H Δώρα Τσαμπάζη, σύζυγος του Νικολαΐδη, τονίζει στην ΑΥΓΗ της Κυριακής ότι το πρώτο που κρατά από τον αδικοχαμένο ολυμπιονίκη είναι η επιμονή του στις αξίες και η συλλογικότητα.
Δώρα Τσαμπάζη. Είναι η 39χρονη σύντροφος του ολυμπιονίκη Αλέξανδρου Νικολαΐδη, η οποία ανέλαβε να εκπληρώσει το χρέος της παρακαταθήκης που άφησε ο ίδιος ο σύζυγός της έχοντας επίγνωση ότι έχανε την μάχη με τον καρκίνο. Συναντηθήκαμε στη Θεσσαλονίκη, Κυριακή αργά το βράδυ, περιμένοντας να κοιμηθούν ο 3χρονος γιος της Γιώργος και η 5,5 ετών κόρη της Ελεάνα. Η τελευταία αγωνία του Αλέξανδρου ήταν να μην τον ξεχάσουν τα παιδιά του. «Θα με θυμούνται;» αναρωτήθηκε κοιτάζοντάς την στα μάτια πριν πέσει σε ηπατικό κώμα. «Του υποσχέθηκα ότι θα κάνω τα πάντα για να σε θυμούνται».
Την επόμενη μέρα η Δώρα Τσαμπάζη κατέβαινε στην Αθήνα προκειμένου να παραδώσει στο Μουσείο Αθηνών για να εκτεθεί επί πέντε ολόκληρα χρόνια το αργυρό μετάλλιο της Αθήνας του Αλέξανδρου που μετά τη δημοπράτηση επεστράφη στην οικογένεια. Το ίδιο θα γίνει και με το μετάλλιο του Πεκίνου, το οποίο η οικογένεια θα παραχωρήσει ως έκθεμα στο Μουσείο της Θεσσαλονίκης επίσης για πέντε χρόνια. Τα μετάλλια επιστρέφουν στην κοινωνία. Η διαδικασία των δημοπρατήσεων των μεταλλείων και των δαδών ολοκληρώνεται, τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν έχουν δοθεί ήδη σε επτά οργανώσεις που αφορούν το παιδί, αλλά η μάχη για την ευαισθητοποίηση της Πολιτείας και των πολιτών ως προς τις σπάνιες ασθένειες έχει πολύ δρόμο ακόμη. Πολλές σχετικές πρωτοβουλίες έχουν δρομολογηθεί. Η ίδια η Δώρα δεν έχει προλάβει να πενθήσει την απώλεια του συντρόφου της γιατί είναι αεικίνητη όλο αυτό το διάστημα προκειμένου να εκπληρώσει το χρέος που της ανέθεσε ο Αλέξανδρος. Ποια όμως είναι σύντροφος του Αλέξανδρου και ποια είναι η αποστολή που της ανετέθη με αυτόν τον τραγικό τρόπο;
Πολιτική, σπουδές, αθλητικό ρεπορτάζ
«Κατάγομαι από τις Σέρρες. Τελείωσα το Μουσικό Γυμνάσιο και το 4ο Ενιαίο Λύκειο της πόλης. Είχα αποφασίσει ότι δεν θα επέστρεφα στη γενέτειρα μετά τις σπουδές μου στο ΠΑΜΑΚ, όπου φοίτησα στο Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων. Και οι δυο μου γονείς ανήκαν στον δημοκρατικό χώρο, με ενεργή συνδικαλιστική δράση. Δεν υπήρχε απεργία και διεκδίκηση να μην είναι παρόντες. Παρακολούθησα ως παιδί όλη τη δίκη του Δημήτρη Τσοβόλα στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο γιατί αφορούσε τους γονείς μου. Δεν γνωρίζω γιατί μου το έκαναν οι δικοί μου αυτό (γέλια). Τα καταχώρισα όλα και αυτό εκφράστηκε στα φοιτητικά μου χρόνια. Αν και δεν ήμουν ενταγμένη σε κάποια παράταξη, ένιωθα να εκφράζομαι μέσα από προοδευτικές και αριστερές δυνάμεις.
