Δύο πρόσωπα κλειδιά του διεθνούς σκανδάλου «Uber files», ο Ολλανδός Rob Van Der Woude και ο Γάλλος Pierre-Dimitri Gore-Coty εμφανίζονται επί σειρά ετών ως διαχειριστές του ελληνικού παραρτήματος Uber Hellas, την ίδια στιγμή που ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. και άλλα πολιτικά κόμματα, καθώς και οι επαγγελματίες οδηγοί ταξί ζητούν μετ’ επιτάσεως έρευνα και εξηγήσεις από το κυβερνών κόμμα της Ν.Δ. για την ένθερμη υποστήριξή της στην πολυεθνική, ειδικά τη διετία 2017-2018.
Την περίοδο εκείνη η στάση της σημερινής κυβέρνησης ως αξιωματική αντιπολίτευση έβγαζε μάτι, με μπροστάρηδες μάλιστα τον ίδιο τον Κ. Μητσοτάκη και κορυφαία στελέχη της Ν.Δ. (Χατζηδάκης, Ντ. Μπακογιάννη, Κ. Κυρανάκης, Άδ. Γεωργιάδης), οι οποίοι όχι μόνο προωθούσαν δημόσια μετά παρρησίας πλατφόρμες όπως η Uber, αλλά καταψήφισαν σε ονομαστική ψηφοφορία και τον σχετικό νόμο του ΣΥΡΙΖΑ το 2018, που έθεσε για πρώτη φορά το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας αυτών των εφαρμογών, οι οποίες μέχρι τότε ήταν παντελώς ανεξέλεγκτες. Εντύπωση μάλιστα είχε προκαλέσει η ανάρτηση στις 29.9.2017 του σημερινού πρωθυπουργού στο λογαριασμό του στο Twitter, βίντεο στο οποίο με εξαιρετικά οργισμένο ύφος εξαπέλυε επίθεση στον ΣΥΡΙΖΑ ότι με το κατατεθέν ν/σ (και μετέπειτα Νόμο 4530/2018) «ταυτίζεται με στενά συντεχνιακά συμφέρονται μιας μειοψηφίας συνδικαλιστών που μας γυρνούν στο χθες», ενώ καλούσε τον Αλ. Τσίπρα να ακυρώσει το σχέδιο που νομοθετούσε το ανύπαρκτο μέχρι τότε ρυθμιστικό πλαίσιο για την Uber και την BEAT.
Και όλα αυτά συνέβαιναν τη στιγμή που στο τιμόνι της Uber Hellas ήταν δύο βασικά εμπλεκόμενα στο σκάνδαλο, όπως αποκαλύπτεται σήμερα, στελέχη της εταιρείας, που χρησιμοποιούσαν αθέμιτες πρακτικές για να κατευθύνουν όχι μόνο τις εθνικές νομοθεσίες προς όφελος της εταιρείας, αλλά και τις φορολογικές και αστυνομικές αρχές, προκειμένου να γίνονται πλημμελείς έλεγχοι.
Ως εταιρεία μάρκετινγκ η Uber στην Ελλάδα με μοναδικό μέτοχο στην Ολλανδία
Η Uber εισέρχεται στην Ελλάδα το 2014 ιδρύοντας τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, σύμφωνα με το ΓΕΜΗ, την εταιρεία περιορισμένης ευθύνης Uber Hellas, η οποία παρέχει υπηρεσίες υποστήριξης και μάρκετινγκ, όπως περιγράφεται στον τίτλο της. Από τα πρώτα κιόλας χρόνια διαχειριστής εμφανίζεται ο Ολλανδός Woude, ενώ το 2018 μπαίνει στο παιχνίδι και ο Γάλλος Gore-Coty, ο οποίος έχει κεντρικό ρόλο στο σκάνδαλο ως γενικός διευθυντής της Uber στο Παρίσι από το 2012. Πρόκειται για τον άνθρωπο, όπως αποκαλύπτεται στην έρευνα των «Uber files», ο οποίος, μεταξύ άλλων, έχει ενεργό ρόλο ως υψηλόβαθμο στέλεχος στις συναντήσεις με τον Μακρόν, αλλά και στις «μεθόδους» αποτροπής ελέγχων, όπως ο «διακόπτης ασφαλείας» (kill switch), που έκοβε αυτόματα την πρόσβαση σε ηλεκτρονικά αρχεία, και το «εγχειρίδιο» (playbook) τακτικών αντιμετώπισης των υπηρεσιών επιβολής του νόμου.
O Ολλανδός Woude, από την άλλη, εμφανίζεται ως ειδικός στο κομμάτι των «φορολογικών» και μάλιστα έχει πρωταγωνιστικό διαμεσολαβητικό ρόλο, όπως παρουσιάζεται στα «Uber files, με τις ολλανδικές φορολογικές αρχές, όπου υπάγεται το ευρωπαϊκό παράρτημα. Μάλιστα, στα e-mails που περιλαμβάνονται στα έγγραφα που διέρρευσαν μιλάει για μέριμνα από την πλευρά των ολλανδικών αρχών να «καθυστερήσουν» διαδικασίες πληροφόρησης άλλων χωρών και ευρωπαϊκών αρχών περί τα φορολογικά της εταιρείας και πώς αυτές «είναι πολύ συνεργάσιμες και μας υπερασπίζονται».
Ενδεικτικό είναι ότι, όταν τελικά κάποιες από τις χώρες που είχαν αιτηθεί πληροφόρηση παρέλαβαν φορολογικά στοιχεία, όπως η περίπτωση της Δανίας, απαίτησαν κατόπιν να επιστραφούν φόροι που είχαν διαφύγει (οι αρχές της Δανίας απαίτησαν 1,9 εκατ.).
Οι αποκαλύψεις για τον ρόλο του Woude αποκτούν ακόμη μεγαλύτερη αξία για την Ελλάδα, μια και, σύμφωνα με το καταστατικό της Uber Hellas στο ΓΕΜΗ, μοναδικός μέτοχος αυτής αναγράφεται η Uber International Holding B.V., η οποία έχει συσταθεί και λειτουργεί σύμφωνα με τους νόμους των Κάτω Χωρών με έδρα στο Άμστερνταμ Ολλανδίας…
Από μόνο του ακόμη κι αυτό το στοιχείο θα ευσταθούσε για την έρευνα που ζητεί ο κλάδος των οδηγών ταξί για τα πεπραγμένα της εταιρείας, η οποία μετά τον νόμο του 2018 ανέστειλε τη λειτουργία της με εκμίσθωση οχημάτων με μη επαγγελματίες οδηγούς (UberX) και σήμερα λειτουργεί μόνο την υπηρεσία Uber Taxi Greece με επαγγελματίες οδηγούς ταξί.
«Νιώθουμε δικαιωμένοι ως κλάδος» σχολιάζει μιλώντας στην ΑΥΓΗ της Κυριακής για τις διεθνείς αποκαλύψεις για την Uber ο πρόεδρος του Συνδικάτου Αυτοκινηστών Ταξί Αττικής (ΣΑΤΑ) Θύμιος Λυμπερόπουλος, ο οποίος είχε βρεθεί εξαρχής στο στόχαστρο των εταιρειών και της Ν.Δ. για την αγωνιστική του στάση. «Τα λέγαμε τόσα χρόνια και κάποιοι τους υποστήριζαν. Ζητάμε άμεση έρευνα από τις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές για τα πεπραγμένα της εταιρείας από το 2014 και στην Ελλάδα. Είναι απαίτηση του κλάδου, που μας κλέβουν τόσα χρόνια το ψωμί, αλλά και της κοινωνίας, που βλέπει τις τακτικές των πολυεθνικών να την οδηγούν στη φτωχοποίηση».
Γύρω-γύρω όλοι…
Η αλήθεια είναι ότι η Ν.Δ. την ίδια περίοδο παρείχε απλόχερα τη στήριξή της και στην έτερη εταιρεία διαμεσολάβησης μεταφορικού έργου, τη γνωστή Taxibeat (νυν Βeat). Οι ιθύνοντες μάλιστα της τελευταίας έδωσαν μάχη επίσης κατά του νόμου του 2018, ενώ ήρθαν σε ευθεία σύγκρουση, και δικαστική, με τον επικεφαλής συνδικαλιστή των επαγγελματιών οδηγών ταξί Θύμιο Λυμπερόπουλο.
Στην Ελλάδα, η Beat ιδρύθηκε και εντάχθηκε στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο το 2011 ως υποκατάστημα αλλοδαπής εταιρείας, της Taxibeat LTD με έδρα (και τη φορολογία της) στο Λονδίνο. Οι σημερινοί Γερμανοί ιδιοκτήτες (Daimler/BMW), μετά τον νόμο του 2018, μετέτρεψαν το υποκατάστημα αλλοδαπής στην Ανώνυμη Εταιρεία Beat Mobility Services (2019), ενώ κατόπιν συνέστησαν νέα ανώνυμη εταιρεία, με νέο ΑΦΜ, με το όνομα Free Now Ελλάς, συνάπτοντας συμφωνητικό μεταβίβασης μεταξύ των δύο εταιρειών.
