Μπορεί ο Έλληνας πρωθυπουργός να γύρισε ουσιαστικά με άδεια χέρια από τις Βρυξέλλες σε σχέση με τον πήχη για τις κυρώσεις που ο ίδιος είχε ανεβάσει, ωστόσο η Ε.Ε. φαίνεται πως μπορεί και να πέτυχε τον σκοπό της. Διότι το μόνο σίγουρο είναι πως οι ευρωτουρκικές σχέσεις έχουν πολύ μεγαλύτερες προεκτάσεις από τα ελληνοτουρκικά.
Στην τελευταία σύνοδο κορυφής της χρονιάς και έπειτα από δώδεκα μήνες τουρκικών προκλήσεων στο Αιγαίο και στην κυπριακή ΑΟΖ, αλλά και επιθετικής ρητορικής από τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προς πάσα -ευρωπαϊκή- κατεύθυνση, τα κράτη - μέλη της Ε.Ε. αποφάσισαν να μην προχωρήσουν σε τιμωρητικές μεθόδους. Επί της ουσίας, βέβαια, ίσως ποτέ δεν είχαν τέτοιο σκοπό, παρά τις προσδοκίες των Αθηνών και της Λευκωσίας, παρά και το σχεδόν ομόφωνο ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου που ζητούσε αυστηρές κυρώσεις.
Για την ελληνική κυβέρνηση επρόκειτο, λοιπόν, για ένα “Βατερλώ”, όπως χαρακτήρισαν το αποτέλεσμα της συνόδου οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία. Ωστόσο στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ η επόμενη μέρα επεφύλασσε ένα τηλεφώνημα από τον Ερντογάν.
Ο Τούρκος Πρόεδρος εξέφρασε σαφώς την πρόθεσή του να “γυρίσει σελίδα” στις σχέσεις με την Ε.Ε., παρ’ όλο που “κάποιοι προσπαθούν ασταμάτητα να προκαλούν κρίσεις”, όπως είπε, σύμφωνα με ανακοίνωση από την τουρκική Προεδρία. Αυτό σημαίνει, ούτε λίγο ούτε πολύ, ότι η “θετική ατζέντα” που προσφέρουν εδώ και μήνες οι χώρες της Ε.Ε. μάλλον ήρθε η ώρα να αξιοποιηθεί από τον Ρ.Τ. Ερντογάν.
Αυτός ήταν και ο στόχος, άλλωστε, των περισσότερων κρατών - μελών της Ε.Ε.: να φέρουν την Τουρκία πίσω στο τραπέζι του διαλόγου και με ορισμένες “συναλλαγές” να πετύχουν ενδεχομένως κάποια αλλαγή συμπεριφοράς.
Αξίζει να σημειωθεί ότι και το 2016, με φόντο την πρωτόγνωρη προσφυγική κρίση, η Τουρκία είχε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με την ηγεσία της Ε.Ε. και όντως πέτυχε μια συμφωνία που αποδείκνυε την αλληλεξάρτηση των δύο πλευρών και άρα της έδινε δικαίωμα σε ισότιμες διαπραγματεύσεις. Ωστόσο αυτό δεν την εμπόδισε λίγα χρόνια αργότερα να εργαλειοποιήσει τους πρόσφυγες και να φτάσει να ανοιγοκλείνει τα σύνορά της εκβιάζοντας τους Ευρωπαίους.
Με άλλα λόγια οι υπέρμαχοι της θετικής ατζέντας με την Τουρκία (βλ. Γερμανία) θα πρέπει μέσα στο επόμενο διάστημα να επιτύχουν τη σταθεροποίηση της συμπεριφοράς της γειτονικής χώρας, διαφορετικά θα επιβεβαιωθούν όσοι τους κατηγορούν ότι “χαϊδεύουν” τον Τούρκο Πρόεδρο και υποστηρίζουν ότι μόνο μέσω των αυστηρών κυρώσεων μπορούν να τον αναγκάσουν να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο και τους κανόνες καλής γειτονίας.
