Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
21.1°C25.3°C
3 BF 46%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
23 °C
20.2°C24.2°C
2 BF 48%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
19 °C
18.8°C21.0°C
3 BF 64%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
22 °C
19.3°C21.8°C
2 BF 68%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
25 °C
24.5°C24.5°C
3 BF 40%
Ακρίβεια και εσωτερικές αστοχίες: Στερνή μου γνώση...
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ακρίβεια και εσωτερικές αστοχίες: Στερνή μου γνώση...

Δεν είναι μόνο διεθνείς οι αιτίες της ακρίβειας στη χώρα μας. Πυροδοτείται από διεθνείς παράγοντες, αλλά μεγεθύνεται από εσωτερικές αστοχίες, λάθος προτεραιότητες και ελλιπή μέτρα. Ο πληθωρισμός καλπάζει, η ανεργία παραμένει υψηλή, οικονομία και νοικοκυριά στραγγαλίζονται από τις υψηλές τιμές ενέργειας. Το υψηλό ενεργειακό κόστος δεν αυξάνει μόνον τις τελικές τιμές, «ακρωτηριάζει» τις υγιείς παραγωγικές μονάδες και οδηγεί σε νέο γύρο ανατιμήσεων. Και η μόνιμη επωδός των επιφορτισμένων με τη λήψη μέτρων και την άσκηση δημόσιων πολιτικών είναι σήμερα ότι «το φαινόμενο είναι διεθνές, κάνουμε ό,τι μπορούμε».

Η απάντηση είναι: Οι αιτίες της ακρίβειας στη χώρα μας δεν είναι μόνο διεθνείς. Τόσους μήνες -και ακόμη σήμερα- δεν έχουν γίνει ούτε όσα πρέπει ούτε όσα μπορούσαν να γίνουν.

Ασφαλώς το πρόβλημα είναι πολυπαραγοντικό, με αναφορά τόσο στις παγκόσμιες ανακατατάξεις (αυξημένη ζήτηση, μειωμένες ροές φυσικού αερίου, έλλειψη αποθηκευτικών χώρων, γεωπολιτικοί διαγωνισμοί κ.λπ.) όσο όμως και σε εσωτερικά προβλήματα, στρεβλώσεις και αστοχίες. Πώς αλλιώς δικαιολογείται η χώρα μας να είναι πρωταθλήτρια στην ακρίβεια, στις αυξήσεις ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, λαμβάνοντας υπόψη και την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών στην Ελλάδα σήμερα;

Η ενεργειακή κρίση ξεκίνησε πέρυσι ως παγκόσμια, έφερε ωστόσο σύντομα στην επιφάνεια τις εσωτερικές παθογένειες στη χώρα μας: Τις ακριβότερες τιμές χονδρικής ρεύματος στην Ε.Ε., με το μέσο κόστος της μεγαβατώρας στην προ-ημερήσια αγορά για το τελευταίο έτος στην Ελλάδα να είναι υψηλότερο από οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευρώπης, τις υψηλότερες τιμές εισαγωγής φυσικού αερίου σε σχέση με τις γειτονικές μας χώρες, τις υψηλότερες τιμές στις τηλεπικοινωνίας στην Ε.Ε. και τις μεγαλύτερες ανατιμήσεις σε μια σειρά αγαθών και υπηρεσιών.

Ήδη από τον Σεπτέμβριο είχαν προταθεί έγκαιρα συγκεκριμένα μέτρα και είχαν εγκαίρως ειδοποιηθεί οι αρμόδιοι για τις τιμές φυσικού αερίου, βασικού καυσίμου σήμερα για την ηλεκτροπαραγωγή και κρίσιμου παράγοντα για την εκτίναξη του ενεργειακού κόστους. Προειδοποιήσαμε εγκαίρως για τις ατελέσφορες διαπραγματεύσεις ΔΕΠΑ - Gazprom για τις τιμές εισαγωγής του ρωσικού φυσικού αερίου, που κατέληξαν στο φιάσκο της πρωθυπουργικής επίσκεψης στη Ρωσία τον Δεκέμβριο και με τους επικεφαλής της ΔΕΠΑ σπίτι τους, εκτός κυβερνητικής αποστολής...

