Όταν στην αρχή της εμφάνισης των κρουσμάτων της πανδημίας κορωνοϊού η κυβέρνηση έσπευσε με ΠΝΠ να νομοθετήσει την αύξηση της αποζημίωσης της νοσηλείας σε ΜΕΘ στα 1.600 ευρώ ανά ημέρα, από 800 ευρώ που προέβλεπε ο Κανονισμός του ΕΟΠΥΥ (ΕΚΠΥ, 2018), υπήρξαν ασφαλώς αντιδράσεις και επικριτικοί σχολιασμοί για το «δωράκι» που προσέφερε η κυβέρνηση της Ν.Δ. στους κλινικάρχες. Η αύξηση, μάλιστα, της ημερήσιας αποζημίωσης στηρίχτηκε σε διάταξη Υ.Α. που αφορά τη νοσηλεία των αλλοδαπών και μάλιστα των Ευρωπαίων πολιτών στην Ελλάδα, αλλά κανείς δεν υποψιαζόταν πως η συναλλαγή της κυβέρνησης με τους κλινικάρχες θα έφτανε σε σημείο τόσο απροκάλυπτης εύνοιας, με καθαρά οικονομικό - εμπορικό υπόβαθρο!
«Λαγός» σ’ αυτή την κούρσα αισχροκέρδειας είναι ο διοικητής της 1ης ΥΠΕ Π. Στάθης, «επιστήθιος» φίλος -απ’ ό,τι λέγεται- του υπουργού Υγείας, που πρόσφατα είχε μεσολαβήσει ώστε τα δείγματα για τον έλεγχο κορωνοϊού να αποστέλλονται στο ιδιωτικό εργαστήριο όπου επιστημονικός συνεργάτης ήταν ο Γκ. Μαγιορκίνης, μέλος και της επιτροπής εμπειρογνωμόνων για την πολιτική αντιμετώπισης των επιπτώσεων της πανδημίας...
Από τις δημόσιες στις ιδιωτικές ΜΕΘ
Κανένας όμως δεν περίμενε πως αυτή η βιασύνη νομοθέτησης νέας τιμής αποζημίωσης είχε άλλα, μακροπρόθεσμα και βαθύτερα κίνητρα. Τη δημιουργία υποβάθρου και νομιμοφανούς εμπορευματοποίησης της Υγείας και περισσότερο της βαριάς κατάστασης υγείας που απαιτεί νοσηλεία σε ΜΕΘ! Κι αυτό έγινε με την πρόσφατη σύσταση του διοικητή της 1ης ΥΠΕ ασθενείς που νοσηλεύονται σε ΜΕΘ δημόσιων νοσοκομείων να μεταφερθούν από τα δημόσια νοσοκομεία στις ιδιωτικές ΜΕΘ! Για την ώρα, ασφαλώς, η εντολή για διακομιδή των βαρέως πασχόντων ασθενών από τις ΜΕΘ των δημόσιων νοσοκομείων στις ΜΕΘ των ιδιωτικών θεραπευτηρίων, όπου η αποζημίωση ημερήσιας νοσηλείας θα χρεώνεται με 1.600 ευρώ, αφορά κάποια νοσοκομεία της Αθήνας.
Το μέτρο, ωστόσο, αναμένεται να γενικευτεί αν η κατάσταση δυσκολέψει και χρειαστούν περισσότερες κλίνες σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Βέβαια, και οι κλίνες ΜΕΘ στα δημόσια νοσοκομεία είναι οριακές, όσο «λάστιχο» κι αν γίνουν οι μετατροπές κοινών θαλάμων κλινικών σε θαλάμους ΜΕΘ με κλίνες, εξοπλισμό και αρνητική πίεση, όπως έχει γίνει σε νοσοκομείο της Πάτρας, συρρικνώνοντας ταυτόχρονα τη λειτουργία άλλων κλινικών.
Στο όριό τους γιατροί και νοσηλευτές
Όλοι γνωρίζουν ότι η λειτουργία έστω μίας κλίνης εντατικής νοσηλείας απαιτεί ασφάλεια κι αυτό διασφαλίζεται με τον ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, με το αναγκαίο νοσηλευτικό και το ιατρικό προσωπικό, που στις ΜΕΘ της χώρας είναι σε οριακό σημείο, αφού και οι νοσηλευτές δεν επαρκούν για να καλύψουν τις βάρδιες με την αναλογία που χρειάζεται ανά ασθενή, αλλά και οι γιατροί δεν μπορούν να υπερεφημερεύουν, διότι η παραμικρή πρόκληση επαγγελματικής εξουθένωσης θα έχει δυσμενείς επιπτώσεις στους ασθενείς, αλλά και στους εξουθενωμένους υγειονομικούς...
Αυτά όμως αποτελούν «ψιλά γράμματα» για την κυβέρνηση της Ν.Δ., που την ενδιαφέρει πρωτίστως και απ’ ό,τι φαίνεται η επικοινωνιακή πολιτική, δηλαδή το «φαίνεσθαι» και όχι το «είναι». Αυτή όμως η πολιτική είναι επικίνδυνη και για τους ασθενείς, και για τους φαινομενικά υγιείς, όπως λογίζονται -ακόμη- οι υπερεργαζόμενοι υγειονομικοί στα δημόσια νοσοκομεία. Το σχέδιο εμπορευματοποίησης της Υγείας όμως εξυφάνθηκε από τον Μάρτιο - Απρίλιο πολύ μεθοδικά, αφού ο πραγματικός στόχος ήταν να αυξηθεί η κερδοφορία στις ιδιωτικές ΜΕΘ με το πρόσχημα νοσηλείας στις εντατικές μονάδες των βαρέως πασχόντων ασθενών. Αυτή η πολιτική εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία και τη ζωή όλων μας.
