Ο γ.γ. της Κ.Ε. του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου βρέθηκε στην Αθήνα για το 6ο Ευρωπαϊκό Φόρουμ Αριστερών, Πράσινων και Προοδευτικών δυνάμεων και μιλά στην ΑΥΓΗ της Κυριακής για την ένταση με την Τουρκία, το Κυπριακό, τη σύνδεση του σκανδάλου των παρακολουθήσεων σε Ελλάδα και Κύπρο, αλλά και για τις πολιτικές προκλήσεις για το ΑΚΕΛ μπροστά στις επερχόμενες εκλογές.
Με το Κυπριακό σε πλήρες αδιέξοδο και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις σε συνεχή ένταση, πιστεύετε ότι έχουμε φτάσει στο σημείο που η οριστική διχοτόμηση της Κύπρου πρέπει να θεωρείται το πιο πιθανό σενάριο;
Είναι γεγονός ότι το παρατεταμένο αδιέξοδο -και μάλιστα με την Τουρκία απενοχοποιημένη- και η ένταση στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας αποτελούν μια κατάσταση που δεν βοηθά στην επανέναρξη των προσπαθειών για επίλυση του Κυπριακού. Και ενόσω υπάρχει αδιέξοδο, ολοένα και περισσότερο διολισθαίνουμε προς την οριστικοποίηση της διχοτόμησης. Πόσο δε μάλλον που η κατοχική Τουρκία εκμεταλλεύεται το αδιέξοδο για να δημιουργεί νέα κατοχικά τετελεσμένα, όπως κάνει στην περίπτωση της περίκλειστης περιοχής Αμμοχώστου. Στο κάδρο της όλης κατάστασης θα πρέπει να προστεθεί η απαισιοδοξία του γενικού γραμματέα και εν γένει του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τις προοπτικές επίλυσης του Κυπριακού. Παρά τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρίσκεται το Κυπριακό, η προοπτική για επίτευξη λύσης δεν εξέλιπε. Για να βγούμε όμως από τη στενωπό επιβάλλεται από μέρους της ελληνοκυπριακής πλευράς να αναληφθούν συγκεκριμένες και στοχευμένες πρωτοβουλίες που θα βοηθήσουν στη δημιουργία δυναμικής για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από το σημείο που διακόπηκαν στη διάσκεψη του Κραν Μοντανά το 2017.
Ενόψει εκλογών στην Κύπρο (Φεβρουάριος 2023) και στην Τουρκία (Απρίλιος 2023) δεν αναμένεται ότι τώρα θα προκύψει κάτι. Είναι όμως ένα από τα πρώτα θέματα με τα οποία θα κληθεί να ασχοληθεί ο νέος Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Ο ανεξάρτητος υποψήφιος που υποστηρίζει το ΑΚΕΛ Ανδρέας Μαυρογιάννης εκφράζει την ετοιμότητα αμέσως με την εκλογή του να κινηθεί αμέσως αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες για τη δημιουργία δυναμικής επανέναρξης των διαπραγματεύσεων από εκεί που διακόπηκαν στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου.
Οφείλω να ομολογήσω ότι στην Ελλάδα έκανε ιδιαίτερη εντύπωση η επιλογή του ΑΚΕΛ να στηρίξει την υποψηφιότητα του Ανδρέα Μαυρογιάννη, με δεδομένο ότι ήταν ο βασικός διαπραγματευτής για το Κυπριακό της κυβέρνησης Αναστασιάδη. Ως ΑΚΕΛ έχετε ασκήσει δριμεία κριτική στους χειρισμούς της κυβέρνησης στο Κυπριακό. Θεωρείτε ότι ο κ. Μαυρογιάννης λειτούργησε θετικά σε αυτό το πεδίο;
Ο ρόλος του διαπραγματευτή είναι να διευκολύνει την προώθηση και την εφαρμογή της πολιτικής του εκάστοτε Προέδρου της Δημοκρατίας στο Κυπριακό. Αυτό συνέβαινε με όλους τους διαπραγματευτές στη θητεία όλων των Προέδρων της Δημοκρατίας. Αυτό συνέβαινε και στην περίπτωση του Ανδρέα Μαυρογιάννη. Πόσο δε μάλλον που στον Ανδρέα ανατέθηκε αυτό το καθήκον με την ιδιότητά του ως διπλωμάτη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στο Κυπριακό πάντοτε υπό κρίση και αξιολόγηση είναι ο Πρόεδρος και όχι ο διαπραγματευτής. Είναι γεγονός ότι με την πολιτική που ακολούθησε ο Πρόεδρος, ειδικά τα τελευταία χρόνια, έχουμε πολλές διαφωνίες. Με τον Ανδ. Μαυρογιάννη όμως συμφωνούμε σε όλα τα βασικά σχετικά με Κυπριακό. Συμφωνούμε για την επιδιωκόμενη βάση λύσης, η οποία είναι η δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα όπως περιγράφεται σε σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ. Συμφωνούμε ότι άμεσα θα πρέπει να επιδιώξουμε επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από το σημείο που διακόπηκαν στο Κραν Μοντανά το 2017, διαφυλάσσοντας όλο το διαπραγματευτικό κεκτημένο και συζητώντας στη βάση του Πλαισίου που κατέθεσε ο γ.γ. του ΟΗΕ κ. Γκουντέρες. Συμφωνούμε επίσης με το πώς θα κινηθούμε για να δημιουργήσουμε δυναμική επανέναρξης των διαπραγματεύσεων αξιοποιώντας τις δυνατότητες που δημιουργεί το φυσικό αέριο της Κύπρου και ευρύτερα τα ενεργειακά ζητήματα στην περιοχή μας.
Το τελευταίο διάστημα η Κύπρος για πρώτη φορά βρίσκεται στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος όχι για το Κυπριακό, αλλά για ζητήματα διαπλοκής και διαφθοράς. Πώς σκέφτεστε να αντιμετωπίσετε το ζήτημα εάν ο υποψήφιος που υποστηρίζετε εκλεγεί στην Προεδρία, με δεδομένο ότι πρόκειται και για δομικό πρόβλημα των κρατών;
Ναι, είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η Κύπρος βρίσκεται στο επίκεντρο επικρίσεων τόσο από μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και από μέρους αριθμού διεθνών οργανισμών και διεθνών ΜΜΕ. Το βασικό θέμα των επικρίσεων είναι το σκάνδαλο των «χρυσών» διαβατηρίων που έστησε η κυβέρνηση της Δεξιάς στην Κύπρο. Όντως το πρόβλημα της διαπλοκής και της διαφθοράς είναι δομικό πρόβλημα του καπιταλισμού. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποδεχόμαστε την κατάσταση ή ότι δεν υπάρχουν δυνατότητες για δραστική αντιμετώπισή του. Για να γίνει αυτό, το πρώτο που χρειάζεται είναι η ύπαρξη ανάλογης πολιτικής βούλησης από μέρους της κυβέρνησης. Η σημερινή κυβέρνηση στην Κύπρο είναι μέρος του προβλήματος και δεν μπορεί να το επιλύσει. Δέκα χρόνια παρακάμπτει και παραβιάζει νόμους, διαδικασίες και θεσμικά πλαίσια. Προκλητικά αδιαφορεί για την πρόδηλη σύγκρουση συμφέροντος του Προέδρου και υπουργών του σχετικά με το πρόγραμμα των «χρυσών διαβατηρίων». Ο Ανδ. Μαυρογιάννης, τον οποίο χαρακτηρίζουν η εντιμότητα και η ειλικρίνεια, θα ενεργοποιήσει όλο το υφιστάμενο νομικό και θεσμικό πλαίσιο για πάταξη της διαπλοκής και της διαφθοράς και, ταυτόχρονα, θα το ενισχύσει περαιτέρω δίνοντας έμφαση στη διαφάνεια και τη λογοδοσία. Προς αυτή την κατεύθυνση έχει περιλάβει συγκεκριμένες προτάσεις στο εκλογικό του πρόγραμμα.
Δημοσιεύματα του ελληνικού και κυπριακού Τύπου κάνουν λόγο για συσχέτιση του σκανδάλου των υποκλοπών σε Ελλάδα και Κύπρο. Ποια είναι η δική σας εικόνα;
Είναι φανερό ότι υπάρχει συσχέτιση. Ίδιες εταιρείες, ίδια πρόσωπα, ίδια δραστηριότητα. Πολλές συμπτώσεις μαζί παύουν να είναι συμπτώσεις. Στο θέμα με τις υποκλοπές και τις παρακολουθήσεις υπάρχει και μια περίεργη -για να μην πω ύποπτη- σιωπή από μέρους της κυπριακής κυβέρνησης, του κυβερνώντος κόμματος και του προέδρου του, του κ. Αβέρωφ Νεοφύτου, ο οποίος φαίνεται να είχε προσωπική σχέση με ένα από τους Ισραηλινούς πρώην πράκτορες που εμπλέκονται σ’ αυτό το σκοτεινό δίκτυο. Επισημαίνω ότι είναι με καταγγελίες του ΑΚΕΛ που αποκαλύφθηκε το σκάνδαλο με το περιβόητο μαύρο βαν από το οποίο παρακολουθούνταν χιλιάδες πολίτες. Επιπρόσθετα, σημειώνω ότι η εταιρεία που κατείχε το μαύρο βαν καταδικάστηκε από κυπριακό δικαστήριο για τη δραστηριότητά της αλλά η Γενική Εισαγγελία, που είναι ο νομικός σύμβουλος της κυβέρνησης, δεν ζήτησε την καταδίκη των ιδιοκτητών της και αυτοί αφέθηκαν να φύγουν από την Κύπρο. Όλα αυτά και πολλά άλλα δημιουργούν πολλές υποψίες.
