Ο Βόβα είναι ένας καφέ αρκούδος που από τα 20 χρόνια της ζωής του τα περισσότερα τα έχει περάσει ανάμεσα στα σιδερένια κάγκελα ενός μικροσκοπικού για το μέγεθός του κλουβιού. Ο Βόβα είχε ξεχάσει την αίσθηση του χώματος κάτω από τα πόδια του, αφού τα περισσότερα χρόνια του πατούσε πάνω στα λίγα τετραγωνικά του υγρού και παγωμένου τσιμέντου της φυλακής του. Ο Βόβα δεν θυμόταν πώς είναι να τρέχεις, να βουτάς στα νερά, να σκάβεις το χώμα ή να ανεβαίνεις σε ένα δέντρο. Η ζωή του όλη ήταν καταδικασμένη σε μια στερεότυπη ανία τού να κάνει μηχανικά τους ίδιους μονότονους κύκλους λίγων βημάτων μέσα στο κλουβί του. Ο Βόβα ήταν μια “αρκούδα εστιατορίου” και πέρασε μια ζωή αιχμαλωσίας σε μια πόλη της Ουκρανίας, της χώρας που έχει τη θλιβερή παράδοση των αρκούδων εστιατορίου. Αρκούδες που λειτουργούν ως ατραξιόν για τους πελάτες, που τις βλέπουν σε κλουβιά στην είσοδο του εστιατορίου και φεύγοντας τις ταΐζουν με τα αποφάγια του τραπεζιού τους.
Κινητοποίηση Ουκρανών για απελευθέρωση
Τον Νοέμβριο του 2021 κάτι φάνηκε να αλλάζει για τις αρκούδες εστιατορίου της Ουκρανίας, καθώς η κυβέρνηση, μετά την πολυετή πίεση φιλοζωικών οργανώσεων, νομοθέτησε την απαγόρευση της συγκεκριμένης μορφής αιχμαλωσίας των ζώων. Μόνο που ο νόμος έμεινε στα χαρτιά, στις υποσχέσεις και τις ελπίδες για μια καλύτερη ζωή των ζώων αυτών που εξανεμίστηκαν, καθώς οι αρχές δεν έκαναν την παραμικρή κίνηση ώστε οι αρκούδες εστιατορίου να κατασχεθούν από τους ιδιοκτήτες τους και να μεταφερθούν σε καταφύγια που θα τις προετοίμαζαν για μια ομαλή επιστροφή στο φυσικό τους περιβάλλον.
Η ιστορία του Βόβα δημοσιοποιήθηκε στην Ουκρανία, χιλιάδες πολίτες υπέγραψαν το κείμενο που ζητούσε την απελευθέρωσή του και η υπόθεση έφτασε στη Δικαιοσύνη. Μόνο που ούτε το δικαστήριο έδειξε να συγκινείται από τη μαρτυρική ζωή του Βόβα, αποφασίζοντας μεν να μην ζει σε ένα κλουβί επίδειξης μπροστά από το εστιατόριο, αλλά να παραμείνει στην κατοχή του ιδιοκτήτη του, που απλώς θα τον είχε φυλακισμένο σε ένα άλλο κλουβί, κάπου πίσω από το εστιατόριο, ώστε να μην είναι σε κοινή θέα και μην παραβιάζεται και ο νόμος. Η ανθρώπινη υποκρισία σε όλο της το μεγαλείο!
Σε καταφύγιο μετά τους βομβαρδισμούς
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία βρήκε τον Βόβα στο κλουβί του κάπου στην επαρχία Κμελνίτσκα. Στις αρχές Μαρτίου οι βομβαρδισμοί των Ρώσων στην περιοχή είχαν ως αποτέλεσμα να καταστραφεί από πυρκαγιά το εστιατόριο-φυλακή του Βόβα χωρίς όμως ο ίδιος να τραυματιστεί. Τότε και μόνο τότε ο ιδιοκτήτης του κάλεσε την οργάνωση -που επί χρόνια αγωνιζόταν για την απελευθέρωση του Βόβα- ώστε να μεταφερθεί σε ασφαλές καταφύγιο. Στις 23 Μαρτίου πραγματοποιήθηκε με επιτυχία η επιχείρηση για την απελευθέρωση και τη μεταφορά τού θλιμμένου γίγαντα στο καταφύγιο αρκούδων του Ντομαζίρ της Ουκρανίας, για να συναντήσει ακόμα τρεις αρκούδες εστιατορίου που είχαν πρόσφατα κι αυτές απελευθερωθεί λόγω του πολέμου. Σήμερα το καταφύγιο του Ντομαζίρ φιλοξενεί 34 απελευθερωμένες αρκούδες που με τη βοήθεια εθελοντών και οικονομικών δωρεών από όλον τον κόσμο προσπαθούν εν μέσω του πολέμου να επιβιώσουν ελπίζοντας σε μια ειρηνική μετάβαση στο φυσικό τους περιβάλλον. Αυτή είναι μια ιστορία που οι πρωταγωνιστές της δεν μπορούν να μας την πουν, γιατί δεν έχουν φωνή να την πουν. Ας γίνουμε η φωνή τους.
Ο μεγαλύτερος εχθρός της αρκούδας, ο άνθρωπος
Μόλις το 2015 απαγορεύτηκαν διά νόμου οι αγώνες μεταξύ αρκούδων και λύκων ή σκύλων που συνηθίζονταν να πραγματοποιούνται για στοιχηματικούς λόγους στην Ουκρανία. Το 2021 νομοθετήθηκε η απαγόρευση χρήσης της αρκούδας ως “δόλωμα” για πελάτες στα εστιατόρια της χώρας. Ίσως κάποια στιγμή να έρθει η ώρα που θα απαγορευτεί μια για πάντα η αιχμαλωσία τους και οι αρκούδες θα μπορούν να ζήσουν ελεύθερες στο φυσικό τους περιβάλλον, μακριά από κλουβιά, αλυσίδες και χωρίς τον φόβο του μεγαλύτερου εχθρού τους, του ανθρώπου.
