Σοκ και συγκίνηση έχει προκαλέσει παγκοσμίως η είδηση του θανάτου του πάπα Φραγκίσκου, με τους πιστούς να ετοιμάζονται να αποτίσουν φόρο τιμής στον επίσκοπο της Ρώμης.
Η σορός του προκαθήμενου της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας θα τεθεί σε δημόσιο προσκύνημα για τρεις ημέρες, όπως έγινε γνωστό, ενώ απόψε θα τοποθετηθεί σε ένα απλό ξύλινο φέρετρο, σεβόμενο την ταπεινή επιθυμία που είχε ο ίδιος εκφράσει εν ζωή.
Σύμφωνα με ιταλικά μέσα ενημέρωσης, θεωρείται πιθανό ο πάπας Φραγκίσκος να απεβίωσε στον ύπνο του, συνεπεία εγκεφαλικού επεισοδίου.
Αύριο το πρωί, τέλος, θα συνεδριάσει εκτάκτως το υπουργικό συμβούλιο της ιταλικής κυβέρνησης, για τον καθορισμό των λεπτομερειών σχετικά με την υποδοχή των προσκυνητών και των πολιτικών και θρησκευτικών ηγετών που θα μεταβούν στην Ρώμη, για το «ύστατο χαίρε» στον Αργεντινό «πάπα των φτωχών».
Απόψε, σύμφωνα με πληροφορίες, υψηλόβαθμος κληρικός πρόκειται να ευλογήσει την σορό, στο εσωτερικό του ξενώνα της Αγίας Μάρθας, τον οποίο είχε επιλέξει ως τόπο διαμονής ο ποντίφικας.
Από το Βατικανό έγινε γνωστό, παράλληλα, ότι το 'Αγιο Έτος των Καθολικών (την έναρξη του οποίου είχε κηρύξει ο Φραγκίσκος στο τέλος του περασμένου Δεκεμβρίου) θα συνεχιστεί, αν και θα πρέπει να αναβληθούν -υποχρεωτικά- κάποιες προγραμματισμένες θρησκευτικές εκδηλώσεις.
Η ακριβής ημερομηνία της κηδείας του εκλιπόντα ποντίφικα θα αποφασιστεί από την ολομέλεια των καρδιναλίων. Το ανώτατο όριο για την τέλεσή της, πάντως, το οποίο τίθεται από το τελετουργικό, είναι εννέα ημέρες μετά τον θάνατο του Αγίου Πατέρα των Καθολικών.
Ο Πάπας Φραγκίσκος υπήρξε ο πρώτος Λατινοαμερικανός ηγέτης της Καθολικής Εκκλησίας, ιδιαίτερα αγαπητός στους πιστούς σε όλο τον κόσμο.
Όπως μεταδίδει το Reuters, πιστοί έχουν αρχίσει ήδη να συγκεντρώνονται στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου στο Βατικανό για να αποτίσουν φόρο τιμής.
View of St. Peter's Square following Pope Francis’ death https://t.co/PEJU0kOTSe
— Reuters (@Reuters) April 21, 2025
Οικουμενικός Πατριάρχης για την εκδημία του Πάπα Φραγκίσκου
«Μέσα στην ατμόσφαιρα της απόλυτης πασχαλινής χαράς, σήμερα το πρωί, Δευτέρα της Διακαινησίμου εβδομάδος, ήρθε το άγγελμα της κοιμήσεως του Πάπα Φραγκίσκου. Ενός πολυτίμου εν Χριστώ αδελφού, με τον οποίο από την πρώτη στιγμή της αναρρήσεως του εις τον παπικόν θρόνον είχαμε μία αδελφική και φιλική συνεργασία για το καλό των Εκκλησιών μας και την περαιτέρω προσέγγιση των Εκκλησιών μας και το καλό της ανθρωπότητας» αναφέρει ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος σε δήλωσή του για την εκδημία του Πάπα Φραγκίσκου.
