Εντονη συζήτηση στην πόλη της Θεσσαλονίκης προκάλεσε η πρόσφατη αναδίπλωση του πρωθυπουργού για την ανάπλαση της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης λέγοντας πως «ακούει τις επιφυλάξεις καθώς είναι δικαιολογημένες» και ότι είναι υπέρ της ανάπλασης αλλά χωρίς ξενοδοχείο και εμπορικό κέντρο. Έμμεσα η κυβέρνηση αναγνωρίζει πια πως το σχέδιο που προωθούσε μέχρι σήμερα δεν ήταν προς το συμφέρον της πόλης και δεν μπορούσε να εφαρμοστεί. Είναι αξιοσημείωτο πως η επιχειρούμενη ανάπλαση (με ΣΔΙΤ και προϋπολογισμό 300-370 εκατομμύρια ευρώ με εμπορικό κέντρο και ξενοδοχείο), που τελικά ακυρώθηκε, μέχρι σήμερα παρουσιαζόταν ως το μοναδικό βιώσιμο σχέδιο για τον χώρο της ΔΕΘ. Τι θα περιλαμβάνει το νέο σχέδιο, για το οποίο ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεσμεύτηκε ότι θα επανέλθει πριν από τη φετινή 89η διοργάνωση, ουδείς είναι σε θέση να απαντήσει.
Η κοινωνική πίεση που ασκήθηκε από φορείς και συλλογικότητες για δημιουργία μητροπολιτικού πάρκου, η συγκέντρωση υπογραφών για τη διεξαγωγή τοπικού δημοψηφίσματος για το μέλλον του χώρου της ΔΕΘ που μέχρι σήμερα αριθμεί περισσότερες από 16.000 υπογραφές αλλά και η πρόσφατη -μετά από πισωγυρίσματα- θέση της διοίκησης του Δήμου Θεσσαλονίκης για τη διεκδίκηση ενός μεγάλου μητροπολιτικού πάρκου με το λιγότερο δυνατό κτηριακό αποτύπωμα φαίνεται πως λειτούργησαν καθοριστικά στην αλλαγή της επιχειρούμενης ανάπλασης. «Κούμπωσαν» δε στο γεγονός ότι το σχέδιο ήταν στην πραγματικότητα επί χάρτου: Ο προϋπολογισμός ανεβοκατέβαινε κάθε τόσο (από τα 124 εκατ. την περίοδο 2011-2012, πήγε στα 180 στη συνέχεια, στα 200 όσο περνούσε ο καιρός και στα 300-370 τα τελευταία χρόνια), το χρηματοδοτικό μείγμα δεν ήταν σαφές (αναπάντητο έμενε ποια ποσά θα έβαζαν -κι αν ήταν εξασφαλισμένα- το κράτος, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, η ΔΕΘ αλλά και ποιο το ύψος της ιδιωτικής συμμετοχής και με ποιο αντάλλαγμα) και κάθε χρονοδιάγραμμα που είχε τεθεί για το έργο είχε εκτροχιαστεί (αρχικός στόχος ήταν να εγκαινιαστεί η νέα ΔΕΘ το 2026, με τη συμπλήρωση των 100 χρόνων του εκθεσιακού φορέα, και ακόμη δεν έχει βγει καν ο διαγωνισμός).
Αναζητούνται σχέδιο, χρηματοδότηση και χρονοδιάγραμμα
Στην πραγματικότητα, σήμερα βρισκόμαστε στο σημείο μηδέν. Το μόνο που επιβεβαιώθηκε κατά την παρουσίαση έρευνας από τη διοίκηση της ΔΕΘ για το πώς βλέπουν οι Θεσσαλονικείς τη Διεθνή Έκθεση και τον ρόλο της στα 100 χρόνια παρουσίας της στην πόλη ήταν ότι δεν θα είναι η ανάπλαση. «Οι δηλώσεις του πρωθυπουργού ήταν καθοριστικές, όπως και οι δηλώσεις του δημάρχου», οπότε «είναι σαφές ότι το επιχειρηματικό κέντρο και το ξενοδοχείο δεν θα υπάρχουν στη νέα εξίσωση της ανάπλασης» είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του φορέα Τάσος Τζήκας. Όμως «παραμένει ο βασικός πυρήνας για την ανάπλαση» πρόσθεσε, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζει αν χρειάζονται νέες μελέτες ή αν το έργο μπορεί να προχωρήσει απλώς αφαιρώντας δύο κτήρια από την υπάρχουσα προμελέτη. Άγνωστο παραμένει επίσης τόσο το χρονοδιάγραμμα των εξελίξεων αλλά και το πώς θα χρηματοδοτηθεί η ανάπλαση. Ο Τ. Τζήκας άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο το έργο να υλοποιηθεί με δημόσια χρηματοδότηση, ωστόσο επισήμανε πως το ζήτημα είναι στα χέρια του πρωθυπουργού, ο οποίος «θα βρει την καλύτερη δυνατή λύση».
