Ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δεν πρόκειται να χάσει ψήφους από την απόφαση της Ε.Ε. να επαναφέρει αυτή την εβδομάδα τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς για τους Αμερικανούς. Είναι όμως ένα κακό σημάδι.
Η κίνηση αφορούσε τόσο την απροθυμία του Μπάιντεν να ανταποδώσει το άνοιγμα της Ευρώπης στους Αμερικανούς ταξιδιώτες αυτό το καλοκαίρι όσο και το υψηλό ποσοστό κρουσμάτων της μετάλλαξης Δέλτα στις ΗΠΑ.
Δεν θα ήταν δύσκολο να δοθεί μια θετική απάντηση στο αίτημα της Γερμανίδας καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ και άλλων ηγετών για την άρση των αμερικανικών περιορισμών. Θα σήμαινε όμως μια ακόμη μάχη με τους υποστηρικτές του αντιεμβολιαστικού κινήματος στις ΗΠΑ. Το γεγονός ότι δεν έκανε το παραμικρό λέει πολλά για την έλλειψη επιρροής της Ε.Ε.
Όλα αυτά αρχίζουν να θυμίζουν στους συμμάχους των ΗΠΑ τον Ντόναλντ Τραμπ. Σε ό,τι αφορά το ύφος, οι διαφορές μεταξύ Μπάιντεν και Τραμπ παραμένουν τεράστιες. Ο Μπάιντεν συζητά, αστειεύεται με τους συνομιλητές του και λέει συνήθως τα σωστά πράγματα. Είναι δύσκολο να τον φανταστεί κανείς να σπρώχνει κάποιον στη φωτογράφηση έπειτα από κάποια διεθνή σύνοδο ή να ανοίγει αλυσίδα ξενοδοχείων με το όνομά του.
Το να είσαι όμως συμπαθής δεν είναι το ίδιο με το να είσαι καλός σύμμαχος. Και στο συγκεκριμένο σημείο, οι Ευρωπαίοι αρχίζουν να διακρίνουν μια συνέχεια μεταξύ του Μπάιντεν και του Τραμπ.
Η πιο εντυπωσιακή ένδειξη είναι ότι ο Μπάιντεν δεν δίνει και μεγάλη σημασία στη γνώμη τους, ακόμη κι αν δείχνει να τους ακούει. Πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες διαμαρτυρήθηκαν έντονα για τον τρόπο με τον οποίο ο Μπάιντεν απέσυρε τα αμερικανικά στρατεύματα από το Αφγανιστάν.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Μπάιντεν αγνοεί την Ευρώπη. Τον Μάιο, ο Πρόεδρος ανακοίνωσε ότι θα ζητούσε την αναστολή των πατεντών για τα εμβόλια στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου. Ήταν μια τολμηρή και απρόσμενη κίνηση. Ήταν όμως και καταδικασμένη σε αποτυχία. Αιφνιδίασε τους Ευρωπαίους και εκείνοι την υπονόμευσαν.
Το συμπέρασμα ήταν ότι επρόκειτο για μια προσφορά του Μπάιντεν προς την αμερικανική Αριστερά, προκειμένου να δοθεί η εντύπωση ότι τα έβαζε με τις μεγάλες φαρμακευτικές. Οι αξιωματούχοι του δεν έκαναν τίποτε για την προετοιμασία μαζί με τις κυβερνήσεις της Ε.Ε., ούτε ασχολήθηκαν με τη συνέχεια ώστε η πρωτοβουλία να έχει κάποια τύχη.
To σημαντικότερο ερώτημα όμως είναι εάν ο Μπάιντεν νομίζει ότι χρειάζεται την Ευρώπη. Οι τρεις διακηρυγμένες προτεραιότητές του είναι η πανδημία, η κλιματική αλλαγή και η Κίνα. Το διατλαντικό ρήγμα για τον χειρισμό της Κίνας είναι μια από τις ανείπωτες ιστορίες των πρώτων οκτώ μηνών του Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο. Οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί τους δεν έχουν ακόμη συγκροτήσει ένα πειστικό κοινό μέτωπο απέναντι στην Κίνα και φαίνεται απίθανο να το κάνουν.