Το ουσιαστικό ενδιαφέρον μου για την πολιτική ξεκίνησε το 2015, όταν αποφάσισα να κάνω μεταπτυχιακό που αφορούσε την ευρωπαϊκή πολιτική σε ζητήματα νεολαίας, άρα και το δημοκρατικό έλλειμμα της Ε.Ε. Οι νέοι μετανάστευαν μαζικά από την Ελλάδα στο εξωτερικό. Ήταν η εποχή του Brexit και του Τραμπ. Η Δημοκρατία στην Ε.Ε. δοκιμαζόταν. Τι γινόταν με τις φτωχές χώρες του Νότου, Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία; Ήθελα να γνωρίσω και να ερμηνεύσω τους μηχανισμούς λειτουργίας της Ε.Ε. για να δώσω απαντήσεις και για την παρατεταμένη κρίση. Όσο κάνω το μεταπτυχιακό μου εργάζομαι ήδη στο libero fm. Είναι 2015 και είμαι 32 ετών. Ασχολήθηκα με το αθλητικό ρεπορτάζ γιατί εκεί μπορούσα να “τρυπώσω” ως πολύγλωσση που ήμουν. Στο αθλητικό υπήρχε έλλειψη σε μεταφραστές για συνεντεύξεις με Λατίνους ποδοσφαιριστές. Γνωρίζω αγγλικά, γαλλικά, πορτογαλικά και ισπανικά. Πάντα όμως ήθελα να μεταπηδήσω στο ενημερωτικό ρεπορτάζ. Από το 2009-2012 εργάστηκα στον Sport 103 με τον αθλητικό συντάκτη Σταύρο Κόλκα. Διάβαζα για να μάθω, διεκδικούσα μια θέση, ήμουνα δυναμική. Ακολούθως το 2012-2017 πήρα μεταγραφή στο libero fm 107,4 κάνοντας εκπομπή με τον Άκη Σακισλόγλου και αργότερα με τον Νίκο Μοσχοβίτη. Αργότερα δούλεψα και στο πιλοτικό διαδικτυακό ΠΑΟΚ web ΤV, το οποίο τελειοποίησε ο Ιβάν Σαββίδης. Το 2014 μεταπήδησα στο Μακεδονία ΤV σε εκπομπή life style με τίτλο “Όλα καλά”. Σταμάτησα να εργάζομαι το 2017 όταν γέννησα την Ελεάννα, το πρώτο μου παιδί. Δεν ήμουν ικανοποιημένη από αυτό που έκανα στο αθλητικό ρεπορτάζ. Με ενοχλούσαν οι σεξιστικές και φασιστικές φωνές στα ραδιόφωνα, ερχόμουν σε σύγκρουση με τους διευθυντές μου που προωθούσαν τέτοιες τακτικές».
Το άρρωστο κομμάτι της κερκίδας χειροτέρεψε πολύ
«Παρατηρούσα πολύ το άρρωστο κομμάτι της κερκίδας, διαφωνώντας με αυτό. Είδα τις αδικίες της διαιτησίας για να υπονομευτεί ο ΠΑΟΚ το 2010. Με λύπη διαπιστώνω πως παρά τα βήματα που έγιναν με τους ξένους διαιτητές και το VAR, οι αδικίες συνεχίζονται και σήμερα με την επιτροπή του κ. Αυγενάκη. Την ομάδα αυτή την είχα αγαπήσει και δεν το έκρυβα στο μικρόφωνο. Η μεγαλύτερη στιγμή μου στο αθλητικό ρεπορτάζ ήταν όταν πήγα απεσταλμένη του paok web tv στο Λονδίνο και ο ΠΑΟΚ πήρε το διπλό στην Τότεναμ. Μια ομάδα τότε με μεγάλα οικονομικά προβλήματα πάλευε μόνη της ανάμεσα σε μεγαθήρια και στάθηκε όρθια.
Με την οικογένεια του Άλκη που τον δολοφόνησαν δεν έχω συναντηθεί. Δεν έχω προλάβει, αν και θα ήθελα να παραστώ σε μια δίκη. Όμως αισθάνομαι αμήχανη. Τι να πω εγώ σε αυτούς τους ανθρώπους που τους έχει συμβεί το χειρότερο ενδεχόμενο. Σκότωσαν το παιδί τους, δεν έσβησε από μια αρρώστια. Την απώλεια από την αρρώστια μπορείς να την επεξεργαστείς, να τη διαχειριστείς και να προχωρήσεις στη ζωή σου. Όμως το να σου δολοφονήσουν το παιδί, να έρθεις αντιμέτωπος με τους δολοφόνους του παιδιού σου στο δικαστήριο και ξανά στο Εφετείο, όπως οι μάνες του Φύσσα, της Τοπαλούδη, του Ζακ, της Γαρουφαλιάς, να υποστείς την κτηνωδία ξανά και ξανά είναι πολύ σκληρότερο από αυτό που μου συνέβη εμένα. Είμαι πολύ λίγη για να σταθώ απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους, γιατί τι να τους πω, ότι τους κατανοώ; Αισθάνομαι πολύ λίγη. Αν υπήρχε πορεία όλων αυτών των ανθρώπων, θα έπρεπε να είμαι πολύ πίσω από όλους αυτούς. Τα τελευταία χρόνια έχουν εισχωρήσει στις κερκίδες των ποδοσφαιρικών ομάδων πολλές φασιστικές ομάδες και μέλη της Χ.Α. Κάτι τέτοιο δεν υπήρχε στο παρελθόν, ειδικά στον ΠΑΟΚ, που είναι μια ομάδα της προσφυγιάς και της αλληλεγγύης. Αυτές οι φασιστικές ομάδες ενεργοποιήθηκαν πολύ περισσότερο την περίοδο των “μακεδονομάχων”. Το άρρωστο κομμάτι στις κερκίδες έχει χειροτερέψει πολύ».
Εκπληξη με προοδευτικό πρόσημο από τη Θεσσαλονίκη
«Η Θεσσαλονίκη άλλοτε με μπερδεύει και άλλοτε με εκπλήσσει ευχάριστα. Για παράδειγμα, η εκλογή του Μπουτάρη ήταν θετική έκπληξη. Η Θεσσαλονίκη επί των ημερών του ανάπνευσε, ενώ σήμερα η πόλη “ξαναγυρνά” πίσω. Μια πόλη βρόμικη, μπερδεμένη, ανακατεμένη. Το 2019, με τη Συμφωνία των Πρεσπών, πολλοί ανέμεναν συντηρητική ψήφο στη Θεσσαλονίκη, ότι η πόλη θα εκδικηθεί, θα πάρει το αίμα της πίσω. Όμως στις δυτικές συνοικίες ο ΣΥΡΙΖΑ προηγείται, μόνο στο κέντρο και στην Καλαμαριά προηγείται η Ν.Δ. Γι’ αυτό λέω ότι η Θεσσαλονίκη με μπερδεύει. Η Θεσσαλονίκη και οι κάτοικοί της ήταν θύματα της οικονομικής κρίσης και των Μνημονίων, έμποροι και επιχειρηματίες θύματα των εργασιών του μετρό που δεν τελειώνει ποτέ. Νομίζω πως και πάλι οι Θεσσαλονικείς θα κάνουν την έκπληξη και θα έχει προοδευτικό πρόσημο στις ερχόμενες εκλογές.
Ο συντηρητισμός σήμερα στην πόλη μας εκφράζεται από τη Ν.Δ., τους πολιτευτές της Δεξιάς, οι οποίοι λειτουργούν με έναν παλιακό τρόπο, Κυριακή στις εκκλησίες να φανούν, να φωτογραφηθούν με παπάδες και αρχιεπισκόπους και να πάει αντάμα η Δεξιά με την Ακροδεξιά. Με ενοχλεί η εργαλειοποίηση της θρησκείας, που είναι κάτι πολύ προσωπικό. Η πίστη δεν διαφημίζεται, για μένα. Το εναγκάλισμα της Δεξιάς και της Ακροδεξιάς με τις απόψεις της πιο συντηρητικής πτέρυγας της Εκκλησίας είναι εμφανές στην πόλη μας, μόνο και μόνο για να καπηλευτούν κάτι που για κάποιους ανθρώπους είναι ιερό και απόλυτα προσωπικό».