«Όλα αυτά τα δώδεκα χρόνια της παποσύνης του στάθηκε πιστός φίλος, συνοδοιπόρος και συμπαραστάτης του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Γνήσιος φίλος της Ορθοδοξίας, γνήσιος φίλος των ελαχίστων αδελφών του Κυρίου για τους οποίους πολλές φορές εμίλησε, ενήργησε, ενίψε τους πόδας των, άφησε ένα παράδειγμα γνησίας ταπεινώσεως και αδελφικής αγάπης. Θα τον ενθυμούμεθα πάντοτε» σημειώνει στη δήλωσή του ο Οικουμενικός Πατριάρχης.
Οικουμενική θλίψη
Ο θάνατος του πάπα Φραγκίσκου σε ηλικία 88 ετών προκάλεσε μεγάλη συγκίνηση σε όλον τον κόσμο, που θρηνεί τον Αργεντινό, δημοφιλή ποντίφικα. Από το Ιράν και τη Γερμανία, μέχρι τις ΗΠΑ, την ΕΕ, τον ΟΗΕ, τον Λίβανο, το Ισραήλ και την Παλαιστινιακή Αρχή, ηγέτες απέτισαν ομόφωνα φόρο τιμής στον κατά κόσμο Χόρχε Μπεργκόλιο.
Στο Μπουένος Άιρες, τη γενέτειρα του πάπα, ο συνταξιούχος Χουάν Χοσέ Ρόι, 66 ετών, μίλησε στο Γαλλικό Πρακτορείο για την αναστάτωση που ένιωσε. «Είναι πολύ σκληρό, επειδή αυτός ο άνθρωπος που νοιαζόταν για τους κατατρεγμένους έφυγε και μας άφησε μόνους. Το μόνο πράγμα που με χαροποιεί είναι ότι μπόρεσε να πει αντίο στον κόσμο χθες, το Πάσχα», είπε.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ διέταξε να κυματίζουν μεσίστιες οι σημαίες στα δημόσια κτίρια σε όλη τη χώρα, σε ένδειξη πένθους για τον πάπα Φραγκίσκο, τον οποίο χαρακτήρισε «καλό άνθρωπο» που «δούλευε σκληρά».
«Αγαπούσε τον κόσμο. Είναι τιμή να το κάνουμε αυτό» είπε ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος, ο οποίος είχε επικριθεί σκληρά από τον ποντίφικα για την αντιμεταναστευτική πολιτική του.
Ο Τραμπ είπε επίσης ότι δεν ξέρει ακόμη αν θα πάει στο Βατικανό για την κηδεία του επικεφαλής της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.
Ο Λευκός Οίκος «τίμησε» τον πάπα Φραγκίσκο με ένα σύντομο μήνυμα στο Χ. «Ας αναπαυθεί εν ειρήνη».
Το μήνυμα συνοδεύεται από φωτογραφίες του Ντόναλντ Τραμπ να συναντά τον πάπα Φραγκίσκο και του αντιπροέδρου του Τζέι Ντι Βανς, ο οποίος είχε ολιγόλεπτη συνάντηση μαζί του χθες.
Στον λογαριασμό του στο Χ ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο έγραψε: «Ενωνόμαστε με τους καθολικούς ολόκληρου του κόσμου στην προσευχή για την ανάπαυση της ψυχής του ποντίφικα και για αυτήν την μεταβατική περίοδο στην καθολική εκκλησία. Ας αναπαυθεί εν ειρήνη».
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν χαιρέτισε στο πρόσωπο του πάπα Φραγκίσκου έναν «σοφό ηγέτη, διαρκή υπερασπιστή των υψηλών αξιών του ουμανισμού και της δικαιοσύνης, ανακοίνωσε το Κρεμλίνο.
«Καθ' όλη την διάρκεια της θητείας του, συνέβαλε ενεργά στην ανάπτυξη του διαλόγου ανάμεσα στην ρωσική ορθόδοξη και την ρωμαιοκαθολική εκκλησία, καθώς και την εποικοδομητική διάδραση ανάμεσα στην Ρωσία και την Αγία Εδρα», αναφέρεται στο συλλυπητήριο τηλεγράφημα του Πούτιν.
Ο πύργος του Άιφελ θα παραμείνει σκοτεινός το σημερινό βράδυ σε ένδειξη τιμής προς το πάπα Φραγκίσκο, ανακοίνωσε η δήμαρχος του Παρισιού Αν Ινταλγκό, η οποία θα προτείνει μία τοποθεσία της γαλλικής πρωτεύουσας να πάρει το όνομά του. Σε ανακοίνωσή της τιμά «την προσήλωσή του σε μία εκκλησία που τείνει το χέρι προς τους πιο ευάλωτους», την βούλησή του να θέσει «την οικολογία στο κέντρο των πνευματικών και κοινωνικών ανησυχιών» και τις εκκλήσεις του για «την υποδοχή των προσφύγων».
Τον «αδελφό τους Φραγκίσκο» ευχαριστούν και αποχαιρετούν οι επιζώντες του 'Αουσβιτς σε όλον τον κόσμο, «με μεγάλη θλίψη, στοργή και αναγνώριση». Ο Πάπας Φραγκίσκος «ήταν ένα πρόσωπο στο οποίο οι επιζώντες είχαν βαθιά εμπιστοσύνη, ακριβώς επειδή κρατούσε διαρκώς έναν καθρέφτη σε έναν συχνά αδιάφορο και άδικο κόσμο», δήλωσε ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής του 'Αουσβιτς Κρίστοφ Χόιμπνερ.
📹 VÍDEO | La última aparición pública del papa Francisco fue este Domingo de Resurrección. Impartió la bendición 'Urbi et Orbi' desde el balcón de la basílica de San Pedro, y recorrió la plaza a bordo del 'papamóvil' para saludar a los fieles https://t.co/G75JU6UshN pic.twitter.com/M5OzMA7Q94
— EL PAÍS (@el_pais) April 21, 2025
«Οι προσκλήσεις και εκκλήσεις του προς όλους τους ανθρώπους για έναν κόσμο στον οποίο η ξενοφοβία, ο αντισημιτισμός και το φυλετικό μίσος δεν θα έχουν πλέον θέση, άγγιξαν βαθιά τους επιζώντες», ανέφερε ο κ. Χόιμπνερ και πρόσθεσε ότι τα λόγια και η στάση του Πάπα Φραγκίσκου «λειτούργησαν ως πυξίδα για την ανθρωπότητα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια για τους επιζώντες, δίνοντάς τους κουράγιο να συνεχίσουν στον δρόμο της μνήμης και της φώτισης». Οι επιζώντες του 'Αουσβιτς «ευχαριστούν αυτόν τον Πάπα, τον αδελφό τους Φραγκίσκο», καταλήγει η δήλωση του Κρίστοφ Χόιμπνερ.
Τα βήματα για την ανάδειξη νέου Πάπα
Το πρωτόκολλο για τη διαδοχή του Πάπα καθορίζεται από τη μακραίωνη παράδοση και τις διατάξεις της Καθολικής Εκκλησίας, όπως προβλέπονται στο Αποστολικό Σύνταγμα «Universi Dominici Gregis», που εκδόθηκε από τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β΄ και συμπληρώθηκε από τους διαδόχους του.
Τα βήματα της διαδοχής
1. Διαπίστωση του θανάτου: Ο Καμεραλένγκος (Cardinal Camerlengo), υπεύθυνος για τη διαχείριση της Αγίας Έδρας κατά τη διάρκεια της «sede vacante» (χρονικό διάστημα μεταξύ δύο Παπών), είναι αυτός που επιβεβαιώνει επίσημα τον θάνατο του Ποντίφικα. Ο Καμεραλένγκος σφραγίζει τα διαμερίσματα του Πάπα και καταστρέφει το «Δαχτυλίδι του Ψαρά» (σύμβολο της παποσύνης), για να αποφευχθεί η κατάχρηση του παπικού κύρους.
2. Sede Vacante και πένθος: Ξεκινά επίσημα η «Sede Vacante» – η περίοδος όπου η Αγία Έδρα είναι κενή. Η περίοδος πένθους διαρκεί 9 ημέρες (Novemdiales) με ειδικές λειτουργίες και προσευχές στη μνήμη του Πάπα.
3. Σύγκληση του Κονκλάβιου: Εντός 15 έως 20 ημερών από τον θάνατο του Πάπα συγκαλείται το Κονκλάβιο, η συνέλευση των Καρδιναλίων για την εκλογή του νέου Ποντίφικα. Συμμετέχουν όλοι οι Καρδινάλιοι κάτω των 80 ετών (περίπου 120 σήμερα).
4. Διαδικασία εκλογής: Το Κονκλάβιο διεξάγεται κεκλεισμένων των θυρών στην Καπέλα Σιξτίνα του Βατικανού. Οι Καρδινάλιοι ψηφίζουν σε διαδοχικά μυστικά ψηφοδέλτια. Για να εκλεγεί κάποιος Πάπας, απαιτείται πλειοψηφία 2/3 των ψήφων. Αν δεν υπάρξει αποτέλεσμα, συνεχίζονται οι ψηφοφορίες δύο φορές το πρωί και δύο φορές το απόγευμα καθημερινά.
5. Η ανακοίνωση: Λευκός καπνός υψώνεται από την καμινάδα της Καπέλα Σιξτίνα συμβολίζει την εκλογή. Όταν κάποιος συγκεντρώσει τις απαιτούμενες ψήφους και αποδεχτεί, ερωτάται: «Acceptasne electionem de te canonice factam in Summum Pontificem?» (Αποδέχεσαι την κανονική εκλογή σου ως Ανώτατος Ποντίφικας;). Επιλέγει το παπικό όνομα του και ανακοινώνεται με τη φράση: “Habemus Papam!” (Έχουμε Πάπα!).
Το Κονκλάβιο θα ξεκινήσει με τη συγκέντρωση των Καρδιναλίων κάτω των 80 ετών στην Καπέλα Σιξτίνα, όπου θα διεξαχθούν μυστικές ψηφοφορίες μέχρι την εκλογή του νέου Πάπα. Η παγκόσμια κοινότητα αναμένει με ενδιαφέρον την ανακοίνωση του νέου Ποντίφικα, ο οποίος θα καθορίσει την πορεία της Καθολικής Εκκλησίας για τα επόμενα χρόνια.
Καθώς το Κονκλάβιο πλησιάζει, αρκετοί Καρδινάλιοι θεωρούνται πιθανοί διάδοχοι. Οι επικρατέστεροι είναι οι εξής:
- Πέτρος Τούρξον (76 ετών): Γεννημένος στη Γκάνα, υπήρξε υποψήφιος το 2013 και θα μπορούσε να γίνει ο πρώτος μαύρος Πάπας.
- Λουίς Αντόνιο Τάγκλε (67 ετών): Πρώην Αρχιεπίσκοπος της Μανίλας, θεωρείται ένας από τους πιο φιλελεύθερους υποψηφίους και θα μπορούσε να γίνει ο πρώτος Ασιάτης Πάπας.
- Πιέτρο Παρολίν (70 ετών): Iταλός, γραμματέας του Βατικανού, θεωρείται μετριοπαθής και συνεχιστής της πορείας του Φραγκίσκου.
- Πέτρος Έρντο (72 ετών): Ούγγρος, αρχιεπίσκοπος Βουδαπέστης, γνωστός για τις συντηρητικές του απόψεις.
- Ζοζέ Τολοντίνο ντε Μεντόνσα (59 ετών): Πορτογάλος Καρδινάλιος, γνωστός ως “ο ποιητής του Βατικανού”, με έμφαση στον πολιτισμό και την εκπαίδευση.
- Ματέο Τσούπι (69 ετών): Γεννημένος στη Ρώμη. Αρχιεπίσκοπος της Μπολόνια και απεσταλμένος ειρήνης στην Ουκρανία.
- Μάριο Γκρεχ (68 ετών): Γεννημένος στη Μάλτα, Γενικός Γραμματέας της Συνόδου των Επισκόπων, υποστηρικτής μιας πιο συμμετοχικής Εκκλησίας.
- Ρομπέρ Σαρά (79 ετών): Γεννημένος στη Γουινέα, γνωστός για τις συντηρητικές του απόψεις, αν και η ηλικία του μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο.