Με δεδομένες τις ευρωπαϊκές κυρώσεις προς τη Ρωσία, διαπιστώνετε μια αντιφατική πολιτική; Και το ρωτάω αυτό γιατί έχει ανοίξει η συζήτηση για κυρώσεις στην Τουρκία και εντοπίζεται μια άρνηση των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, συμπεριλαμβανομένης της ελληνικής.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και στο θέμα των κυρώσεων επιβεβαιώνει τη στάση δύο μέτρων και δύο σταθμών που τηρεί σε μια σειρά ζητήματα. Η Τουρκία στην περίπτωση της Ρωσίας πολλές από τις κυρώσεις δεν τις εφαρμόζει, αλλά οι κυρίαρχοι κύκλοι στην Ε.Ε. καμώνονται ότι δεν υπάρχει θέμα. Στην περίπτωση δε της Κύπρου, τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα. Η Τουρκία παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, ενός κράτους-μέλους της Ένωσης, και η Ε.Ε. περιορίζεται σε ορισμένες επουσιώδεις κυρώσεις ήσσονος σημασίας. Με τέτοιες στάσεις και συμπεριφορές η Ε.Ε. υποσκάπτει το κύρος και τη δυνατότητά της να έχει ρόλο στη διεθνή πολιτική κονίστρα ως ένας αξιόπιστος παράγοντας που στηρίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και στον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ.
Οι δημοσκοπήσεις είναι αρνητικές για τον κ. Μαυρογιάννη και οι δύο υποψήφιοι που προηγούνται προέρχονται από τον χώρο της Δεξιάς. Ποιος είναι ο στόχος του ΑΚΕΛ στις προεδρικές εκλογές;
Ο στόχος του ΑΚΕΛ είναι η εκλογή του Ανδ. Μαυρογιάννη στην Προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας για να τερματιστούν οι αντιλαϊκές και ζημιογόνες πολιτικές της δεξιάς κυβέρνησης του ΔΗ.ΣΥ. και για να ξαναμπεί η Κύπρος στην τροχιά της ανάπτυξης και της προόδου. Δεν συμφωνώ ότι οι δημοσκοπήσεις είναι αρνητικές για τον Ανδ. Μαυρογιάννη. Κάθε άλλο. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν τον Ανδ. Μαυρογιάννη να είναι περίπου στην ίδια θέση με τον Αβ. Νεοφύτου, τη στιγμή που εξήγγειλε την υποψηφιότητά του και ξεκίνησε την προεκλογική του εκστρατεία πολύ πιο αργά τόσο από τον πρόεδρο του ΔΗ.ΣΥ. όσο και από τον κ. Χριστοδουλίδη. Όλα δε τα δεδομένα καταγράφουν ότι η υποψηφιότητα του Ανδ. Μαυρογιάννη έχει ήδη παρουσιάσει δυναμική ανόδου και ότι υπάρχουν πολύ καλές προοπτικές για να περάσει στον β’ γύρο και να κερδηθούν οι εκλογές.
Ποιος είναι ο ρόλος ενός αριστερού κόμματος σήμερα; Πώς μπορεί ένα κόμμα διατηρώντας τις αρχές και τις αξίες της Αριστεράς να προσεγγίσει ευρύτερα ακροατήρια που αυτή τη στιγμή απέχουν από πολιτικές διεργασίες;
Το θέμα αυτό αποτέλεσε βασικό σημείο της παρέμβασής μου στο Ευρωπαϊκό Φόρουμ που διοργάνωσε το Κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς και φιλοξένησε ο ΣΥΡΙΖΑ στην Αθήνα. Οι αρχές και οι αξίες της Αριστεράς δεν εμποδίζουν την προσέγγιση ευρύτερων ακροατηρίων. Αντίθετα! Επιβάλλουν στην Αριστερά να απευθύνονται ευρύτερα στην κοινωνία στη βάση πολιτικών που έχουν στόχο να αντιμετωπίσουν τα σοβαρά προβλήματα επιβίωσης που προκαλεί το καπιταλιστικό σύστημα και οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές στις λαϊκές μάζες. Η δική μας εμπειρία στην 100χρονη πορεία του ΑΚΕΛ μάς έπεισε ότι η εξωστρέφεια ως κόμμα και ως κίνημα, η ενότητα της ίδιας της Αριστεράς, έστω και μέσα από τη διαφορετικότητα των διάφορων ρευμάτων της, αλλά και οι συνεργασίες αρχών με δυνάμεις πέραν του χώρου της είναι στοιχεία που την καθιστούν πρωταγωνιστική δύναμη. Δύναμη δηλαδή που μπορεί να καθορίζει εξελίξεις και να σφραγίζει μικρές και μεγάλες αλλαγές. Να φέρνει αποτέλεσμα και να κάνει καλύτερη τη ζωή του λαού, των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων. Έτσι πολιτεύεται το ΑΚΕΛ και γι’ αυτό είναι μαζικό και ισχυρό στη Βουλή και στον λαό!