Για την αμαρτωλή ωστόσο μετοχική σύνθεση της Beat, πριν την εξαγορά της από τους Γερμανούς, η ΑΥΓΗ έχει αφιερώσει πολύ μελάνι και έρευνα γύρω από τις offshore εταιρείες-μετόχους, όπως η παναμέζικη Campania Holdings, η οποία ήταν και η μία από τους δύο εταίρους που ίδρυσαν και χρηματοδοτούσαν την efood.
Και στις δύο περιπτώσεις, Beat και efood, όπως έχει αποδείξει με έγγραφα η ΑΥΓΗ, η παναμέζικη offshore μεταβίβασε τις μετοχές της στην εξωχώρια κυπριακή εταιρεία Adsi New Ideas LTD, ιδιοκτησίας στενών συγγενικών προσώπων του Απ. Αποστολάκη, διάσημου Έλληνα entrepreuner και venture capital επενδυτή, διευθυντή της Beat μαζί με τον Ν. Δρανδάκη μέχρι το 2017 και συνιδρυτή κατά δήλωσή του της efood μαζί με τον Παμίνο Κυρκίνη. Ο τελευταίος παραμένει μέχρι σήμερα στο Δ.Σ. της efood μαζί με τον αδελφό του Κωσταντίνο Κυρκίνη, ο οποίος έχει εμφανιστεί στα αρχεία της δικηγορικής εταιρείας Appleby ως πρόσωπο επικοινωνίας για την offshore Eternia Capital Management στις νήσους Κέυμαν, η οποία, όπως αποκάλυψε η δημοσιοποίηση των Paradise Papers, άνηκε κατά 50% στη σύζυγο του πρωθυπουργού Μαρέβα Γκραμπόφσκι.
Σημειωτέον, η Beat, που επί χρόνια εκκαθάριζε τα έσοδά της σε ολλανδικό ίδρυμα, συνεχίζει ακόμη και σήμερα να εξαπολύει τα πυρά της κατά του νόμου Σπίρτζη για τις εταιρείες διαμεσολάβησης, κάνοντας λόγο για «αναχρονιστική νομοθεσία» (ανακοίνωση 9.5.2022) και πιέζοντας την «Πολιτεία να ενσκήψει στην αγορά των μετακινήσεων και των ψηφιακών εφαρμογών, θέτοντας κανόνες και διορθώνοντας αυτή τη στρέβλωση που αποθαρρύνει περαιτέρω επενδύσεις στον κλάδο και τιμωρεί τους σωστούς επαγγελματίες».
Προαναγγελία ανατροπής του νόμου από τη Ν.Δ.
Ήδη πάντως και πριν το ξέσπασμα του διεθνούς σκανδάλου, η Ν.Δ. όχι μόνο έχει φροντίσει να μην εφαρμόζονται βασικές διατάξεις του νόμου για τις εταιρείες αυτές, αλλά η ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών έχει αποφασίσει και την ανατροπή αυτού, όπως αποκάλυψε το έγγραφο του υφυπουργού Μεταφορών Μ. Παπαδόπουλου στη Βουλή ως απάντηση σε σχετική ερώτηση 46 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ.
«Γιατί δεν έχει εφαρμοστεί ακόμη ο νόμος του ΣΥΡΙΖΑ που απαγορεύει την είσπραξη του κομίστρου από κάθε διαμεσολαβητική εταιρεία;» αναρωτιέται ο Θύμιος Λυμπερόπουλος. «Γιατί αυτή η διάταξη, όπως και άλλες, δεν τηρείται, και συνεχίζουν να παίζουν στις πλάτες των επαγγελματιών ταξί; Θέλουν να ανατρέψουν τον νόμο για χάρη των πολυεθνικών, για να γονατίσουν κι άλλο τον κλάδο» σημειώνει.
