Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
14.5°C19.6°C
3 BF 59%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Σποραδικές νεφώσεις
16 °C
13.5°C17.7°C
1 BF 73%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
14.3°C16.6°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
16 °C
14.8°C18.0°C
1 BF 58%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
16.3°C16.3°C
1 BF 65%
Ακρίβεια / Όλα όσα κάνει η Ευρώπη και δεν κάνει η κυβέρνηση Μητσοτάκη
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ακρίβεια / Όλα όσα κάνει η Ευρώπη και δεν κάνει η κυβέρνηση Μητσοτάκη

ΜΑΡΚΕΤ

Φρένο στα ανεξέλεγκτα, πολλές φορές, υπερκέρδη των ηλεκτροπαραγωγών και προμηθευτών ρεύματος και φυσικού αερίου, αλλά και στη λειτουργία των ίδιων των (απελευθερωμένων) αγορών βάζουν ουκ ολίγες εθνικές κυβερνήσεις ευρωπαϊκών κρατών, με στόχο τη χρηματοδότηση ή τη συμπλήρωση μείγματος μέτρων προστασίας των καταναλωτών, οικιακών και μη, από την έκρηξη τιμών που μετρά τουλάχιστον επτά μήνες, την ώρα που η κυβέρνηση Ν.Δ. δηλώνει ότι έχει εξαντλήσει τα πάντα και αναμένει... μάννα εκ Βρυξελλών.

Ακόμα και από το περασμένο καλοκαίρι, δηλαδή πολύ πριν την πρόσφατη “χαλάρωση” της Κομισιόν, κράτη - μέλη της Ε.Ε. έχουν προχωρήσει σε έκτακτες παρεμβάσεις στον τρόπο λειτουργίας των αγορών τους και των συμμετεχόντων σε αυτές, διασφαλίζοντας πολύτιμους πόρους από “απροσδόκητα” (ή... ουρανοκατέβατα) κέρδη των ηλεκτροπαραγωγών, επιβάλλοντας προσωρινά πλαφόν στις τιμές και εισάγοντας διμερή συμβόλαια, ώστε να περιοριστεί η έκθεση των καταναλωτών στις χρηματιστηριακές τιμές.

Παράλληλα, εφαρμόζουν μειώσεις φόρων και τελών στο ρεύμα και στο αέριο, ενώ αρκετές χώρες προχωρούν πια και σε περικοπές φόρων στα υγρά καύσιμα κίνησης και θέρμανσης.

Απροσδόκητα κέρδη και αγορές

Η γαλλική κυβέρνηση επέβαλε ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου, που από τον Μάρτιο το επεξέτεινε έως το τέλος του 2022, ενώ ξεκίνησε συζητήσεις για αλλαγές στον τύπο υπολογισμού των τιμολογίων του κύριου προμηθευτή, της κρατικής EDF, για περιορισμό της σύνδεσής του με την αγορά. Η αύξηση στο ρεύμα θα περιοριστεί στο 4% για όλο το 2022 (με ανακεφαλαιοποίηση 2,5 δισ., εκ των οποίων 2,1 δισ. προέρχονται από το Δημόσιο, τον βασικό μέτοχο).

Τον Ιανουάριο η Ιταλία ανακοίνωσε αύξηση εταιρικών φόρων σε ενεργειακές επιχειρήσεις, που επωφελήθηκαν από τις αυξανόμενες τιμές ρεύματος. Αποφασίστηκε επίσης στήριξη ενεργοβόρων επιχειρήσεων με έκπτωση φόρου, που θα χρηματοδοτηθεί και μέσω φόρου απροσδόκητων κερδών από τον Φεβρουάριο έως το τέλος 2022 για τους παραγωγούς ηλιακής, αιολικής, υδροηλεκτρικής και γεωθερμικής ηλεκτρικής ενέργειας.

Η Ισπανία από τον Ιούνιο έλαβε μέτρα όπως η προσωρινή αναστολή του φόρου παραγωγής (7%), ενώ τον Αύγουστο θεσμοθέτησε ανάκτηση του CO2 στην “καθαρή” παραγωγή που δεν έχει εκπομπές και έχει εγκατασταθεί πριν το 2003 (κυρίως υδροηλεκτρικά, πυρηνικά και ΑΠΕ χωρίς ρυθμιζόμενα καθεστώτα), θεωρώντας ότι τα έσοδά τους αυξήθηκαν, λόγω αυξανόμενων τιμών CO2. Τον Σεπτέμβριο θέσπισε προσωρινή αφαίρεση των εσόδων της αγοράς για μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που δεν εκπέμπουν CO2, έως 31 Μαρτίου 2022, ενώ εισήγαγε και νέο τύπο μακροπρόθεσμων συμβολαίων αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας μέσω δημοπρασιών, που πραγματοποιούνται παράλληλα με τις αντίστοιχες στη χονδρική αγορά.

