Συναγερμό για μη αναστρέψιμες ζημιές στην ανθρώπινη υγεία εξαιτίας της κλιματικής κρίσης σημαίνει η τελευταία έκθεση του Lancet Countdown, αποτέλεσμα διεθνούς συνεργασίας επιστημόνων. «Η υγεία της ανθρωπότητας απειλείται σοβαρά» προειδοποιούν 114 κορυφαίοι ειδικοί (γιατροί, επαγγελματίες της δημόσιας Υγείας, κλιματολόγοι, οικονομολόγοι, πολιτικοί επιστήμονες κ.ά.) από 52 σημαντικά ακαδημαϊκά ιδρύματα και θεσμούς του ΟΗΕ σε όλο τον κόσμο, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, η Παγκόσμια Τράπεζα ή το Ευρωπαϊκό Κέντρο για τον Έλεγχο Ασθενειών και την Πρόληψη. Η έκθεση, που δημοσιοποιείται μία φορά τον χρόνο από το 2015, εστιάζει στην επίδραση που έχει στην υγεία η κλιματική αλλαγή και καταγράφει την υλοποίηση των δεσμεύσεων των κυβερνήσεων σε σχέση με τους στόχους που έθεσε η εμβληματική Σύνοδος του Παρισιού για την υπερθέρμανση του πλανήτη. Αφορά 47 δείκτες σε τομείς-κλειδιά που σχετίζονται, μεταξύ άλλων, με τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής, την ευαλωτότητα, την προσαρμογή, την ανθεκτικότητα κ.ά. Επιδημίες και μολυσματικές ασθένειες, όπως ελονοσία, δάγκειος πυρετός, και άλλοι ξεχασμένοι ιοί επιστρέφουν…
«Το 2023 ο κόσμος βίωσε τις υψηλότερες παγκόσμιες θερμοκρασίες σε διάστημα 100.000 ετών και έσπασαν ρεκόρ ζέστης σε όλες τις ηπείρους κατά το 2022. Οι ενήλικες άνω των 65 ετών και τα παιδιά κάτω του έτους, που απειλούνται από την ακραία ζέστη, εκτίθενται τώρα σε δύο φορές περισσότερες μέρες καυσώνων σε σχέση με την περίοδο 1986-2005» σημειώνεται στην έκθεση. Σύμφωνα με τα στοιχεία, η θνησιμότητα των άνω των 65 ετών που συνδέεται με την αύξηση της θερμοκρασίας πάνω από 2 βαθμούς Κελσίου μπορεί σχεδόν να πενταπλασιαστεί ως το 2050! Ο αριθμός προκαλεί μεν ρίγη, ωστόσο είναι… αισιόδοξος! Πράγματι, αν δεν υπάρξει έλεγχος των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αναμένονται 16 φορές περισσότεροι θάνατοι των άνω των 65 ετών λόγω καύσωνα το 2100. «Τα καλοκαίρια θα μετατραπούν σε οδυνηρές περιόδους για ενήλικες που είναι υγιείς και σε επικίνδυνες περιόδους για τους ηλικιωμένους, τα βρέφη και τους χρόνια ασθενείς. Οι έμμεσες επιπτώσεις της ζέστης θα είναι ακόμη σοβαρότερες» σχολιάζει, μιλώντας στην εξειδικευμένη ιστοσελίδα Medscape, ο Βέλγος καθηγητής Νταβίντ Γκριμαλντί, ειδικός στα ζητήματα δημόσιας Υγείας, υπογραμμίζοντας παράλληλα το έλλειμμα προετοιμασίας των συστημάτων Υγείας. «Το 90% των πόλεων δηλώνουν ότι έχουν σχέδιο προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, το 85% των πολύ αναπτυγμένων κρατών έχουν σχέδια υγειονομικών κρίσεων. Όμως η πρόσφατη κρίση της πανδημίας Covid μας κάνει να αμφιβάλλουμε για τον βαθμό προετοιμασίας… Δεν έχω την αίσθηση ότι στην Ευρώπη τα νοσοκομεία προετοιμάζονται για κλιματικές καταστροφές, ότι το προσωπικό τους είναι ενήμερο και εκπαιδευμένο».
Επιπλέον, η έκθεση καταγράφει και τους κινδύνους σε σχέση με τη διατροφή. Στην περίπτωση της αύξησης κατά 2 βαθμούς της θερμοκρασίας, 525 εκατομμύρια άτομα θα πληγούν από λιμούς και έλλειψη τροφίμων. Θα πολλαπλασιαστούν οι ξηρασίες και η γεωργία στην περιοχή της Μεσογείου θα γίνει όλο και πιο προβληματική, τονίζεται, παρατηρώντας μάλιστα ότι ήδη η Ισπανία βρίσκεται σε πορεία ερημοποίησης. Η δε επιδείνωση των συνθηκών θα οδηγήσει σε εκατομμύρια κλιματικών μεταναστών…
Ειρωνεία της τύχης. Στο Ντουμπάι, όπου ολοκληρώθηκε η COP28, η ποιότητα του αέρα έφθανε τα 155 μικρογραμμάρια των πιο επικίνδυνων, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ατμοσφαιρικών σωματιδίων PM 2,5 ανά κυβικό μέτρο ατμόσφαιρας, απόρροια των ορυκτών καυσίμων…
* Η Ρένα Δούρου είναι τομεάρχης Εξωτερικών, βουλεύτρια του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Β2 Δυτικής Αθήνας
