Πριν προλάβει ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς να επιστρέψει από τις διακοπές του βρίσκεται αντιμέτωπος με πολιτικές εξελίξεις που θα προτιμούσε να είχε αποφύγει. Η κυβέρνησή του μόνο στιβαρή δεν δείχνει, καθώς ο καβγάς των τριών κομμάτων για τον προϋπολογισμό του 2025 εξελίχθηκε σε ένα ατελείωτο σίριαλ, που προκάλεσε τα σαρκαστικά σχόλια του Τύπου και της αντιπολίτευσης αλλά και οξεία κριτική από κάποιους νατοϊκούς αφού η απόφαση για περικοπές στα κονδύλια της στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία δεν αναστάτωσε μόνο τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Τάσεις φυγής από τους Πράσινους
Παρ’ όλα αυτά παραμένει αμφίβολο αν ο προϋπολογισμός με τη σημερινή του μορφή θα αποδειχτεί βιώσιμος στην πράξη και δεν θα χρειαστεί νέα συμπληρώματα και διορθώσεις. Το κλίμα στον συνασπισμό του «φωτεινού σηματοδότη» μόνο ειδυλλιακό δεν είναι. Αυτοί που δείχνουν τις πιο εμφανείς τάσεις φυγής είναι οι Πράσινοι, που δεν κουράζονται να μιλούν για χαμένες ευκαιρίες και μη δικαιωμένες προσδοκίες και να προεξοφλούν ότι επανάληψη αυτού του μοντέλου δεν πρόκειται να υπάρξει μετά τον Σεπτέμβριο του 2025. Η συντηρητικοποίηση των Πρασίνων τούς κάνει πλέον ιδανικό εταίρο για τους Χριστιανοδημοκράτες, που προηγούνται στις δημοσκοπήσεις, και ο πειρασμός είναι μεγάλος. Βεβαίως πολλά μπορούν να αλλάξουν μέσα σε έναν χρόνο, υπό την προϋπόθεση ότι η κυβέρνηση θα κερδίσει το στοίχημα που έβαλε στα τέλη του Ιουλίου ο Όλαφ Σολτς με τους δημοσιογράφους αποκλείοντας το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών. Άλλωστε οι Πράσινοι δεν εντυπωσιάζουν με τις επιδόσεις τους στις δημοσκοπήσεις. Όσο για τους Φιλελεύθερους του εμμονικού με το «φρένο χρέους» υπουργού Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ, αυτοί κινδυνεύουν με εκλογικό αφανισμό, οπότε δεν έχουν και πολλά περιθώρια να ονειρεύονται ότι θα γίνουν και πάλι ο «ρυθμιστής» των εξελίξεων.
Το πρώτο κρίσιμο τεστ
Αυτό που θα ήθελε βεβαίως ο καγκελάριος θα ήταν μια καλή αρχή, έστω για το κόμμα του. Αλλά αυτή φαντάζει δύσκολη την επόμενη Κυριακή, όταν οι πολίτες σε Σαξονία και Θουριγγία καλούνται να εκλέξουν τις τοπικές τους κυβερνήσεις και τα ποσοστά του SPD είναι και στις δύο περιπτώσεις απογοητευτικά. Το κλίμα είναι ελαφρώς καλύτερο στο Βρανδεμβούργο, όπου οι κάλπες θα στηθούν στις 22 Σεπτεμβρίου. Αυτοί που μοιάζουν όμως έτοιμοι να πανηγυρίσουν και στα τρία κρατίδια είναι η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) και πιθανότατα και η νεόκοπη Συμμαχία Σάρα Βάγκενκνεχτ (BSW). Δύο κόμματα που τάσσονται δημόσια και με ένταση κατά της τυφλής υποστήριξης της Ουκρανίας με στρατιωτικό υλικό και ζητούν διάλογο με τη Ρωσία. Ουσιαστικά έχουν καταφέρει να αναγάγουν το θέμα του πολέμου στην Ουκρανία σε κεντρικό της προεκλογικής περιόδου και να το συνδυάσουν με όλα τα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα, που αναμφίβολα βιώνει η σημερινή Γερμανία και κυρίως η πρώην Ανατολική. Σχεδόν 1 στους 2 Γερμανούς δεν απορρίπτει αυτή την άποψη.
Δεύτερο θέμα αιχμής, το Μεταναστευτικό. Και εδώ είναι πάλι τα δύο παραπάνω κόμματα που δίνουν τον τόνο, με την ΑfD στο γνωστό μοτίβο της «ανάστροφης μετανάστευσης», της επιστροφής δηλαδή των προσφύγων στις πατρίδες τους, και την BSW υπέρ της «ελεγχόμενης», «συνετής» και κρατικά (όχι από τις τοπικές κυβερνήσεις) χρηματοδοτούμενης μετανάστευσης.
Τεστ κυρίως για την ατζέντα
Συνεπώς, το πρώτο εκλογικό τεστ είναι σημαντικό όχι μόνο γιατί είναι πολύ πιθανό να φέρει την Ακροδεξιά πρώτο κόμμα, αλλά και γιατί μια επιτυχία αυτών των δύο κομμάτων θα καθορίσει εν πολλοίς και την ατζέντα των επόμενων μηνών και ενόψει των εθνικών εκλογών. Πόλεμος και Μεταναστευτικό θα συνεχίζουν να βρίσκονται στην κορυφή της αντιπαράθεσης. Δεν είναι τυχαίο ότι και ο Σολτς στην τελευταία του συνέντευξη πριν από τις διακοπές είχε χρησιμοποιήσει σκληρή γλώσσα για το ζήτημα, με κλειδί τη φράση «έχουμε το δικαίωμα να επιλέξουμε ποιους θα κρατήσουμε στη Γερμανία».
Σε ό,τι αφορά τον πόλεμο, οι αποκαλύψεις για τον ρόλο των Ουκρανών στην ανατίναξη των Νordstream 1 και 2 έχουν ενισχύσει το στρατόπεδο εκείνων που ζητούν να σταματήσει η άνευ όρων στήριξη στην Ουκρανία. Ειδικά μέσα στο παραδοσιακά «φιλειρηνικό» Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα η γκρίνια στη βάση είναι έντονη, μετά και την επίθεση της Ουκρανίας σε ρωσικά εδάφη και τον φόβο χρήσης γερμανικού πολεμικού υλικού εκτός της ουκρανικής επικράτειας.
Σε βαθιά κρίση η Αριστερά
Θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι και τα τρία κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού στο Βερολίνο δεν θα «λάμψουν» σε αυτές τις εκλογές. Το ίδιο ισχύει και για την Die Linke, που κινδυνεύει να μείνει εντελώς εκτός Βουλής στη Σαξονία, ενώ στη Θουριγγία τη σώζει η υψηλή δημοτικότητα του ακόμα πρωθυπουργού Μπόντο Ράμελοφ, ο οποίος δύσκολα θα μπορέσει να διεκδικήσει εκ νέου το αξίωμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι και οι δύο συμπρόεδροι του κόμματος σε εθνικό επίπεδο, οι Ζανίν Βίσλερ και Μάρτιν Σίρντεβαν, ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να παραιτηθούν από τις θέσεις τους στο συνέδριο, που είναι προγραμματισμένο για τον Οκτώβριο. Οι απώλειες από την αποχώρηση της Βάγκενκνεχτ δεν είναι μόνο ποσοτικές αλλά έχουν χτυπήσει τη ραχοκοκκαλιά του κόμματος, αμφισβητώντας ανοιχτά τις μέχρι τώρα προγραμματικές αρχές του.
Η Δευτέρα 2 Σεπτεμβρίου θα φέρει ένα νέο διαμορφωμένο τοπίο. Κανένα κόμμα δεν μπορεί να συνεχίσει με την ίδια τακτική. Ειδικά αν δικαιωθούν προβλέψεις που δίνουν πρωτιά και ποσοστά 30% στην ΑfD. Στη Σαξονία αυτό είναι σχεδόν σίγουρο, στη Θουριγγία ίσως να υπάρξει ισοπαλία με τους Χριστιανοδημοκράτες. Έρχονται ταραγμένοι καιροί για τη Γερμανία.