Η Πορτογαλία περιέλαβε στο συνολικό πακέτο μέτρων κι έναν “ρυθμιστή” για την απόδοση εσόδων που προέρχονται από την “απροσδόκητη συνεισφορά” του ενεργειακού τομέα, που υπολογίζεται σε 110 εκατ., και θα εγγυηθεί τη μείωση των τελών δικτύου ύψους 13%.

Από το τέλος Οκτωβρίου το ρουμανικό Κοινοβούλιο έχει θεσπίσει νόμο για την επιβολή φόρου επί “απροσδόκητων εσόδων” στους παραγωγούς ενέργειας (για έσοδα άνω των 91 ευρώ / MWh), ώστε να χρηματοδοτήσει επιδοτήσεις. Επιπλέον, το 40% από σταθερά συμβόλαια που περνά σε παρόχους και βιομηχανία αποφασίστηκε να μεταφέρεται υποχρεωτικά και στους καταναλωτές.

Η Βουλγαρία ήδη χορήγησε επιδοτήσεις ύψους 225 εκατ. μέσω φόρου “απροσδόκητων κερδών” στον πυρηνικό σταθμό Κοζλοντούι, ενώ στην Ουγγαρία οι τιμές για τα νοικοκυριά ρυθμίζονται κάτω από το κόστος.

Ενδεικτικό των προβλημάτων στο μοντέλο λειτουργίας των αγορών είναι ότι η Λιθουανία ανακοίνωσε τον Οκτώβριο πως θα καθυστερήσει την ολοκλήρωση της απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας “λόγω πιθανών διαταραχών που προκλήθηκαν από την άνοδο των τιμών ενέργειας”.

Μειώσεις φόρων - τελών

Παράλληλα με τα άλλα μέτρα ελάφρυνσης των καταναλωτών, αρκετές χώρες, Βέλγιο, Κύπρος, Τσεχία, Εσθονία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ιταλία, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ισπανία, εφαρμόζουν και πολιτικές μείωσης φόρων - τελών.

Το Βέλγιο προχωρά σε μείωση ΦΠΑ στο ρεύμα στο 6%, από 21%, από τον Μάρτιο έως τον Ιούλιο, ενώ ήδη κάποιοι φόροι (ομοσπονδιακοί για αέριο -ηλεκτρισμό και “πράσινα” πιστοποιητικά) αντικαθίστανται από ειδικούς φόρους κατανάλωσης, που μπορούν εύκολα να προσαρμοστούν από την κυβέρνηση προκειμένου να αντισταθμιστούν οι διακυμάνσεις των ενεργειακών τιμών. Στόχος είναι να διατηρούνται τα έσοδα σε σταθερό επίπεδο, αντί να αυξάνονται μαζί με τις τιμές.

Η Κύπρος προχώρησε σε μείωση ΦΠΑ από τον Νοέμβριο και για έξι μήνες, στο 5% από 19%, η Τσεχία εξαίρεσε το ρεύμα και το αέριο από τον ΦΠΑ, η Ιρλανδία εισήγαγε μείωση φορολογίας 30% στα έξοδα για θέρμανση - ρεύμα, η Ολλανδία προχωρά σε μείωση του ενεργειακού φόρου για νοικοκυριά και επιχειρήσεις το 2022.

Η Ιταλία επεκτείνει και το 2022 τη μείωση ΦΠΑ χρήσης αερίου, στο 5%, για οικιακές και βιομηχανικές χρήσεις, έναντι ΦΠΑ έως 22% που ίσχυε.

Η Πολωνία από τον Νοέμβριο εφαρμόζει πακέτο φοροαπαλλαγών και επιδοτήσεων για τα ευάλωτα νοικοκυριά, ενώ στις αρχές του έτους ανακοίνωσε επιπλέον: μηδενισμό ΦΠΑ σε αέριο, είδη διατροφής και λιπάσματα, μείωση ΦΠΑ στο 8% για πετρέλαιο - ντίζελ και στο 5% για θέρμανση, για έξι μήνες.

Τέλος, σε μειώσεις φόρων στα πετρελαιοειδή, που φτάνουν έως και το τέλος του καλοκαιριού, έχουν προχωρήσει αρκετές χώρες της Ευρώπης, όπως οι Ιταλία, Πολωνία, Σουηδία, Δανία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Ρουμανία κ.ά.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL