε.
Και σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ είναι θετικός στην παραπομπή του ζητήματος των θαλασσίων ζωνών με την Αλβανία στη Χάγη, παρότι οι διαπραγματεύσεις, που ξεκίνησαν επί της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, είχαν προχωρήσει πολύ.
Ακόμα και στην περίπτωση των συνομιλιών στο Βερολίνο και στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, που αποκαλύφθηκαν από άρθρο του κ. Μητσοτάκη σε ξένα μέσα και από τον Τσαβούσογλου, ο ΣΥΡΙΖΑ κράτησε υπεύθυνη στάση σταθερά προσανατολισμένος στον διάλογο και στην ανάγκη ύπαρξης ανοικτών διαύλων επικοινωνίας. Σε έναν διάλογο, βέβαια, βασισμένο στο Διεθνές Δίκαιο και όχι στην προβολή της ισχύος. Διότι κανένας διάλογος δεν είναι βιώσιμος εν μέσω προκλήσεων και απειλών.
Όταν το “Oruc Reis” αμφισβήτησε εμπράκτως το δικαίωμα της Ελλάδας για επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια, προτείναμε τη χρησιμοποίηση όλων των εργαλείων που προσφέρουν η διπλωματία και το Διεθνές Δίκαιο. Απέναντι στη λογική του «βλέποντας και κάνοντας» της Ν.Δ., απέναντι στην τακτική του παρατηρητή των εξελίξεων, που προσπαθεί κατόπιν εορτής και σπασμωδικά να αντιδράσει στις κινήσεις Ερντογάν, ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει στην ανάγκη χάραξης μιας πολυδιάστατης, ενεργητικής εξωτερικής πολιτικής και στη λήψη πρωτοβουλιών που να προλαμβάνουν τις τουρκικές κινήσεις.
Γι’ αυτόν τον λόγο τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας ενός μηχανισμού κυρώσεων, ως ενός σημαντικού στοιχείου άσκησης πίεσης από την Ε.Ε. στην Τουρκία. Πρώτον, διότι έτσι οι ελληνικές κόκκινες γραμμές γίνονται κόκκινες γραμμές της Ευρώπης. Δεύτερον, διότι θα χρησιμεύσουν ως ένα μέσο αποτροπής μελλοντικών επιθετικών κινήσεων και, κυρίως, ως ένα εργαλείο για τη δημιουργία συνθηκών βιώσιμου διαλόγου. Ως προς αυτό η κυβέρνηση, για καιρό, αρνιόταν να τις ζητήσει και, όταν το έκανε, δεν είχε εξασφαλίσει απαραίτητες συμμαχίες.
Οι κυρώσεις, όμως, θα πρέπει να συνοδεύονται και από μια σειρά θετικών κινήτρων, ώστε η Τουρκία να παρακινηθεί να προσέλθει σε διάλογο. Η κυβέρνηση, όμως, όχι μόνο δεν εργάζεται προς αυτήν την κατεύθυνση, αλλά ζητάει και την αναστολή της Τελωνειακής Ένωσης. Μια απολύτως εσφαλμένη κίνηση, επικοινωνιακού χαρακτήρα, που, αν υλοποιηθεί, θα πλήξει οικονομικά και την Ελλάδα, θα κόψει το νήμα με το οποίο συνδέεται θεσμικά και οικονομικά η Τουρκία με την Ε.Ε., κίνηση η οποία, σε τελική ανάλυση, συμφέρει πολιτικά τους ακραίους αντιευρωπαϊστές στην Τουρκία, αλλά και Ευρωπαίους πολιτικούς όπως ο Κουρτς και ο Όρμπαν.
Με στόχο την ανάκτηση της πρωτοβουλίας των κινήσεων και την αποτροπή μιας έμπρακτης μελλοντικής αμφισβήτησης του κυριαρχικού δικαιώματος, διατυπώθηκε από τον Αλ. Τσίπρα η πρόταση για επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια, αρχικά νότια και ανατολικά της Κρήτης. Δεν πρόκειται για κάποια επιθετική ενέργεια εναντίον της Τουρκίας, αλλά έρχεται να προλάβει τετελεσμένα.
Ακόμα και σε αυτό, όμως, βλέπουμε ότι ο μεν ΥΠΕΞ έχει προαναγγείλει από τον Αύγουστο την επέκταση των χωρικών υδάτων στην Κρήτη, ο δε κ. Χρυσοχοΐδης μιλάει για “εθνικισμό”, ενώ ο κ. Μητσοτάκης, στην πρόσφατη ομιλία του στη Βουλή, δεν είπε λέξη.
Απέναντι στις εποικοδομητικές προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία για την απεμπλοκή από το στρατηγικό αδιέξοδο η απάντηση του κ. Μητσοτάκη είναι η διαρκής άρνησή του, εδώ και μήνες, να συγκληθεί συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών. Σήμερα, όμως, η χάραξη μιας άλλης στρατηγικής στην εξωτερική πολιτική είναι περισσότερο αναγκαία από ποτέ. Αυτό ο κ. Μητσοτάκης πρέπει επιτέλους να το αντιληφθεί.
* Η Ράνια Σβίγκου είναι υπεύθυνη για τον Τομέα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στην Π.Γ. του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία
