Ξεκινά σήμερα Τρίτη (15/11) η δίκη του δημοσιογράφου-ερευνητή Ρομπέρτο Σαβιάνο, συγγραφέα στρατευμένου κατά της μαφίας, ο οποίος κάθεται στο εδώλιο κατηγορούμενος για συκοφαντική δυσφήμηση σε βάρος της σημερινής επικεφαλής της κυβέρνησης συμμαχίας άκρας δεξιάς-δεξιάς στην Ιταλία Τζόρτζια Μελόνι. Η δίκη αφορά σφοδρές επικρίσεις που είχε απευθύνει πριν από δύο χρόνια ο Σαβιάνο εναντίον της Μελόνι, αλλά και του συμμάχου της στην ιταλική κυβέρνηση Ματέο Σαλβίνι ηγέτη της ακροδεξιάς Λέγκα, για τις θέσεις τους στην προσφυγική κρίση.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, η υπόθεση ανάγεται στον Δεκέμβριο του 2020, όταν ζητήθηκε από τον δημοσιογράφο και συγγραφέα, στο πλαίσιο τηλεοπτικής εκπομπής, να σχολιάσει τον θάνατο, έπειτα από το ναυάγιο πλεούμενου με πρόσφυγες, βρέφους έξι μηνών από τη Γουινέα.
Το μωρό, ο Ζοζέφ, ήταν ανάμεσα στους 111 μετανάστες που διέσωσε το πλοίο Open Arms, όμως πέθανε προτού μπορέσουν να του προσφερθούν ιατρικές φροντίδες. Σε πλάνα που τράβηξαν μέλη του συνεργείου διάσωσης και επιδείχθηκαν στον Σαβιάνο κατά τη διάρκεια της εκπομπής, έβλεπε κανείς τη μητέρα του παιδιού να φωνάζει κλαίγοντας «Πού είναι το μωρό μου; Βοήθεια, έχασα το μωρό μου!».
Η αντίδραση του Σαβιάνο ήταν έντονη. «Θέλω απλά να πω στη Μελόνι και στον Σαλβίνι: είσαστε καθάρματα! Πώς μπορέσατε;», ξέσπασε κατά τη διάρκεια της εκπομπής.
Σημειώνεται ότι η Μελόνι δήλωνε το 2019 ότι τα πλοία των μη κυβερνητικών οργανώσεων που διασώζουν πρόσφυγες στη θάλασσα «θα έπρεπε να βυθίζονται». Από την πλευρά του ο Σαλβίνι, υπουργός Εσωτερικών εκείνη τη χρονιά, εμπόδιζε τον ελλιμενισμό των πλοίων των ΜΚΟ στην Ιταλία.
Το κόμμα «Αδελφοί Ιταλοί» (Fratelli d’ Italia, FdI) βρισκόταν την εποχή εκείνη στην αντιπολίτευση, όμως ανέλαβε την εξουσία τον περασμένο μήνα, έπειτα από την καθαρή εκλογική του νίκη, εν μέρει λόγω της υπόσχεσης της επικεφαλής του ότι θα «σταματήσει» τη ροή των μεταναστών και των προσφύγων προς τις ιταλικές ακτές μέσω της Μεσογείου.
Η Μελόνι, που βρίσκεται στο Μπαλί της Ινδονησίας για τη σύνοδο της G20 σήμερα και αύριο, δεν θα είναι παρούσα στη σημερινή πρώτη ακροαματική διαδικασία.
Η μήνυση και η δίκη έχουν πάνω απ’ όλα σκοπό «να εκφοβιστεί ένας για να εκφοβιστούν εκατό»
Η ένωση συγγραφέων PEN International, που υπερασπίζεται την ελευθερία της έκφρασης, απηύθυνε ανοικτή επιστολή στην Μελόνι, ζητώντας της να αποσύρει τη μήνυσή της.
Ο 43χρονος Σαβιάνο, που διατρέχει κίνδυνο να του επιβληθεί ποινή τριετούς φυλάκισης, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο πως έχει μπροστά του εντελώς «άνιση αναμέτρηση», «οπωσδήποτε γκροτέσκα», ενώ οργανώσεις υπεράσπισης της ελευθεροτυπίας προειδοποιούν πως η δίκη στέλνει «μήνυμα που παγώνει» στους δημοσιογράφους.
Για τον συγγραφέα - υπό αστυνομική προστασία αφότου κυκλοφόρησε το βιβλίο «Γόμορρα» εξαιτίας των απειλών της ναπολιτάνικης μαφίας, της Καμόρα - η μήνυση και η δίκη έχουν πάνω απ’ όλα σκοπό «να εκφοβιστεί ένας για να εκφοβιστούν εκατό».
«Θα είναι ακόμα πιο δύσκολο (σ.σ. για τους δημοσιογράφους) να καταγράφουν τι συμβαίνει» αν περνάνε «από δίκη όταν επικρίνουν την εξουσία και απάνθρωπες πολιτικές», πρόσθεσε ο Σαβιάνο.
Σύμφωνα με οργανώσεις υπεράσπισης της ελευθερίας του Τύπου, τέτοιες δίκες είναι εμβληματικές της κουλτούρας στην Ιταλία που θέλει προσωπικότητες της δημόσιας ζωής, ιδίως πολιτικούς, να εκφοβίζουν δημοσιογράφους με επανειλημμένες μηνύσεις.
Η Ιταλία κατατάσσεται στην 58η θέση της παγκόσμιας κατάταξης ως προς την ελευθερία του Τύπου που καταρτίζει η μη κυβερνητική οργάνωση Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (Reporters sans frontières, RSF). Είναι η χαμηλότερη μεταξύ των κρατών της δυτικής Ευρώπης.
Η σημερινή δίκη δεν είναι η μόνη που αντιμετωπίζει ο Σαβιάνο για συκοφαντική δυσφήμηση. Το 2018, ο Ματέο Σαλβίνι κατέθεσε μήνυση σε βάρος του διότι τον αποκαλούσε «Il Ministro della Malavita» («υπουργό Υποκόσμου»). Αυτή η δίκη αναμένεται να αρχίσει τον Φεβρουάριο.
