Live τώρα    
22°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
22 °C
20.2°C23.5°C
2 BF 43%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
20 °C
16.6°C22.9°C
2 BF 45%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
17.1°C21.5°C
2 BF 64%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.2°C21.1°C
1 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
17.9°C17.9°C
0 BF 59%
Επιβλαβείς χημικές ουσίες σε πλαστικά παιχνίδια / Ένας υπολογίσιμος κίνδυνος για την υγεία των παιδιών
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Επιβλαβείς χημικές ουσίες σε πλαστικά παιχνίδια / Ένας υπολογίσιμος κίνδυνος για την υγεία των παιδιών

Πολλά παιχνίδια αποτελούνται από διάφορες κατηγορίες πλαστικών που έχουν υποστεί χημικές τροποποιήσεις έτσι ώστε να έχουν συγκεκριμένο σχήμα, χρώμα ή υφή. Πόσο ακίνδυνες είναι, όμως, όλες αυτές οι χημικές ουσίες με τις οποίες τα παιδιά έρχονται σε άμεση επαφή στην τρυφερή ηλικία που αναπτύσσονται τα όργανα και οι ιστοί του σώματός τους;

Είναι γνωστό ότι εκτός από τη μεγάλη περιβαλλοντική επιβάρυνση ορισμένες χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται σε πλαστικά παιχνίδια μπορεί να έχουν επιπτώσεις στην υγεία των παιδιών. Διάφορες περιπτώσεις παιχνιδιών που περιέχουν επιβλαβή συστατικά έχουν κατά καιρούς έρθει στο φως της δημοσιότητας. Το μέγεθος, όμως, του κινδύνου αποκαλύπτεται σε μεγάλο βαθμό, για πρώτη φορά, μέσα από μια διεθνή μελέτη, σύμφωνα με την οποία περισσότερες από 100 διαφορετικές χημικές ουσίες που εντοπίζονται στα πλαστικά παιχνίδια ενδέχεται να αποτελούν σημαντική απειλή για την υγεία των παιδιών.

Λίστα επικίνδυνων χημικών ουσιών

Τα πλαστικά υλικά από τα οποία φτιάχνονται τα παιχνίδια περιέχουν διάφορες πρόσθετες χημικές ουσίες που τα καθιστούν πιο μαλακά, λιγότερο εύφλεκτα ή πιο ελκυστικά για τα παιδιά. Ορισμένες από αυτές, όπως οι φθαλικές ενώσεις, οι επιβραδυντές φλόγας που έχουν τροποποιηθεί χημικά με βρώμιο (Brominated flame retardants ή BFR) καθώς επίσης και διάφορα αρώματα και χρωστικές έχουν ενοχοποιηθεί για διαταραχές σε διάφορα συστήματα του ανθρώπου, όπως στο ενδοκρινολογικό, στο αναπαραγωγικό και στο ανοσοποιητικό. Τα παιδιά αποτελούν μια ιδιαίτερα ευάλωτη κατηγορία στην έκθεση στα συγκεκριμένα χημικά εξαιτίας του υψηλού μεταβολικού ρυθμού τους και της ταχύτατης ανάπτυξης των οργάνων τους.