Στο έγγραφο του υπουργείου Μεταφορών, με ημερομηνία 18 Απριλίου 2022, ο υφυπουργός Μ. Παπαδόπουλος προσχηματικά ισχυριζόμενος «πρακτικά ανεφάρμοστες» διατάξεις του Νόμου 4530/2018, ανακοινώνει ότι «το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών προτίθεται να προχωρήσει στην αναμόρφωση αυτού του νομοθετικού πλαισίου προκειμένου για τη θέσπιση ορθολογικών και αναγκαίων κανόνων στην αγορά των υπηρεσιών διαμεσολάβησης μεταφοράς επιβατών με οχήματα ΕΔΧ και για την ενοικίαση Επιβατικών Ιδιωτικής Χρήσης (ΕΙΧ) οχημάτων με οδηγό ή την εκμίσθωση μέσω προκρατήσεως ΕΙΧ αυτοκινήτων με οδηγό».
Την ίδια στιγμή δεν αναφέρει λέξη για τον λόγο που δεν εφαρμόζεται η απαγόρευση είσπραξης του κομίστρου από τις εταιρείες για λογαριασμό των επαγγελματιών οδηγών, ενώ με πονηρό τρόπο απαντάει για τη λειτουργία του Μητρώου των φορέων διαμεσολάβησης στο σκέλος μόνο που αφορά τις συμβάσεις των ΕΙΧ, αλλά όχι για τους όρους χρήσης και την ελάχιστη χρονοχρέωση που υποχρεούνται να αναρτούν επίσης οι εταιρείες προκειμένου να ελέγχονται.
Χρήστος Σπίρτζης: Εκτός από τη Ν.Δ., οφείλουν απαντήσεις και οι εκπρόσωποι των δανειστών
Για τις αποκαλύψεις των μεθοδεύσεων και των πρακτικών που ακολούθησε η εταιρεία Uber οφείλουμε να αναδείξουμε θεσμικά, διαχειριστικά και πολιτικά συμπεράσματα» σημειώνει με δήλωσή του στην ΑΥΓΗ της Κυριακής ο πρώην υπουργός Μεταφορών Χρ. Σπίρτζης, στη θητεία του οποίου ψηφίστηκε ο Νόμος 4530/2018 που έθεσε το ρυθμιστικό πλαίσιο για την Uber και τον οποίο θέλει να ξηλώσει τώρα η Ν.Δ.
Και συνεχίζει: «Οφείλουμε να διαφυλάξουμε το ευρωπαϊκό θεσμικό πλαίσιο και το νομοθετικό πλαίσιο των νομοθετικά ρυθμιζόμενων επαγγελμάτων που σχετίζονται τόσο με τη δημόσια ασφάλεια και υγεία όσο και με τη διασφάλιση κοινωνικών υπηρεσιών.
Οφείλουμε να αγωνιστούμε για την προάσπιση κλάδων που διαχέονται σε πολλές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, έναντι της επιχειρούμενης νεοφιλελεύθερης αντίληψης της συσσώρευσης σε λίγες μεγάλες εταιρείες.
Οφείλουμε να διαφυλάξουμε τους δημοκρατικούς θεσμούς των ευρωπαϊκών χωρών και να μην παραχωρήσουμε ποτέ ξανά μέρος της εθνικής μας κυριαρχίας στους δανειστές.
Οφείλουμε να δώσουμε τη μάχη για μια προοδευτική-δημοκρατική Ευρώπη, στον αντίποδα μιας μη δημοκρατικά νομιμοποιημένης γραφειοκρατίας των Βρυξελλών, που λειτουργεί υπό την επήρεια των lobbying μεγάλων συμφερόντων.
Οφείλουμε να διασφαλίσουμε τον υγιή ανταγωνισμό και την ισονομία, έναντι μεγάλων εταιρειών που δραστηριοποιούνται και πληρώνονται στις ευρωπαϊκές χώρες, αλλά εδρεύουν σε φορολογικούς παραδείσους.
Και, τέλος, οφείλουμε να διατηρήσουμε το ηθικό πλεονέκτημα του προοδευτικού κόσμου, όσο μεγάλες κι αν είναι οι πιέσεις, όσο κι αν η Νέα Δημοκρατία και τα συμφέροντα που τη στήριξαν χρησιμοποίησαν κάθε μέσο για να μας λοιδορήσουν, να μας συκοφαντήσουν και να μας σπιλώσουν.
Εκτός από τα στελέχη της Ν.Δ. που στήριξαν την Uber και τις πλατφόρμες, οφείλουν να δώσουν απαντήσεις και οι εκπρόσωποι των δανειστών στη χώρα μας για την εμμονή στήριξης και αλλαγών στον μόνο νόμο ευρωπαϊκής χώρας που δεν επέτρεψε την υλοποίηση ενός μεγάλου, ισχυρού, αντικοινωνικού και ενάντια στον υγιή ανταγωνισμό και στην ισονομία σχεδίου».
