Μια χημική βόμβα πολλών μεγατόνων, που με μαθηματική ακρίβεια κάποια στιγμή θα εκραγεί, είναι ο πρώτος Χώρος «Υγειονομικής» Ταφής Επικίνδυνων Αποβλήτων (ΧΥΤΕΑ) της Ελλάδας, που «φύτεψε» η Ελληνικός Χρυσός -δυστυχώς και με τις ευλογίες και της Πολιτείας- στον Κοκκινόλακκα στη ΒΑ Χαλκιδική. Και αυτό διότι δημιουργήθηκε πάνω σε ένα ενεργό σεισμικό ρήγμα, κάτι που αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία, και συγχρόνως, πέρα από την καταπάτηση διάφορων περιβαλλοντικών όρων σε κατασκευαστικά θέματα, η στεγανοποίηση του έργου μόνο σε ΧΥΤΕΑ δεν αρμόζει...
Ούτε στην Μπανανία...
Τον σοβαρότατο κίνδυνο να έχουμε στο μέλλον μια αστοχία στον ΧΥΤΕΑ του Κοκκινόλακκα εξαιτίας ενός ισχυρού σεισμού τον έχει εντοπίσει και τονίσει κατ’ επανάληψη ο γνωστός σεισμολόγος του ΑΠΘ Κώστας Παπαζάχος. Μάλιστα, μιλώντας στην ΑΥΓΗ τόνισε ότι έχει καταθέσει τρεις σχετικές γνωματεύσεις, το 2014 και το 2018, τόσο στη δημοτική αρχή του Δήμου Αριστοτέλη όσο και στους αρμόδιους υπουργούς, και δεν κρύβει την πικρία του που ο κίνδυνος αυτός υποτιμήθηκε από όλες τις κυβερνήσεις, μηδέ εξαιρουμένης και αυτής του ΣΥΡΙΖΑ, όπως σημειώνει. «Αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία η χωροθέτηση ενός ΧΥΤΕΑ, δηλαδή χώρου με επικίνδυνα απόβλητα, πάνω σε ενεργό ρήγμα. Αυτό ούτε καν τριτοκοσμικό δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Είναι απλώς ανήκουστο... Όταν το λέμε σε ξένους συναδέλφους, δεν μας πιστεύουν» ανέφερε χαρακτηριστικά. Για τον ίδιο, συνολικά η κατασκευή τεσσάρων φραγμάτων (Καρατζά Λάκκος και Λοτσάνικο στην περιοχή των Σκουριών και διπλό φράγμα του Κοκκινόλακκα στη περιοχή Μαδέμ Λάκκου) στην περιοχή του ρήγματος του Στρατωνίου, που στο παρελθόν έχει δώσει σεισμό τουλάχιστον 7 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, «δημιουργεί πολλά ερωτηματικά σχετικά με την αντισεισμική ασφάλειά τους και τις επιπτώσεις που θα έχει η ενδεχόμενη αστοχία τους στην περίπτωση ισχυρού σεισμού».
Ειδικά για την περιοχή του Κοκκινόλακκα επισημαίνει ότι ο ΧΥΤΕΑ «είναι χωροθετημένος πρακτικά πάνω στο ενεργό ρήγμα του Στρατωνίου, που έχει δώσει τις μεγαλύτερες επιφανειακές μετατοπίσεις από σεισμό (περίπου 2 μέτρα) στην ηπειρωτική Ελλάδα κατά τον 20ό αιώνα (σεισμός Ιερισσού, 1932)" και ότι «σε καμία μελέτη που έχει υποβληθεί δεν εξετάζεται η συμπεριφορά των φραγμάτων σε ταυτόχρονη σεισμική δόνηση και μετατόπιση από το σεισμικό ρήγμα, που είναι κάτω ακριβώς από τη λεκάνη του Κοκκινόλακκα". Επισημαίνει, παράλληλα, ότι, «παρ’ όλες τις αδυναμίες των μελετών της εταιρείας, οι ίδιες οι μελέτες δείχνουν πολύ μεγάλες δυναμικές κινήσεις (πάνω από 1g) και στατικές μετατοπίσεις (από σχεδόν 1 έως και 9 μέτρα) για τα φράγματα, τιμές εξαιρετικά υψηλές, κατά πολύ μεγαλύτερες από τα όρια που θέτουν οι σχετικές διεθνείς οδηγίες ασφαλείας».
Θα μας μείνουν για πάντα τα χημικά απόβλητα
«Αυτό που δεν καταλαβαίνει ο κόσμος είναι ότι τα χημικά απόβλητα στον ΧΥΤΕΑ, στο φράγμα του Κοκκινόλακκα, θα βρίσκονται εκεί για πάντα» τονίζει, για να προσθέσει ότι, «κατά συνέπεια, τα φράγματα θα δεχτούν μετά βεβαιότητας το δυσμενέστερο σεισμικό σενάριο από το ρήγμα του Στρατωνίου σε κάποια στιγμή της ζωής τους (σεισμός μεγαλύτερος πιθανότατα από 7,0), οδηγώντας τα σχεδόν σίγουρα στην αστοχία, ιδίως μετά το τέλος της μεταλλευτικής εκμετάλλευσης, όταν θα έχουν μείνει και χωρίς καμία συντήρηση και υποστήριξη». Ο Κ. Παπαζάχος δηλώνει ότι δεν θα σταματήσει να παλεύει γι' αυτήν την υπόθεση και καλεί την Πολιτεία να δράσει πριν είναι αργά.
Με ημερομηνία λήξης και η στεγανότητα
Ο ΧΥΤΕΑ στον Κοκκινόλακκα, όπως και άλλες εργασίες της Ελληνικός Χρυσός Α.Ε., κατασκευάστηκε χωρίς να έχουν εξασφαλιστεί οι απαιτούμενες άδειες, χωρίς να τηρηθούν κάποιοι από τους περιβαλλοντικούς όρους της ΑΕΠΟ, βάσει των επιβεβαιωμένων παραβάσεων από το Τμήμα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος Β.Ε. του ΥΠΕΝ. Επίσης η στεγάνωση του ΧΥΤΕΑ έχει ημερομηνία λήξης το αργότερο το 2038, κάτι που δεν αναφέρεται πουθενά. Και αυτό διότι αντί να στεγανοποιηθεί με ένα στρώμα συμπυκνωμένης αργίλου, πάχους μισού μέτρου, όπως προβλεπόταν, η εταιρεία τον «έστρωσε» με μια πλαστική μεμβράνη πάχους δύο πόντων και μπεντονίτη πάχους μερικών χιλιοστών. Το πλέον ανησυχητικό είναι ότι ενώ η επικινδυνότητα των αποβλήτων επεκτείνεται στο διηνεκές, η ζωή της μεμβράνης, βάσει των προδιαγραφών της συσκευασίας της, είναι μόλις 25 χρόνια! Έτσι, στην καλύτερη περίπτωση, η στεγάνωση του ΧΥΤΕΑ θα καταστεί διάτρητη το αργότερο το 2038. Οπότε, γίνει δεν γίνει σεισμός, το μόνο βέβαιο είναι ότι θα προκύψουν πιθανότατα αστοχίες στη στεγανότητα της κατασκευής και άρα σοβαροί κίνδυνοι για το περιβάλλον, τον υδροφόρο ορίζοντα και την υγεία των κατοίκων.
Η κυβέρνηση έδωσε «γην και ύδωρ» στην Eldorado, λέει η τοπική κοινωνία
Μετά από πάρα πολύ καιρό, την περασμένη Τετάρτη, την ώρα που στη Βουλή βρισκόταν σε εξέλιξη η συζήτηση για το νομοσχέδιο για την αποικιοκρατικού τύπου νέα σύμβαση του ελληνικού κράτους με την εταιρεία Ελληνικός Χρυσός Α.Ε., κάτοικοι της Ιερισσού, της Μεγάλης Παναγιάς και άλλων χωριών της ΒΑ Χαλκιδικής βγήκαν με πανό σε κομβικά σημεία του οδικού δικτύου για να διαμαρτυρηθούν και να δηλώσουν ότι «ο αγώνας συνεχίζεται».
Όλα δείχνουν ότι το κίνημα «SOS Χαλκιδική» αρχίζει πάλι να συσπειρώνεται, ενώ η αίσθηση που έχει δημιουργηθεί στην τοπική κοινωνία είναι ότι η κυβέρνηση έδωσε στην κυριολεξία «γην και ύδωρ» στην εταιρεία, προκειμένου η τελευταία να βγάλει -σε δεύτερο χρόνο- ένα ελκυστικό «πωλητήριο» για τα μεταλλεία Κασσάνδρας...
Πάνδημη η κατακραυγή
«Προκλητική», «απαράδεκτη», «αισχρή», «αποικιοκρατική», «αντισυνταγματική», «απορριπτέα» είναι μερικοί από τους χαρακτηρισμούς που συνοδεύουν τη νέα σύμβαση, όταν κάτοικοι της ΒΑ Χαλκιδικής μιλάνε γι' αυτήν. Και αν στη Ν.Δ. και στην κυβέρνηση πιστεύουν ότι οι αντιδράσεις αυτές προέρχονται αποκλειστικά από ΣΥΡΙΖΑίους/ες και λοιπό «απλυταριό», όπως αποκαλούν εσχάτως τους αριστερούς/ρές, είναι πάλι «αλλού ξημερωμένοι». Ακόμη και τα δικά τους παιδιά, τα «συντηρητικά» και οι «νοικοκυραίοι» τους, δεν κρύβουν την απογοήτευσή τους. Εξάλλου η πάνδημη κατακραυγή φάνηκε και από τη συζήτηση που έγινε τόσο, αρχικά, στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, με δεκάδες φορείς να δηλώνουν την αντίθεσή τους, όσο και στην ολομέλεια. Στα αξιοσημείωτα των ημερών καταγράφεται και η «σιγή ιχθύος» που τηρούν (σ.σ.: τουλάχιστον μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές) τα σωματεία των εργαζόμενων στην εταιρεία, που συνήθως χαιρετίζουν κάθε υποχώρηση του κράτους υπέρ της εταιρείας, όταν δεν πιέζουν για την ικανοποίηση των συμφερόντων της, προβάλλοντας τον κίνδυνο της ανεργίας. «Πέρα από το Άγιον Όρος με το αυτοδιοίκητο, πλέον η Χαλκιδική θα έχει και το κράτος εν κράτει της Eldorado Cold» σχολίασε δηκτικά στην ΑΥΓΗ τοπικός παράγοντας που επιθυμεί να κρατήσει την ανωνυμία του. Και δεν έχει άδικο, αφού από τα συνολικά 740.000 στρέμματα του Δήμου Αριστοτέλη τα 317.000 είναι χαρακτηρισμένα ως «μεταλλευτική περιοχή» και εντός αυτών τον πρώτο λόγο για τις δραστηριότητες που θα αναπτυχθούν έχει ο έχων την εκμετάλλευση των μεταλλείων, που αποκτά δικαιώματα και στον αιγιαλό.
Από την «οργή» στη συναίνεση, 14 σελίδες δρόμος... για τη δημοτική αρχή
Ο πρώην δήμαρχος Αριστοτέλη Γιώργος Ζορμπάς και νυν δημοτικός σύμβουλος χαρακτηρίζει «απαράδεκτη» και άρα «απορριπτέα από την τοπική κοινωνία» τη νέα συμφωνία. Όπως μας είπε, στο Δημοτικό Συμβούλιο δεν βρέθηκε ούτε ένα μέλος του να μιλήσει θετικά και δεν βρέθηκε ούτε ένα άρθρο της που να μην χαρακτηριστεί «άθλιο» και «κατάπτυστο». Αλλά, ω του θαύματος, στην τελική απόφαση 14 σελίδων (!) της πλειοψηφίας, το νόημα της συνεδρίασης χάθηκε στη «μετάφραση»... Η διοίκηση του δήμου (σ.σ.: στηρίχτηκε από τη Ν.Δ.) δεν θέλησε να τα «σπάσει» με την κυβέρνηση και έτσι, αντί να ζητάει ξεκάθαρα τη απόσυρση της νέας σύμβασης, προτίμησε να ζητήσει αλλαγές, γνωρίζοντας εκ των προτέρων ότι αυτό είναι ανέφικτο.
Μήνυμα προς μελλοντικούς "επενδυτές"
Αναφορικά με τα αντισταθμιστικά οφέλη, όπως εξηγεί ο Ν. Ζορμπάς, αυτά δεν είναι θεσμοθετημένα και είναι στη διακριτική ευχέρεια της εταιρίας να τα δώσει ή όχι και να ορίσει σε ποια έργα θα πάνε... «Νιώθουμε ότι ξεπουλιέται ο τόπος μας» δήλωσε στην ΑΥΓΗ ο Λάζαρος Τόσκας, περιφερειακός σύμβουλος στην ΠΚΜ με την παράταξη «Κοιτάμε Μπροστά» και κάτοικος Μεγάλης Παναγιάς. Με δεδομένο ότι όλοι/ες εκτιμούν ότι η συμφωνία είναι «κομμένη και ραμμένη» για να αναζητήσει επενδυτή η Eldorado Gold, τονίζει ότι κάθε μελλοντικός επενδυτής θα πρέπει να γνωρίζει πως «οι κάτοικοι είμαστε εδώ και θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε, γιατί είναι ένας αγώνας που αφορά τις ζωές μας και τις ζωές των παιδιών μας, αφορά τον τόπο μας. Δεν θα αφήσουμε να τον καταστρέψουν οι επιφανειακές εξορύξεις, όπως στις Σκουριές".
