«Φωτιά» στη ζήτηση ενέργειας αναμένεται να βάλουν οι υψηλές θερμοκρασίες το επόμενο διάστημα και ήδη υπάρχουν ανατιμήσεις στα τιμολόγια ρεύματος. Παρά την πολύ υψηλή συμμετοχή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα, το φυσικό αέριο αποδεικνύεται ότι παραμένει ανθεκτικό και «μαξιλαράκι» στην ευστάθεια του ενεργειακού συστήματος. Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα έχει αυξήσει τις εισαγωγές φυσικού αερίου, και συγκεκριμένα LNG, μέσω των εγκαταστάσεων που βρίσκονται στη Ρεβυθούσα.
Ηταν Απρίλιος του 2022 όταν η Ευρωπαία επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον είχε βρεθεί στις εγκαταστάσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου του Διαχειριστική Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ) στη Ρεβυθούσα και είχε δηλώσει ότι το LNG θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ενεργειακή ασφάλεια τόσο της Ελλάδας όσο και της Ευρώπης. Δύο χρόνια μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και τις κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας τα δεδομένα έχουν αλλάξει σε ό,τι αφορά τη ζήτηση του ρωσικού αερίου. Πιο συγκεκριμένα, στη Ρεβυθούσα τον Ιούνιο ο όγκος των φορτίων υγροποιημένου φυσικού αερίου δεν θα ξεπεράσει τα 178.286 κυβικά μέτρα. Έναν χρόνο πριν (Ιούνιος 2023) ο συνολικός όγκος των φορτίων LNG ήταν 369.275 κυβικά μέτρα. Επομένως καταγράφεται μια πολύ σημαντική μείωση, η οποία οφείλεται στη μειωμένη ζήτηση αλλά και στο γεγονός ότι αυξάνονται οι ροές του ρωσικού αερίου που εισάγεται μέσω του Turkstream. Ο βασικός λόγος είναι ότι το αέριο που εισέρχεται μέσω των αγωγών είναι πιο φθηνό σε σύγκριση με τα μακροπρόθεσμα συμβόλαια υγροποιημένου φυσικού αερίου. Να σημειωθεί ότι το Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης σε μελέτη που δημοσίευσε πριν από λίγες ημέρες (Ενεργειακές τάσεις 2023-2024) ανέφερε ότι το πρώτο τρίμηνο του έτους οι συνολικές εισαγωγές φυσικού αερίου της χώρας ήταν αυξημένες κατά 14% σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2023. Το ΙΕΝΕ αναφέρει ότι «στην Ελλάδα σημειώθηκε αύξηση των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου μέσω του Σιδηροκάστρου κατά 65% το 2023, σε σχέση με το 2022, δηλαδή από τις 8,9 TWh το 2022 στις 14,7 TWh το 2023, ενώ μεταξύ 2021 και 2022 η χώρα είχε μειώσει κατά σχεδόν ίδιο ποσοστό (68%) τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου».
Προ των πυλών νέα έργα φυσικού αερίου
Παρ’ όλα αυτά, δεν φαίνεται να αλλάζουν οι σχεδιασμοί σε σχέση με την κατασκευή νέων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο στη χώρα μας. Η ΔΕΗ από κοινού με τη ΔΕΠΑ Εμπορίας και την Damco Energy κατασκευάζουν μια μονάδα φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη ισχύος 840 MW. Η συγκεκριμένη επένδυση αναμένεται να ολοκληρωθεί σε περίπου δύο χρόνια. Παράλληλα, η ΤΕΡΝΑ και η Motor Oil κατασκευάζουν έναν σταθμό παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ισχύος 877 MW στην Κομοτηνή. Έτσι, η εκτίμηση που υπάρχει είναι πως το φυσικό αέριο θα συνεχίζει να διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας τα επόμενα χρόνια. Θα έχει έτσι το φυσικό αέριο έναν ουσιαστικό ρόλο ως προς την ευστάθεια του ενεργειακού συστήματος. Παράλληλα, στην τελική ευθεία είναι ο τερματικός σταθμός LNG Αλεξανδρούπολης. Το συγκεκριμένο έργο, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε εμπορική λειτουργία σε λίγες μέρες, θα διασφαλίσει νέες ποσότητες φυσικού αερίου για την τροφοδοσία της ελληνικής και της περιφερειακής αγοράς της Νοτιοανατολικής Ευρώπης συμβάλλοντας στη διαφοροποίηση των πηγών. Επίσης, θα συνεισφέρει στην τροφοδοσία του Κάθετου Διαδρόμου. Να σημειωθεί ότι βασικοί παράγοντες για τη σταθερή κατανάλωση φυσικού αερίου στη χώρα μας είναι η ηλεκτροπαραγωγή και η βιομηχανία. Σε ό,τι έχει να κάνει με την ηλεκτροπαραγωγή, το φυσικό αέριο πλέον ξεπερνά ως συμμετοχή στο ενεργειακό μείγμα το 40%.
Η επίπτωση των τιμών του φυσικού αερίου στα τιμολόγια ρεύματος
Το μεγάλο ερώτημα είναι βέβαια κατά πόσο αυτές οι εξελίξεις θα επηρεάσουν τις τιμές των τιμολογίων ηλεκτρικού ρεύματος. Με δεδομένο ότι τους καλοκαιρινούς μήνες η ζήτηση θα αυξηθεί, θα γίνει πιο αναγκαία και η χρήση του φυσικού αερίου. Η τιμή του φυσικού αερίου στον χρηματιστηριακό κόμβο TTF κινείται περίπου στα 33 ευρώ ανά μεγαβατώρα, από 25 ευρώ που ήταν στα μέσα Μαρτίου. Ασφαλείς προβλέψεις δεν μπορούν να γίνουν για την πορεία των τιμών. Ωστόσο οι τιμές στο ρεύμα πιθανότητα θα είναι αυξημένες σε σχέση με το τελευταίο πεντάμηνο. Μεγάλη αβεβαιότητα προκαλούν οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Επίσης, η έκτακτη διακοπή της λειτουργίας στο εργοστάσιο επεξεργασίας φυσικού αερίου Nyhamna της Νορβηγίας επηρεάζει τη διαμόρφωση των τιμών του φυσικού αερίου. Αποδεικνύεται με άλλα λόγια ότι και η Νορβηγία παίζει σημαντικό ρόλο στον εφοδιασμό της Ευρώπης με φυσικό αέριο.