Μια δολοφονία, ένα Ταμείο για «καλό σκοπό», πολύ δημόσιο χρήμα, μεγάλη αδιαφάνεια στη διαχείρισή του και στο βάθος η... αμαύρωση προσωπικοτήτων της Αριστεράς. Κάπως έτσι θα μπορούσε να συνοψιστεί η υπόθεση που από τις 16 Μαΐου άρχισε να ερευνά η αρμόδια Επιτροπή της Γαλλικής Γερουσίας. Αντικείμενό της, η διαλεύκανση της λειτουργίας του Ταμείου «Μαριάν» (ονομασία που παραπέμπει στο σύμβολο της Γαλλικής Δημοκρατίας), που ίδρυσε το 2021 η Μαρλέν Σιαπά, τότε αναπληρώτρια υπουργός για ζητήματα του Πολίτη, στον απόηχο του μεγάλου σοκ που προκάλεσε τον Οκτώβριο 2020 η δολοφονία του καθηγητή Σαμουέλ Πατί από έναν ριζοσπαστικοποιημένο νεαρό.
Μετά από αποκαλυπτικά ρεπορτάζ του περιοδικού Μαριάν (καμία σχέση με το Ταμείο), του δεύτερου καναλιού της δημόσιας τηλεόρασης και του ερευνητικού ιστότοπου του Εντί Πλενέλ Mediapart σχετικά με ατασθαλίες στα οικονομικά του Ταμείου, της υπόθεσης έχει επιληφθεί και η Οικονομική Εισαγγελία που ερευνά κατάχρηση δημόσιου χρήματος. «Με 2,5 εκατ. ευρώ μπορεί κανείς να κάνει πολλά πράγματα για να προστατέψει τις αξίες της Δημοκρατίας» δήλωνε τον Απρίλιο του 2021 η Σιαπά, που σήμερα είναι υφυπουργός για την Κοινωνική και Αλληλέγγυα Οικονομία, εξηγώντας ότι αυτό το δημόσιο ταμείο έχει στόχο τη χρηματοδότηση σχεδίων για την «προώθηση των δημοκρατικών αξιών», τον «αγώνα κατά της διάδοσης των αποσχιστικών τοποθετήσεων, κυρίως μεταξύ των νέων ηλικίας 12 με 15 ετών» και των συνωμοσιολογικών θεωριών στο Διαδίκτυο. Επικεφαλής του Ταμείου τέθηκε μια Διϋπουργική Επιτροπή Πρόληψης της Εγκληματικότητας και της Ριζοσπαστικοποίησης. Ό,τι τότε ακουγόταν θετικό εξελίχθηκε, σύμφωνα με τις αποκαλύψεις των ΜΜΕ, σε μια σκοτεινή υπόθεση.
Η ιστορία του Ταμείου «Μαριάν» κρύβει πολλές σκοτεινές πτυχές. Τον Ιούνιο του 2022 επικεφαλής οργάνωσης που το αίτημά του για χρηματοδότηση από το Ταμείο είχε απορριφθεί έλεγε στο περιοδικό Μαριάν ότι «υπάρχει ένας λύκος» μέσα στη Διϋπουργική Επιτροπή που το διοικεί, υπό τον νομάρχη Κριστιάν Γκραβέλ. «Ο άνθρωπός μας είχε τότε δίκιο: “Λύκος” υπάρχει. Ενδεχομένως και μια μικρή αγέλη λύκων» έγραψε το περιοδικό. Είχε προηγηθεί η επιλογή 17 δομών που χρηματοδοτήθηκαν συνολικά με πάνω από 2 εκατ. ευρώ, μεταξύ των οποίων ο Σύνδεσμος κατά του Ρατσισμού και του Αντισημιτισμού, το Παρατηρητήριο για τη Συνωμοσιολογία κ.ά. Δύο οργανώσεις έλαβαν τα περισσότερα χρήματα: η Ένωση Οργανώσεων Φυσικής Αγωγής και Προετοιμασίας για τη Στρατιωτική Θητεία και η Ένωση «Ανοικοδομούμε τα κοινά». Ωστόσο, οι δημοσιογραφικές έρευνες έφεραν στη δημοσιότητα στοιχεία για ανωμαλίες και αδιαφάνεια στην κατανομή των χρημάτων.