Οι προειδοποιήσεις δεν εισακούστηκαν και οι διαπραγματευτικές δολιχοδρομίες οδήγησαν σε αποτυχία. Παρά τις διάφορες ανακοινώσεις για εισαγωγές φυσικού αερίου στη χώρα μας «σε ανταγωνιστικές τιμές για την περιοχή μας», η αλήθεια είναι ότι τον Ιανουάριο αγοράσαμε το ρωσικό φυσικό αέριο 30% ακριβότερα συγκριτικά με τις τιμές φυσικού αερίου στη γειτονική Βουλγαρία (114,31 λέβα ή 68 ευρώ / Mwh...), αφού, σύμφωνα με δημοσιευμένα στοιχεία και αναλύσεις διεθνών ειδησεογραφικών πρακτορείων (Reuters, Argus κ.λπ.), οι Βούλγαροι πέτυχαν πολύ πιο ισορροπημένη αναλογία σύνδεσης χρηματιστηριακών κόμβων / πετρελαίου στην τιμή αερίου αγωγού κατά τις διαπραγματεύσεις τους με την Gazprom σε σχέση με την ελληνική ΔΕΠΑ, με αποτέλεσμα η βουλγαρική αγορά και τα νοικοκυριά να απολαμβάνουν σήμερα χαμηλότερες και ασφαλώς πιο ανταγωνιστικές τιμές από τις αντίστοιχες ελληνικές.

Ταυτόχρονα, ήδη από τον Σεπτέμβριο, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευση πρότεινε δέσμη μέτρων (τα οποία καλωσόρισαν και τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης): α) δημοσιονομικών, β) ρυθμιστικών, και γ) ελεγκτικών, ενάντια στις ανατιμήσεις. Η απάντηση του πρωθυπουργού ήταν ότι «το φαινόμενο είναι προσωρινό», οι αγορές λειτουργούν καλώς και ουδέν μέτρο ρυθμιστικό χρειάζεται. Στη συνέχεια πύκνωσαν τα σύννεφα και η κυβέρνηση άρχισε να εξαγγέλλει επιδόματα «με τον μήνα». Προ εβδομάδος η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας αναφέρθηκε σε ενδεχόμενες δυσλειτουργίες της αγοράς και στην ανάγκη ρυθμιστικών παρεμβάσεων και ελέγχων. Και πρόσφατα η κυβέρνηση ανακοίνωσε μέτρα, τα οποία όμως ούτε συνοχή έχουν ούτε μπορούν να οδηγήσουν σε ουσιαστική ανακούφιση και ανάσχεση του κύματος. Με ευφυολογήματα του τύπου «η μείωση των φόρων στα καύσιμα δεν θα ωφελήσει τους φτωχούς που δεν έχουν αμάξια» ή με πυροτεχνήματα «μείωσης του ΕΝΦΙΑ», για συγκεκριμένες ομάδες και μάλιστα την επαύριο της αύξηση των αντικειμενικών, δεν λύνονται τα προβλήματα. Απαιτούνται: Μείωση φόρων, αύξηση κατώτερου μισθού, αυστηροί έλεγχοι, ρυθμιστικές παρεμβάσεις, πρωτοβουλίες στη ΔΕΗ που «οδηγούν» την καταναλωτική συμπεριφορά. Ακόμη και τώρα, τη δωδεκάτη. Το Βέλγιο ανακοίνωσε μείωση του ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό από 21% σε 6% και διεύρυνση του κοινωνικού τιμολογίου. Άλλες χώρες προχώρησαν έγκαιρα σε άλλες δημοσιονομικές και ρυθμικές πρωτοβουλίες και συνεχίζουν πάνω στα μέτρα που έχουν ήδη λάβει. Εμείς;

Στερνή μου γνώση, να σ’ είχα πρώτα.

* Ο Νικόλαος Φαραντούρης είναι καθηγητής της Ευρωπαϊκής Έδρας Jean Monnet στο Δίκαιο Ενέργειας και Ανταγωνισμού και Διευθυντής Μεταπτυχιακών Σπουδών στην Ενέργεια στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς. Διετέλεσε επί δεκαετία διευθυντής Νομικών Υπηρεσιών και νομικός σύμβουλος στη ΔΕΠΑ και πρόεδρος της Νομικής Επιτροπής EUROGAS, της ευρωπαϊκής ένωσης ενεργειακών εταιρειών στις Βρυξέλλες. Είναι σύμβουλος του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευση και προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL