Η Ελιά του Πλάτωνα ήταν μια ιστορική ελιά κοντά στην περιοχή της αρχαίας Ακαδημίας της αρχαίας Αθήνας, επί της Ιεράς Οδού, μεταξύ των αριθμών 89-91, λίγο μετά τον Βοτανικό Κήπο, πριν από τη γέφυρα του Κηφισού, στην περιοχή που παλιότερα λεγόταν «Παράμπηγα».
Σύμφωνα με την ιστορική παράδοση της Αθήνας και τους θρύλους, η εν λόγω ελιά αποτελούσε ιδιοκτησία του Αθηναίου φιλοσόφου Πλάτωνα, αποτελώντας ζωντανό μνημείο της εποχής του, αν και παλιότερα από εποχής Γεωργίου του Α' χαρακτηριζόταν από τους Αθηναίους και ως «ελαία του Περικλέους». Είναι φανερό ότι και οι δύο παραπάνω προσωνυμίες απέδιδαν τον σεβασμό των Αθηναίων στη συγκεκριμένη υπεραιωνόβια ελιά αποκαλώντας τη «Μεγάλη Κυρία» ή «Σεβάσμια Κυρία».
Ιστορική πηγή που να απέδιδε αυτήν στον Πλάτωνα δεν υφίσταται, επικράτησε όμως η ονομασία της μετά και την ομώνυμη επιγραφή καφενείου έναντι αυτής, που αποτέλεσε και στάση συγκοινωνιακών μέσων. Χαρακτηριστική ήταν η περίμετρος του κορμού της, που έφτανε τα έξι μέτρα, πλην όμως το ύψος του δεν ήταν ιδιαίτερα μεγάλο. Στη βάση του κορμού έφερε και μεγάλη σπηλαιώδη διαμόρφωση στην οποία κατέφευγαν πολλά μικρόσωμα ζώα.
Ο Δήμος Αθηναίων, προκειμένου να διασώσει το ιερό αυτό δέντρο κυρίως από επιθέσεις ανθρώπων και ζώων, έφερε σχετικό διάταγμα απαλλοτρίωσης του πέριξ χώρου προς καλλωπισμό και ανάδειξή του, ύστερα μάλιστα από σχετικό αίτημα της "Ένωσης Αθηναίων του τόπου", σε ιστορικό μνημείο. Δυστυχώς όμως λόγω του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου που ξέσπασε και της Κατοχής που ακολούθησε, οι εργασίες δεν πραγματοποιήθηκαν. Παρά ταύτα με μέριμνα του γιατρού Δημητρίου Κουλούκη τοποθετήθηκε ένα καλαίσθητο περιμετρικό κιγκλίδωμα για την προστασία της ελιάς.
Στις 7 Οκτωβρίου 1976 ένα λεωφορείο έπεσε πάνω στην Ελιά του Πλάτωνα προκαλώντας στον κορμό μεγάλη ζημιά και γι' αυτό αποφασίστηκε η μεταφορά του ιερού δέντρου σε κτήριο του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου φυλάσσεται σε ιδιαίτερη κατασκευασμένη προθήκη.
Στις 18 Ιανουαρίου 2013 η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς διέψευσε σχετικό δημοσίευμα που αναπαρήγαγαν πολλά μέσα ενημέρωσης ότι κάποιοι κατέστρεψαν την ελιά για καυσόξυλα, υπενθυμίζοντας σχετικά την παραπάνω φύλαξή της.
Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής.