Πάντα αριστερός
«Ο Αλέξανδρος Νικολαΐδης ήταν πάντοτε αριστερός. Συμμετείχε στην πολιτική και στην Αριστερά με το δικό του αξιακό σύστημα, το οποίο δεν το διαπραγματευόταν. Ενώ ασχολήθηκε με ένα μοναχικό άθλημα, ήθελε να “παίζει ομαδικά” στην πολιτική. Ακολούθησε τον δύσκολο δρόμο, να βρεθεί αντιμέτωπος με τις πιο τοξικές και αρνητικές συντηρητικές φωνές της περιοχής. Δεν τις φοβήθηκε, εισέπραξε τα σκάγια της συντήρησης όταν οι εκλεγμένοι βουλευτές υποχώρησαν. Ήρθε απέναντι σε χρυσαυγίτες, φασίστες, “έφαγε” όλη τη λάσπη και τις βρισιές, αλλά δεν φοβήθηκε. Ούτε εγώ φοβήθηκα για τη ζωή του Αλέξανδρου, φοβήθηκα μόνο για την τοξικότητα της πολιτικής αντιπαράθεσης. Πρωτόγνωρο για την οικογένειά μας. Δεν μπορούσα να φανταστώ τότε ότι όλα είναι στημένα από χρυσαυγίτες ή πρώην χρυσαυγίτες που προσχώρησαν στη ΣΑΡΙΣΑ». Παρατηρούσα τα γεγονότα με ευαισθησία, χωρίς να βλέπω τη διαπλοκή. Τα μέιλ που έρχονταν ήταν “ψόφα, Νικολαΐδη” και “καρκίνο να πάθεις, Νικολαΐδη” ή «παρέδωσε τα μετάλλιά σου ή επέστρεψε τα μετάλλιά σου και ψόφα», με επηρέαζαν και δες πώς τα φέρνει η ζωή: Ο Αλέξανδρος έφυγε με την ελληνική σημαία πάνω στο φέρετρό του και επέστρεψε όντως τα μετάλλια, όχι όμως στους φασίστες, αλλά στην κοινωνία και σε αυτούς που τα είχαν πραγματικά ανάγκη. Άρα το πρώτο που κρατώ από τον Αλέξανδρο είναι η επιμονή μέχρι τέλους στις αξίες, η συλλογικότητα και η σύγκρουση. Όλες μας οι καθημερινές πράξεις είναι πολιτική. Αν θα ανακυκλώσω το χαρτί ή θα το πετάξω στον δρόμο, αν θα καλωσορίσω μια βάρκα με πρόσφυγες ή θα τους βρίσω λέγοντας στην προσφύγισσα πως δεν φταίω εγώ που είσαι έγκυος, αν θα είμαι αλληλέγγυος, αν θα βρίσω σε ένα τροχαίο, όλα αυτά είναι πράξεις πολιτικές».
Η παρακαταθήκη του Αλέξανδρου
Η παρακαταθήκη του Αλέξανδρου, έτσι όπως ο ίδιος την κατέγραψε στην τελευταία του επιστολή, έχει πολλά μηνύματα. Σ’ εμένα αναλογεί ένα κομμάτι του χρέους να υλοποιηθεί η παρακαταθήκη. Βαριά το χρέος και η κληρονομιά, εύχομαι να μπορέσω να το σηκώσω.
Πρώτο χρέος: Η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας γύρω από τον καρκίνο. Ο Αλέξανδρος είχε μια σπάνια μορφή καρκίνου. Έχω ζητήσει από τον ευρωβουλευτή Κώστα Αρβανίτη μια συνάντηση με την ευρωομάδα του ΣΥΡΙΖΑ προκειμένου να τεθεί προς τους ευρωπαϊκούς θεσμούς το ζήτημα να ακολουθηθεί το αμερικανικό μοντέλο ως προς τη χορήγηση των πειραματικών φαρμάκων, που συνοψίζεται στο «Έχω το δικαίωμα να δοκιμάσω». Αυτό αφορά ειδικά ασθενείς τελικού σταδίου για την παρηγορητική θεραπεία. Υπογράφει ο ασθενής και δοκιμάζει ό,τι θέλει. Καθυστέρησε ο ΕΟΦ, με αποτέλεσμα ο Αλέξανδρος να μην προλάβει να το πάρει ποτέ. Την ημέρα που υπογράψαμε τον εκτελωνισμό ο Αλέξανδρος «έφυγε», ενώ υπέγραψε έναν μήνα πριν ότι συναινεί. Ο ΕΟΦ ακολούθησε την ευρωπαϊκή νομοθεσία, η οποία είναι γραφειοκρατική και δαιδαλώδης. Ο ΕΟΦ είναι νομικά καλυμμένος, όχι όμως ηθικά. Η Αντιγόνη αν δεν έθαβε τον αδελφό της, δεν θα γινόταν ποτέ τραγωδία. Πήρε πάνω της την ευθύνη γιατί αυτό πίστευε ως σωστό.
Δεύτερο χρέος: Να αγωνιστώ για ενισχυμένο σύστημα ΕΣΥ, που θα έχει αντανακλαστικά εγρήγορσης για να εγκρίνονται εξειδικευμένες εξετάσεις που σήμερα γίνονται μόνο στον ιδιωτικό τομέα ή για τη χορήγηση εξειδικευμένων φαρμάκων. Για παράδειγμα, το εργαστήριο του ΕΚΠΑ δεν μπόρεσε να εντοπίσει τη σπάνια μορφή κακοήθειας του Αλέξανδρου. Η περιέργεια και η επιμονή του δεύτερου γιατρού μας να επανελεχθεί και σε δεύτερο εργαστήρι έδωσαν τη σωστή διάγνωση. Οι εξετάσεις κόστισαν.
