Εξακολουθεί να υφίσταται ο κίνδυνος ασφαλείας με τις επικοινωνίες, προειδοποιεί σε σύστασή του ο Οργανισμός Διερεύνησης Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων (ΕΟΔΑΣΑΑΜ), την οποία εξέδωσε μετά από πίεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων (ERA) καθώς η λειτουργία του συστήματος ραδιοκάλυψης GSMR παραμένει λειψή!
Ο λόγος της κατεπείγουσας σύστασης ασφαλείας είναι ότι τα τρένα εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τους ασύρματους VHF, ένα παλαιότερο σύστημα επικοινωνίας για τον σιδηρόδρομο, το οποίο παρουσιάζει και σημαντικά προβλήματα. Για τον λόγο αυτόν συστήνει άμεσα τη λειτουργία ενός νέου, σύγχρονου συστήματος επικοινωνίας, χωρίς ωστόσο να αναφέρει ότι ένα τέτοιο, όπως το γνωστό GSMR, παραμένει ανολοκλήρωτο με ευθύνες της κυβέρνησης 16 μήνες μετά το δυστύχημα στα Τέμπη και 6 ολόκληρα χρόνια μετά την εγκατάστασή του το 2018.
Γιατί δεν λειτουργεί ακόμη το GSMR
Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ στην ουσία, παρότι δεν το σχολιάζει ρητώς, επαναφέρει το ζήτημα της πλημμελούς επικοινωνίας μεταξύ των μηχανοδηγών των αμαξοστοιχιών και μεταξύ των σταθμαρχών με τα τρένα αφού το GSMR δεν έχει ολοκληρωθεί πλήρως. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι ότι δεν διαθέτουν τις σχετικές συσκευές όλοι οι συρμοί, ενώ υπάρχουν και πολλά «τυφλά» τμήματα του δικτύου στα οποία δεν λειτουργεί ακόμη. Στα σημεία αυτά συγκαταλέγεται και το τμήμα Δομοκός-Λάρισα, το οποίο υπέστη μεγάλες καταστροφές λόγω της κακοκαιρίας «Daniel».
Μάλιστα, τους τελευταίους μήνες η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ) έχει αποστείλει πολλαπλά αιτήματα ενημέρωσης στον ΟΣΕ με κοινοποίηση στο υπουργείο Μεταφορών, ρωτώντας γιατί δεν λειτουργεί ακόμη και ζητώντας συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα θέσης σε λειτουργία, χωρίς να λάβει απαντήσεις.
Το σύστημα VHF παρουσιάζει προβλήματα
Λόγω της λειψής λειτουργίας του GSMR, αυτό χρησιμοποιείται μόνο ως δευτερεύουσα εναλλακτική λύση και μόνο όπου είναι αυτό είναι εφικτό, με τον ασύρματο VHF να εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ευρέως ως προτιμώμενο/μόνιμο μέσο επικοινωνίας για επικοινωνίες σχετικές με την ασφάλεια μεταξύ σταθμάρχη και οδηγών, δημιουργώντας, όπως υπογραμμίζεται στη σύσταση του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, «μια κατάσταση στην οποία δεν είναι δυνατόν να δοθεί προτεραιότητα στις επικοινωνίες σχετικές με την ασφάλεια έναντι όλων των άλλων επικοινωνιών. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να διακόπτονται σημαντικά μηνύματα στη συνομιλία ή να μην λαμβάνονται με σαφήνεια λόγω της έντονης ραδιοεπικοινωνίας, του στατικού θορύβου ή/και της παρεμβολής της ραδιοεπικοινωνίας».
Επιπρόσθετα, επισημαίνει ότι «η μετάδοση μηνυμάτων σχετικών με την ασφάλεια στερείται δομής (π.χ. σωστός προσδιορισμός των συνομιλητών και των τοποθεσιών), μεθοδολογίας (π.χ. ανάγνωσης, διόρθωσης λαθών) και χρήσης διεθνώς συμφωνημένης ορολογίας και κανόνων επικοινωνίας. Με τον τρόπο αυτό δεν δημιουργείται καμία βεβαιότητα ότι ένα μήνυμα έχει μεταδοθεί με σαφήνεια και έχει κατανοηθεί σωστά, και ως εκ τούτου κρίσιμες πληροφορίες μπορεί να παρεξηγηθούν ή να παρερμηνευθούν λόγω ασαφών ή διφορούμενων εκφράσεων» προειδοποιεί ο Οργανισμός.
Για τους λόγους αυτούς συστήνει σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (υπουργείο Μεταφορών, ΟΣΕ, ΓΑΙΑΟΣΕ, ΡΑΣ και σιδηροδρομικές επιχειρήσεις) ότι «πρέπει να συνεργαστούν χωρίς καθυστέρηση για την εφαρμογή στο ελληνικό σιδηροδρομικό σύστημα μιας μεθοδολογίας επικοινωνίας που σχετίζεται με την ασφάλεια και σέβεται τις απαιτήσεις» των ευρωπαϊκών κανονισμών διαλειτουργικότητας και διαχείρισης της κυκλοφορίας.
Στο ίδιο πλαίσιο, συστήνει άμεσα την υιοθέτηση «ενός μέσου επικοινωνίας που επιτρέπει την άμεση επαφή ένας προς έναν μεταξύ των σταθμαρχών και των μηχανοδηγών για όλες τις επικοινωνίες που σχετίζονται με την ασφάλεια», το οποίο δεν κατονομάζει, όπως προαναφέραμε, αλλά πρόκειται για το GSMR.
Τέλος, αξίζει να σημειώσουμε ότι, όπως αναφέρεται λιτά στο κείμενο της σύστασης, η τελευταία εστάλη από τον ΕΟΔΑΣΑΑΜ «κατόπιν πρωτοβουλίας του ΕRA»...