Τα ευρωπαϊκά εμπορικά επιμελητήρια, ιδίως το γερμανικό, βρίσκονται στην ίδια θέση με εκείνη των μεγάλων αμερικανικών επιχειρήσεων πριν από λίγα χρόνια - ασκούν έντονες παρασκηνιακές πιέσεις για συνεχιζόμενη πρόσβαση στην κινεζική αγορά. Υπάρχει ελάχιστη ευρωπαϊκή υποστήριξη για αποσύνδεση με την Κίνα, αν εξαιρέσει κανείς τον περιορισμένο τομέα της ευαίσθητης τεχνολογίας.
Αυτό αναμένεται να συνεχίσει να ισχύει, τόσο για την περιοχή του Ινδικού και Ειρηνικού όσο και για την Ευρώπη. Οι περισσότεροι σύμμαχοι της Αμερικής συναλλάσσονται περισσότερο με την Κίνα παρά με τις ΗΠΑ. Από τη στιγμή που η Αμερική του Μπάιντεν έχει την ίδια αλλεργία στις εμπορικές συμφωνίες, όπως και ο Τραμπ, τα πράγματα δύσκολα θα αλλάξουν.
Η βασική προτεραιότητα του Μπάιντεν είναι να περάσει τα νομοσχέδια για την τόνωση της αμερικανικής οικονομίας και να κερδίσει τις ενδιάμεσες εκλογές του επόμενου έτους. Οι οικονομικές συνεννοήσεις με ξένους απαιτούν πολύ χρόνο και θα μπορούσαν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στο εσωτερικό. Κι αυτό αναμένεται να συνεχιστεί καθ’ όλη τη διάρκεια της διακυβέρνησης Μπάιντεν.
Ούτε θα προκύψουν σημαντικές πρωτοβουλίες για το κλίμα. Η διακυβέρνηση Μπάιντεν ρίχνει μεγάλο βάρος στις επενδύσεις για καθαρή ενέργεια που περιλαμβάνονται στο πακέτο των 3,5 τρισεκατομμυρίων. Δεν θα υπάρξουν όμως φόροι για τον άνθρακα ή το πετρέλαιο, καθώς κάτι τέτοιο θα αθετούσε την υπόσχεσή του να μην αυξήσει τους φόρους για τη μεσαία τάξη.
Ως αποτέλεσμα, η σύνοδος COP26 για την κλιματική αλλαγή που θα φιλοξενήσει η Βρετανία τον Νοέμβριο κινδυνεύει να εκτροχιαστεί. Ο Μπάιντεν λέει μεγάλα λόγια για την υπερθέρμανση του πλανήτη, αλλά δεν κάνει τις ανάλογες κινήσεις. Οι προτάσεις του δεν θα φέρουν τις ΗΠΑ πιο κοντά στο να εκπληρώσουν τους στόχους τους για τις εκπομπές αερίων έως το 2030. Ο απεσταλμένος του για το θέμα, ο Τζον Κέρι, ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο, καλώντας τις χώρες να κάνουν πράγματα που η Αμερική δεν πρόκειται να κάνει.
Απομένει επομένως η πανδημία. Αμφότερες οι πλευρές στις δύο ακτές του Ατλαντικού δεν εκπληρώνουν τις υποσχέσεις τους για τον τερματισμό του εμβολιαστικού απαρτχάιντ. Κι αυτός είναι ένας τομέας όπου οι στόχοι και τα μέσα της Ευρώπης της Αμερικής ταυτίζονται. Εκείνο όμως που μοιράζονται περισσότερο είναι η έλλειψη πολιτικής βούλησης. Εν συντομία. "η Αμερική επέστρεψε”, ό,τι και αν σημαίνει αυτό στην πράξη, όμως η Δύση δεν το έκανε σε καμία περίπτωση.