Μια νέα έρευνα αποκαλύπτει περισσότερα από εκατό επικίνδυνα χημικά συστατικά που εντοπίζονται στα πλαστικά παιχνίδια. Από την ενδελεχή εξέταση των συστατικών των πλαστικών παιχνιδιών προέκυψε μια λίστα «ύποπτων» χημικών ουσιών που εγείρουν ανησυχία σχετικά με την επίδρασή τους στην υγεία. Για να ταξινομήσουν και να ομαδοποιήσουν τον μεγάλο όγκο των χημικών ουσιών των πλαστικών παιχνιδιών χρησιμοποίησαν δεδομένα για τη χημική σύστασή τους από ήδη δημοσιευμένες ερευνητικές μελέτες. Το εγχείρημα αυτό αποδείχθηκε δύσκολο, διότι οι πληροφορίες για τη χημική σύνθεση των πλαστικών παιχνιδιών σπανίζουν, καθώς οι κατασκευαστικές εταιρίες δεν τις συμπεριλαμβάνουν στα αναγραφόμενα χαρακτηριστικά των προϊόντων τους. Επιπλέον, βάσεις δεδομένων για τη σύνθεση των παιχνιδιών δεν υπάρχουν, οπότε η ερευνητική ομάδα στηρίχτηκε κυρίως στην επιστημονική βιβλιογραφία. Στη συνέχεια επιχείρησαν να ποσοτικοποιήσουν την έκθεση των παιδιών στα εν λόγω χημικά και να συσχετίσουν τον πιθανό κίνδυνο για την υγεία τους με τη συστηματική έκθεση σε αυτά. Στα αποτελέσματα της προσπάθειάς τους συγκαταλέγεται η κατάταξη των χημικών με κριτήριο το πόσο επιβλαβείς είναι και η συνεπακόλουθη σύγκρισή τους με αντίστοιχες λίστες επικίνδυνων υλικών που έχουν διαμορφωθεί από ρυθμιστικές αρχές. Εκτιμήθηκε ο κίνδυνος να έρχονται τα παιδιά σε επαφή με επικίνδυνες χημικές ουσίες, αναπνέοντάς τες, μέσω της γαστρεντερικής οδού, όταν μασούν τα παιχνίδια τους ή με άμεση επαφή με το δέρμα.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, 126 από τα 419 χημικά που εντοπίστηκαν σε πλαστικά υλικά που χρησιμοποιούνται ευρέως σε παιχνίδια, βρέθηκε ότι μπορεί να βλάψουν την υγεία των παιδιών. Πρόκειται για χημικές ουσίες που συναντώνται στα σκληρά, μαλακά και αφρώδη πλαστικά που είναι γνωστό ότι προκαλούν καρκίνο, ορμονολογικές διαταραχές ή άλλα προβλήματα υγείας. Από αυτά τα 31, τα περισσότερα δηλαδή, είναι πλαστικοποιητές, όπως φθαλικές ενώσεις οι οποίες έχουν ενοχοποιηθεί για βλάβες κυρίως στο ενδοκρινολογικό σύστημα και που χρησιμοποιούνται, παρόλα αυτά, σε πληθώρα αντικειμένων καθημερινής χρήσης, όπως σε πλαστικές συσκευασίες και καλλυντικά, αλλά και στα πλαστικά παιχνίδια, καθώς τα καθιστούν πιο εύκαμπτα και μαλακά. Άλλα επικίνδυνα υλικά που αναγράφονται στη μελέτη είναι επιβραδυντικά φλόγας και αρώματα. Η επικινδυνότητα των υλικών προσδιορίστηκε με βάση το κατά πόσο υπερβαίνουν τις μέγιστες δόσεις αναφοράς τοξικών ουσιών που έχει ορίσει ο Οργανισμός Περιβαλλοντικής Προστασίας του ΟΗΕ.

Ανάγκη για επικαιροποίηση των κανονισμών

Η σημαντικότερη συμβολή της μελέτης, πέρα από τον προσδιορισμό των επικίνδυνων χημικών ουσιών που εμπεριέχονται στα υλικά από τα οποία φτιάχνονται πολλά πλαστικά παιχνίδια, είναι ότι αναδείχθηκαν κι άλλα χημικά τα οποία δεν συμπεριλαμβάνονται στις υπάρχουσες σχετικές νομοθετικές ρυθμίσεις. Αρκετοί κανονισμοί είναι σε ισχύ προκειμένου να περιοριστεί η χρήση χημικών, επικίνδυνων για την ανθρώπινη υγεία, σε προϊόντα καθημερινής και οικιακής χρήσης και κατ’ επέκταση και στα παιχνίδια. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ασφάλεια των παιχνιδιών (2009/48/EC) που περιλαμβάνει τον περιορισμό ή την απαγόρευση πάνω από 70 τοξικών ουσιών στην κατασκευή και τη σύνθεση των παιχνιδιών.

Παρ' όλα αυτά, οι διαθέσιμοι κανονισμοί για την ασφάλεια των παιχνιδιών, συνήθως εστιάζουν σε συγκεκριμένα χημικά και δεν περιλαμβάνουν την ευρεία γκάμα χημικών ενώσεων που χρησιμοποιούνται στα πλαστικά παιχνίδια. Επιπρόσθετα, τοξικές χημικές ουσίες απαγορευμένες με βάση ισχύοντα νομοθετικά πλαίσια, όπως αυτές που εντοπίζονται λόγω επιμόλυνσης σε ανακυκλώσιμα πλαστικά, εξακολουθούν να εμπεριέχονται στα υλικά διάφορων παιχνιδιών. Απαιτείται συστηματική προσπάθεια, οργανωμένη σε διεθνή κλίμακα, για τον εντοπισμό, τον περιορισμό και την απαγόρευση επικίνδυνων χημικών ουσιών και για την αντικατάστασή τους με άλλες, φιλικές προς τον άνθρωπο και το περιβάλλον. Στη σκιά της περιβαλλοντικής κρίσης, με τους τόνους των πλαστικών απορριμμάτων να εναποτίθενται με αμείωτο ρυθμό στο περιβάλλον, είναι επιβεβλημένη η μείωση της κατανάλωσης των πλαστικών που περιλαμβάνει και τα ευρέως διαθέσιμα και συνήθως πιο οικονομικά πλαστικά παιχνίδια που κατακλύζουν τα παιδικά δωμάτια στις δυτικές κοινωνίες.

Πηγή: Aurisano N. et al, Chemicals of concern in plastic toys. Environment International, 2021; 146: 106194.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL