Δυναμική φεμινιστική διαδήλωση για την αποποινικοποίηση των αμβλώσεων πραγματοποιήθηκε σήμερα στο Βερολίνο, στις 10 Φεβρουαρίου 2025. Ακτιβίστριες και ακτιβιστές συγκεντρώθηκαν για να απαιτήσουν την κατάργηση των νομικών εμποδίων που περιορίζουν τις γυναίκες στην πρόσβαση σε ασφαλείς και νόμιμες αμβλώσεις.
Η διαδήλωση είχε στόχο να ασκήσει πίεση στην πολιτική ηγεσία της Γερμανίας για τη ριζική αναμόρφωση του υπάρχοντος νομικού πλαισίου.
Στην Γερμανία, αν και η άμβλωση είναι παράνομη, υπάρχει μια μορφή ανοχής για τις γυναίκες που βρίσκονται εντός των πρώτων 12 εβδομάδων εγκυμοσύνης. Η διαδικασία, ωστόσο, είναι περιπλοκή, καθώς μια γυναίκα που επιθυμεί να τερματίσει την εγκυμοσύνη της πρέπει πρώτα να υποβληθεί σε υποχρεωτική συμβουλευτική και στη συνέχεια να περάσει μια περίοδο αναμονής τριών ημερών.
Η επιστημονική κοινότητα επισημαίνει ότι αυτή η διαδικασία μπορεί να είναι τραυματική και ψυχολογικά επιβαρυντική για τις γυναίκες, καθιστώντας την πρόσβαση σε ασφαλείς αμβλώσεις πολύ πιο δύσκολη από ό,τι θα έπρεπε να είναι.
We’re in Berlin today, together with 50+ organisations, to submit an urgent appeal to the German Bundestag to adopt cross-party proposals that would reform the country’s outdated #abortion law. Time is running out. Abortion must be decriminalised and fully legalised. #wegmit218 pic.twitter.com/2pLFlohtm0
— Center for Reproductive Rights in Europe (@ReproRightsEUR) February 10, 2025
Η άμβλωση είναι παράνομη σύμφωνα με το άρθρο 218 του γερμανικού ποινικού κώδικα και τιμωρείται με φυλάκιση έως και τριών ετών (ή έως πέντε ετών για «απερίσκεπτες» αμβλώσεις ή αμβλώσεις ενάντια στη θέληση της εγκύου).
Το άρθρο 218α του γερμανικού ποινικού κώδικα, που ονομάζεται Εξαίρεση από την ευθύνη για άμβλωση, προβλέπει εξαίρεση για αμβλώσεις με συμβουλευτική κατά το πρώτο τρίμηνο και για ιατρικά απαραίτητες αμβλώσεις και αμβλώσεις λόγω παράνομων σεξουαλικών πράξεων (όπως σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκου ή βιασμός).
Οι ακτιβιστές και οι ακτιβίστριες απαιτούν πλήρη νομιμοποίηση των αμβλώσεων χωρίς περιορισμούς και χωρίς να απαιτείται η περίοδος αναμονής. Η απαίτηση αυτή γίνεται ιδιαίτερα έντονη εν όψει των πρόωρων εκλογών του Φεβρουαρίου, καθώς η συντηρητική αντιπολίτευση, η οποία αντιτίθεται στην αλλαγή του νόμου, αναμένεται να έχει σημαντικό ρόλο στην επόμενη κυβέρνηση της χώρας.
Η ανάγκη για αλλαγές στην γερμανική νομοθεσία για τις αμβλώσεις εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο πολιτικών εξελίξεων στη χώρα. Η μεταρρύθμιση του νόμου για τις αμβλώσεις ήταν μέρος της ατζέντας της τριμερούς κυβέρνησης συνασπισμού του καγκελάριου Όλαφ Σολτς, ο οποίος ηγούνταν ενός συνασπισμού μεταξύ των Σοσιαλδημοκρατών, των Πρασίνων και του φιλελεύθερου FDP.
Ωστόσο, η κατάρρευση του συνασπισμού του Σολτς στις αρχές Νοεμβρίου δημιούργησε αβεβαιότητα για το μέλλον της νομοθετικής μεταρρύθμισης.
Νόμος ναζιστικής εποχής
Αξιοσημείωτο είναι ότι η νομοθεσία που περιορίζει τις αμβλώσεις προέρχεται από την εποχή του ναζισμού, καθώς η Γερμανία διατήρησε το συγκεκριμένο πλαίσιο μέχρι πρόσφατα.
Οι αυστηρότερες απαγορεύσεις των αμβλώσεων ενσωματώθηκαν στο νόμο στις 9 Μαρτίου 1943. Οι νόμοι ευγονικής της ναζιστικής Γερμανίας τιμωρούσαν αυστηρά την άμβλωση για τις γυναίκες που ανήκαν στην «Άρια φυλή», αλλά επέτρεπαν την άμβλωση για ευρύτερους και σαφέστερους λόγους από πριν, εάν το έμβρυο πιστεύεται ότι είναι παραμορφωμένο ή ανάπηρο ή εάν ο τερματισμός κρίθηκε επιθυμητός για ευγονικούς λόγους, όπως το παιδί ή οποιοσδήποτε γονέας ύποπτος ως φορέας γενετικής ασθένειας.
Το 1995, το Κοινοβούλιο ψήφισε έναν νέο νόμο, ο οποίος όριζε τη δυνατότητα άμβλωσης κατά το πρώτο τρίμηνο με υποχρεωτική συμβουλευτική. Η κοινωνική ασφάλιση υγείας κάλυπτε τις αμβλώσεις για περιπτώσεις βιασμού ή όταν η υγεία της μητέρας ήταν σοβαρά απειλούμενη. Για τις γυναίκες με χαμηλό εισόδημα, οι πολιτειακές κυβερνήσεις αναλάμβαναν το κόστος της άμβλωσης.
Η μεγαλύτερη αλλαγή ήρθε το 2022, όταν η τριμερής κυβέρνηση του καγκελάριου Όλαφ Σολτς, με τη συμμετοχή των Σοσιαλδημοκρατών, των Πρασίνων και των Φιλελεύθερων, κατάργησε την παράγραφο 219α. Η παράγραφος αυτή είχε περιορίσει την ικανότητα των γιατρών να παρέχουν πληροφορίες για τις διαδικασίες άμβλωσης στις ιστοσελίδες τους. Με την κατάργηση αυτής της διάταξης, οι επαγγελματίες του ιατρικού τομέα απέκτησαν την ελευθερία να αναφέρουν δημόσια τις υπηρεσίες τους σχετικά με τις αμβλώσεις.
Η απόφαση αυτή ήταν σημαντική, καθώς επέτρεψε στους γιατρούς να παρέχουν σαφείς και εύκολα προσβάσιμες πληροφορίες στους πολίτες, ενισχύοντας τη διαφάνεια και την ενημέρωση για τις διαδικασίες άμβλωσης.
Σύμφωνα με έρευνες, το 80% των Γερμανών θεωρεί ότι είναι λάθος να είναι η άμβλωση τυπικά παράνομη. Παρά την πρόοδο με την κατάργηση του νόμου του ναζιστικού καθεστώτος το 2022, πολλοί γιατροί δηλώνουν ότι το θέμα εξακολουθεί να φέρει κοινωνικό στίγμα, με ορισμένες περιοχές, όπως η Βαυαρία, να έχουν ακόμη πιο περιοριστικές πολιτικές.