Πάρτι με χιλιάδες ευρώ
Πολύ γρήγορες αποφάσεις επιλογής, αδιαφάνεια σχετικά με τις δομές που επιλέχθηκαν και τα χρήματα που έλαβαν, υποψίες για ευνοιοκρατία κ.ο.κ. Κοινή έρευνα της δημόσιας τηλεόρασης και του περιοδικού Μαριάν εστίασε στην Ένωση Οργανώσεων Φυσικής Αγωγής και Προετοιμασίας για τη Στρατιωτική Θητεία, που έλαβε και τη μεγαλύτερη χρηματοδότηση, ύψους 355.000 ευρώ, και στο πρόγραμμά της με τίτλο «iLaic». Σύμφωνα με τους δημοσιογράφους, τα χρήματα πήγαν στις αμοιβές των δύο επικεφαλής της Ένωσης - ο ένας είναι ο γνωστός στη Γαλλία δοκιμιογράφος Μοχάμεντ Σιφαουί, που αμείφθηκε με 120.000 ευρώ. Μάλιστα, σύμφωνα με το περιοδικό Μαριάν, μέρος του ποσού χρησίμευσε για την ενοικίαση ενός γραφείου στην πανάκριβη κεντρική λεωφόρο Μοντέν στο Παρίσι... Επιπλέον, η έρευνα έφερε στην επιφάνεια το γεγονός ότι το δημόσιο χρήμα χρηματοδότησε ένα σχέδιο που κατέληξε σε αμφιλεγόμενο, τουλάχιστον, αποτέλεσμα: δεκατρία βίντεο στο YouTube με... 200 προβολές, ένας λογαριασμό στο Instagram με 155 ακολούθους, ένας λογαριασμός στο facebook με... 5 ακολούθους! Τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό, η αποκάλυψη σχέσεων της οργάνωσης με τον γενικό γραμματέα της Διυπουργικής Επιτροπής Κ. Γκραβέλ...
Οι αποκαλύψεις, όμως, συνεχίστηκαν. Ο ερευνητικός ιστότοπος Mediapart έφερε στο φως ατασθαλίες για τη δεύτερη δομή που πήρε χρηματοδότηση 300.000 ευρώ, την Ένωση «Ανοικοδομούμε τα κοινά», που συστάθηκε τον Οκτώβριο του 2020 και παρήγαγε, κατά τις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές του 2022, μιντιακά πολιτικά περιεχόμενα εις βάρος προσωπικοτήτων και στελεχών της Αριστεράς, αντιπάλων του Μακρόν. Για παράδειγμα, μεταξύ εκείνων που βρέθηκαν στο στόχαστρο ήταν και η δήμαρχος Παρισιού Αν Ινταλγκό, ως υποψήφια τότε για την Προεδρία της Δημοκρατίας εκ μέρους του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Άλλη έρευνα της ιστοσελίδας αποκάλυψε ότι ο ίδιος ο επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της υπουργού είχε πάρει μέρος στην επιλογή των δομών που χρηματοδοτήθηκαν και είχε ενθαρρύνει τον Μ. Σιφαουί να θέσει υποψηφιότητα πριν καν υπάρξουν επίσημες ανακοινώσεις. Το γεγονός παραδέχθηκε ο ίδιος ο Σιφαουί μιλώντας στο Mediapart.
Αόριστες απαντήσεις από την υπουργό
Η Σιαπά επιχείρησε να απαντήσει στις 7 Απριλίου, απορρίπτοντας τις κατηγορίες περί ευνοιοκρατίας, και διέψευσε την εμπλοκή της στην επιλογή των δομών που χρηματοδοτήθηκαν. Ωστόσο, το περιοδικό Μαριάν κατέρριψε τα περί «μη εμπλοκής», θυμίζοντας ότι τον Ιούνιο του 2022 η ίδια έλεγε ότι δεν έκανε μεν την επιλογή, αλλά δεν αρνιόταν την εμπλοκή της, τονίζοντας ότι «η διοίκηση εξέτασε τις αιτήσεις και πρότεινε τις διαβαθμίσεις που το γραφείο μου κι εγώ επικυρώσαμε».
Μέσα σε όλη αυτή τη δυσοσμία η οικογένεια του θύματος, στο όνομα του οποίου μοιράστηκε το χρήμα, εξέφρασε την αγανάκτησή της και τη θλίψη της από τις αποκαλύψεις αυτές, τονίζοντας ότι το όνομα του άτυχου καθηγητή δεν μπορεί «σε καμία περίπτωση και με κανέναν τρόπο να είναι εργαλείο για τέτοιες συμπεριφορές και ενέργειες». Η Σιαπά επιχείρησε με συνέντευξη και φωτογράφισή της τον Απρίλιο στο γαλλικό Playboy να περάσουν οι αποκαλύψεις σε δεύτερο πλάνο, όμως η έρευνα της Γερουσίας δείχνει ότι αυτές θα έχουν συνέχεια...
