Οσοι είδαν την ταινία του Κώστα Χαραλάμπους «Ο Καπετάν Μιχάλης», που ήταν εμπνευσμένη από το έργο του Νίκου Καζαντζάκη, υποθέτω ότι θα σημείωσαν δύο σκηνές με σεισμό. Στην ταινία ο σεισμός χτυπάει, οι άνθρωποι στην αρχή φοβούνται, αλλά ο Καπετάν Μιχάλης τους συγκρατεί. Μια αγροτική κοινωνία έχει οικήματα απλά, από τα οποία μπορεί να βγει κάποιος εύκολα - αλλά σε μια αστική κοινωνία τα πράγματα περιπλέκονται και η κατάσταση γίνεται άκρως επικίνδυνη.
Θυμάμαι τον σεισμό του 1981 των 6,7 Ρίχτερ με επίκεντρο τις Αλκυονίδες νήσους, που ήταν αρκετά έντονος και μας έπληξε σε δύο δόσεις. Το ξάφνιασμα των Αθηναίων ήταν μεγάλο, οι κάτοικοι κατασκήνωσαν σε σκηνές στις πλατείες και πολλοί παρέμειναν εκεί για εβδομάδες. Πολλές συζητήσεις γίνονταν τότε για τη συλλογική ζωή που είχε εκλείψει, για την ανύπαρκτη γνωριμία με τον άνθρωπο του διπλανού διαμερίσματος, για τον υποκατάστατο ρόλο που έπαιζε η τηλεόραση. Από τον σεισμό του 1999 δεν θυμάμαι καμία τέτοια συζήτηση.
Ο σεισμός 9,1 Ρίχτερ και το τσουνάμι που έπληξαν τις χώρες της Άπω Ανατολής το 2004 ήταν μια από τις μεγαλύτερες παγκόσμιες καταστροφές, με 240.000 νεκρούς περίπου. Είναι πέραν κάθε φαντασίας, είναι σαν ένας Γκονζίλα στο τετράγωνο το να επιχειρούμε να σκεφθούμε τα γιγαντιαία κύματα των 20 και βάλε μέτρων που συνέτριψαν τους παραθαλάσσιους οικισμούς, που προχώρησαν μέχρι τις ορεινές περιοχές. Οι χώρες εγκαθίδρυσαν ένα κοινό «παρατηρητήριο» για τσουνάμι, όμως αυτό μετά μερικά χρόνια είχε επικριθεί για την περιορισμένη λειτουργία του...
Η Ιαπωνία γνώρισε έναν σεισμό 9 περίπου Ρίχτερ το 2011 που προκάλεσε τσουνάμι, με αποτέλεσμα να υπάρξουν σχεδόν 16.000 νεκροί. Το τσουνάμι όμως έπληξε και τη γνωστή Φουκουσίμα με τους πυρηνικούς αντιδραστήρες, βάζοντας για άλλη μια φορά το θέμα της ασφάλειας των πυρηνικών υλικών. Πρόσφατα η ιαπωνική κυβέρνηση διοχέτευσε το νερό που ήταν εν χρήσει στους αντιδραστήρες στη θάλασσα, προκαλώντας διεθνείς αντιδράσεις.
Στον πρόσφατο σεισμό στην Ιαπωνία έχουμε 7,6 Ρίχτερ, έχουμε έναν αυξανόμενο αριθμό νεκρών, έχουμε την ακινητοποίηση των γρήγορων τρένων, έχουμε όμως και κάτι πρωτότυπο. Ότι ο λαός πληροφορήθηκε για τον επερχόμενο σεισμό ένα λεπτό πριν από την επέλευσή του! Τι καλά που θα ήταν αν οι επιστήμονες μπορούσαν να προβλέψουν τον σεισμό μία, δύο, τρεις ώρες πριν!