Θα παραμείνει η Έκθεση στο κέντρο, «καθώς κάτι τέτοιο συνιστά ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα της πόλης και συμβάλλει στην οικονομική αυτάρκεια και ελκυστικότητα της Θεσσαλονίκης», όπως λέει ο Τ. Τζήκας; Υπάρχει στο τραπέζι η περίπτωση της μεταφοράς της Έκθεσης στη Σίνδο, όπως είναι η διεκδίκηση φορέων και συλλογικότητων, αλλά για την οποία ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Στέλιος Αγγελούδης από βήματος Δημοτικού Συμβουλίου μετέφερε ότι σε επικοινωνία που είχε με τον πρύτανη του ΔΙΠΑΕ εκείνος του ανέφερε ότι δεν υπάρχει καμία τέτοια απόφαση; Θα επιτευχθεί η παραχώρηση των εκτάσεων του Γ´ Σώματος Στρατού και της Αγίας Φωτεινής; Παραμένει, περιορίζεται ή ακυρώνεται το μέρος του σχεδίου της ανάπλασης που προβλέπει την κατασκευή κτηρίων για εκθεσιακές χρήσεις και για συνεδριακό κέντρο; Θα αξιοποιηθούν, έπειτα από ανακατασκευή, κάποια από τα υπάρχοντα κτήρια; Ποιο το νέο χρηματοδοτικό μοντέλο και ποιο το ύψος του νέου προϋπολογισμού; Ποιος ο χρονικός ορίζοντας για το νέο σχέδιο; «Η απόφαση είναι στα χέρια του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης»...
Σωκράτης Φάμελλος: Δημόσια, σύγχρονη ΔΕΘ και μεγαλύτερο πάρκο
«Η μόνη βιώσιμη λύση είναι να μείνει η εκθεσιακή δραστηριότητα στην πόλη, στη ΔΕΘ, και να ανήκει στους φορείς της πόλης με ένα σύγχρονο εκθεσιακό κέντρο, με πράσινο και δημόσιο ελεύθερο χώρο στο κέντρο της πόλης, χωρίς ξενοδοχείο και επιχειρηματικό κέντρο» τόνισε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία Σωκράτης Φάμελλος σε πρόσφατη συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό FM 100.
Υπενθύμισε πως ήταν ο ίδιος που ως αρμόδιος υπουργός χειρίστηκε προσωπικά την περίοδο 2017-2019 τον σχεδιασμό της ανάπλασης της Έκθεσης και το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος έπειτα από αναλυτική δημόσια διαβούλευση. Στον σχεδιασμό της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, όπως είπε, ήταν ξεκάθαρη η επιλογή για τον δημόσιο χαρακτήρα της ΔΕΘ που θα ανήκει στους αυτοδιοικητικούς και παραγωγικούς φορείς της Θεσσαλονίκης και θα αποτελέσει ένα «εργαλείο» για την αναβάθμιση της πόλης.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. άσκησε έντονη κριτική στον Κυριάκο Μητσοτάκη ότι καθυστερεί επί έξι χρόνια το έργο της ανάπλασης διότι έχει στόχο την ιδιωτικοποίηση της Έκθεσης, εφόσον η τελευταία πρότασή του ήταν να κατασκευαστεί με ΣΔΙΤ που θα χρηματοδοτήσει το Δημόσιο αλλά η ιδιοκτησία θα ανήκει σε ιδιώτη. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά, «ο κ. Μητσοτάκης επιχειρεί να μετατρέψει τη ΔΕΘ σε ένα project real estate και τώρα προσπαθεί να ανασκευάσει την πρότασή του».
Ο Σ. Φάμελλος τάχθηκε κατά της όποιας συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στο έργο, επισημαίνοντας ότι δημόσια χρηματοδότηση ύψους 200 περίπου εκατομμυρίων μπορεί να καλύψει το κόστος κατασκευής ενός σύγχρονου εκθεσιακού κέντρου και ενός χώρου στάθμευσης, ο οποίος θα ανήκει στον δήμο και θα εξυπηρετεί τις ανάγκες των κατοίκων και των επισκεπτών της πόλης. Παράλληλα, τόνισε ότι πρέπει να ολοκληρωθεί η διαδικασία ενσωμάτωσης της έκτασης της Αγίας Φωτεινής και του τμήματος του Γ´ Σώματος Στρατού για τη δημιουργία ενός μεγάλου πάρκου στο κέντρο της πόλης.
«Το έργο πρέπει να κατασκευαστεί ως δημόσιο έργο και μόνο ως εκθεσιακό και στάθμευση. Το υπόλοιπο πρέπει να γίνει ένα μεγαλύτερο πάρκο πόλης. Αυτή την πρόταση έχει καταθέσει δημόσια και ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. με απόφασή μας από την 4η Ιουνίου και είναι η μόνη βιώσιμη λύση. Δεν επιτρέπεται να επιλέξει κάτι διαφορετικό ο κ. Μητσοτάκης μετά από 6 χρόνια καθυστέρηση».