Δέσμευση των ιδιωτικών ΜΕΘ
Οι ιδιωτικές ΜΕΘ θα πρέπει να ενταχθούν σε ενιαίο πρόγραμμα παρακολούθησης των κλινών τους, πρόγραμμα που είναι έτοιμο, μια και την εφαρμογή του είχε ετοιμάσει ο ΕΟΠΥΥ επί Ξανθού - Πολάκη και διοίκησης Μπερσίμη - Γεωργακόπουλου. Η παρακολούθηση της εφαρμογής και η καταγραφή των διαθέσιμων κλινών στον ιδιωτικό τομέα παραμένει σήμερα στα... αζήτητα! Σε περίοδο όμως τέτοιας κρίσης πανδημίας και του επαπειλούμενου δεύτερου κύματος δεν (πρέπει να) υπάρχουν «κρεβάτια μου» και «κρεβάτια σου» για τον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα αντίστοιχα. Οι κλίνες ΜΕΘ πρέπει να θεωρούνται ενιαίες και η κυβέρνηση άμεσα οφείλει να τις δεσμεύσει «με όρους δημοσίου συμφέροντος», όπως έγραψε χθες και ο πρώην υπουργός Υγείας ο Ανδρέας Ξανθός.
Ο ΕΟΠΥΥ με την προηγούμενη διοίκησή του επί ΣΥΡΙΖΑ: α) έθεσε τις βάσεις και για αξιόπιστη ηλεκτρονική παρακολούθηση της κίνησης των ιδιωτικών κλινών ΜΕΘ, β) όρισε σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας (ΚΥΑ 4898, Β', 1.11.18) νέους όρους αποζημίωσης για τους νοσηλευόμενους στις ΜΕΘ που η κυβέρνηση της Ν.Δ. καταστρατήγησε. Σήμερα η κυβέρνηση της Ν.Δ. και η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας οφείλουν:
α. Να ενεργοποιήσουν αυτή την εφαρμογή, πέρα από το BI Forms για τα δημόσια νοσοκομεία, και να την επεκτείνουν και στις ιδιωτικές κλίνες ΜΕΘ.
β. Να τιμολογήσουν την αποζημίωση της διενέργειας του τεστ για τον κορωνοϊό, κάτι που ακόμη δεν έχει κάνει ο ΕΟΠΥΥ με ευθύνη της κυβέρνησης και παρά το γεγονός ότι ο ΕΟΠΥΥ χρηματοδοτήθηκε με 30.000.000 ευρώ. Συνέπεια αυτής της ολιγωρίας είναι οι πολίτες να πληρώνουν υπέρογκα ποσά, παρατημένοι από το υπουργείο Υγείας στην ασυδοσία της αγοράς και τη νεοφιλελεύθερη αντίληψη πως η αγορά διαμορφώνει τους όρους αποζημίωσης του ΕΟΠΥΥ» αντί το κράτος να ασκεί τον επιβαλλόμενο ρυθμιστικό του ρόλο!
Όχι στα παιχνίδια επικοινωνίας
Η πολιτική για τις κλίνες ΜΕΘ στη χώρα μας απαιτεί άμεσο επανασχεδιασμό, με σοβαρότητα και υπευθυνότητα, ως αυτονόητη υποχρέωση του κράτους προς τον βαρέως πάσχοντα άνθρωπο. Επανασχεδιασμό που να λαμβάνει υπόψη του πρώτα τους διαθέσιμους χώρους στα δημόσια νοσοκομεία, έπειτα τον αναγκαίο ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό και το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό προκειμένου να «ανοίξει» έστω και μία νέα κλίνη εντατικής θεραπείας και, τέλος, τη διερεύνηση δημιουργίας νέων ενιαίων χώρων ΜΕΘ σε ποσοστό κλινών όπως προβλέπουν τα ευρωπαϊκά δεδομένα, στα νοσοκομεία της επαρχίας, στην πρωτεύουσα κάθε νομού και την άμεση στελέχωσή τους με το αναγκαίο προσωπικό, αλλά και τον ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό ώστε να λειτουργούν με ασφάλεια για όλους.
Η νοσηλεία στις ΜΕΘ είναι τόσο κρίσιμη αλλά και πιεστική για το προσωπικό που απασχολείται εκεί όλο το 24ωρο, ώστε να μην επιτρέπεται να μπαίνει η ανάπτυξη έστω και μίας κλίνης στα «παιχνίδια επικοινωνίας» οποιουδήποτε, αφού αποτελεί αυτονόητη υποχρέωση του κράτους προς τους ασθενείς πολίτες. Κάθε άλλη προσέγγιση αυτής της διαδικασίας μόνο ανόητη μπορεί να θεωρηθεί...
* Ο Τάκης Γεωργακόπουλος είναι πνευμονολόγος, διευθυντής ΕΣΥ / ΜΕΘ, πρώην αντιπρόεδρος ΕΟΠΥΥ