Τρίτο χρέος: Να ολοκληρώσω τη δημοπράτηση των μεταλλίων. Ο ένας πλειοδότης θέλει να κρατήσει την ανωνυμία του, ο δεύτερος είναι ο κ. Μάρης από την 24 Media. Η διαδικασία με τις δάδες δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. Έγινε με διαυγή τρόπο μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας και διήρκεσε ένα δεκαήμερο.
Τα χρήματα αυτά όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία θα δοθούν: στη Φλόγα, στη Λάμψη (Σύλλογος Γονέων Παιδιών με Νεοπλασματικές Ασθένειες στη Βόρεια Ελλάδα), στην Άρσις, οργάνωση για προσφυγόπουλα και κακοποιημένα παιδιά, στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα, στους σεισμοπαθείς και πλημμυροπαθείς στο Αρκαλοχώρι της Κρήτης, στην Κοινωνική Κουζίνα - Ο άλλος άνθρωπος και στο Παιδικό Χωριό SOS, στο Φίλυρο Θεσσαλονίκης. Πολλοί από αυτούς έχουν ήδη πάρει την οικονομική βοήθεια. Το χρέος μου απέναντι στο αίτημα του Αλέξανδρου για τα μετάλλια έχει ολοκληρωθεί. Όταν, μάλιστα, τοποθετηθούν και στα μουσεία, θα έχει μπει η τελεία.
Οι δημοπρασίες στην Ελλάδα δεν συνηθίζονται. Όμως και ο Μίλτος Τεντόγλου δημοπράτησε τα παπούτσια του. Ο Νικολαΐδης άνοιξε τον δρόμο. Να μάθουν οι αθλητές να διαχειρίζονται την κοινωνική τους ευθύνη. Είναι φοβικοί απέναντι στην κοινωνία. Δεν είναι μόνο για να αγωνίζονται. Έχουν και άλλον ρόλο τώρα που η κοινωνία έχει φτάσει σε ακραίες καταστάσεις. Ολυμπιονίκες που υπηρέτησαν ολυμπιακές αξίες φοβούνται να πουν το αυτονόητο: να είμαστε αλληλέγγυοι. Τον πρόσφυγα, αυτόν που αν ήμασταν σε αγώνες θα υποκλινόμασταν μπροστά του, τώρα πρέπει να τον βοηθήσουμε. Φοβούνται να το πούνε. Μήνυμα και στους αθλητές πώς πρέπει να πορεύονται. Να έχουν κοινωνική φωνή. Υπάρχουν ποδοσφαιριστές που έχουν πολλά κύπελλα και βραβεία στην κατοχή τους. Ας απαρνηθούμε την ύλη, το μήνυμα του Αλέξανδρου. Ο Αλέξανδρος έδειξε τον δρόμο.
Η θλίψη και ο θυμός για τα Τέμπη γίνονται ποτάμι
Η τραγωδία στα Τέμπη μου έξυσε τις πληγές μου, και πιστεύω όποιος έχει βιώσει την απώλεια κάτι τέτοιες στιγμές νιώθει την αδικία να τον πνίγει. Όμως δεν τολμώ καν να σκεφτώ και να πω ότι καταλαβαίνω, θα ήταν ιεροσυλία. Ήταν δολοφονίες στυγερές, μάλιστα, από την ανικανότητα της εξουσίας. Το «πάμε κι όπου βγει» είναι μόνο για τον έρωτα, δυστυχώς από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε αυτή η κυβέρνηση το βλέπουμε σε πολλές αποφάσεις της. Στην πανδημία, στην Παιδεία, στην Υγεία, στην καταστολή ακόμα και αυτών των ειρηνικών συγκεντρώσεων στη μνήμη των αδικοχαμένων. Η θλίψη και ο θυμός ταυτόχρονα, γιατί αυτά τα δύο πάνε παρέα μαζί, μπορούν να γίνουν ποτάμι. Και τα ποτάμια δεν σταματούν ποτέ και για κανένα λόγο. Ίσως μόνο γίνουν χείμαρροι που παρασύρουν τα σκουπίδια στο διάβα τους».
