Σαρώνει το Ιράν το κύμα διαδηλώσεων τόσο στην Τεχεράνη όσο και σε δεκάδες ακόμη πόλεις, με έμφαση στο βορειοδυτικό τμήμα της χώρας όπου κυριαρχεί το κουρδικό στοιχείο, μετά τον θάνατο της 22χρονης Μαχσά Αμινί στα χέρια της αστυνομίας «ηθικής». Οι διαδηλώσεις έχουν πάρει χαρακτήρα αμφισβήτησης και ανατροπής του θεοκρατικού καθεστώτος της χώρας. Το υπουργείο Πληροφοριών του Ιράν έχει κηρύξει παράμονη την συμμετοχή στις διαδηλώσεις και απειλεί με δίωξη οποιονδήποτε συλληφθεί.
Protesters in Mehrshahr, Alborz province, chanting "We Don't Want Islamic Republic... We Don't Want Islamic Republic". #Mahsa_Amini #OpIranpic.twitter.com/V7O6qffb2S
— 1500tasvir_en (@1500tasvir_en) September 22, 2022
Οι γυναίκες πρωταγωνιστούν στις κινητοποιήσεις ιδιαίτερα σε συμβολικό επίπεδο. Στα social media καταγράφονται σε πολλές περιπτώσεις να πετούν ή να καίνε επιδεικτικά τα μαντήλια τους, να κόβουν τα μαλλιά τους, να χορεύουν δίπλα στις φωτιές.
We don't need PRAY, we need ACTION. #Mahsa_Amini pic.twitter.com/anFAZzu13C
— 1500tasvir_en (@1500tasvir_en) September 22, 2022
Η νέα έκρηξη διαμαρτυρίας στο Ιράν συνδέεται με την ιδιαίτερα δυσχερή οικονομική κατάσταση για πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού, που είναι νεανικός σε ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά παγκοσμίως (περίπου ο μισός πληθυσμός είναι ως 30-35 ετών).
Υπάρχουν αναφορές στη χρήση πυρών «ημι-βαρέων όπλων» από τις αρχές καταστολής, χωρίς να είναι σαφές αν πρόκειται για πραγματικά πυρά ή χρήση πλαστικών σφαιρών.
In the city of #Oshnaviyeh, heavy fighting is erupting between the population and Iranian forces, who are using semi-heavy weapons against the demonstrators. #Kurdistanprotests pic.twitter.com/7GQfsh438E
— Hengaw Organization for Human Rights (@Hengaw_English) September 22, 2022
Σύμφωνα με τις πιο συντηρητικές εκτιμήσεις τουλάχιστον 17 άτομα έχουν χάσει τη ζωή τους από τις συγκρούσεις διαδηλωτών με τις δυνάμεις καταστολής και μέλη φιλοκυβερνητικών οργανώσεων. Ανεξάρτητες οργανώσεις αναφέρουν ότι ο αριθμός αυτός ξεπερνά ήδη τους 31, ενώ σε αναρτήσεις στα social media αναφέρονται ακόμη μεγάλοι αριθμοί.
Οι απώλειες μεταξύ των δυνάμεων καταστολής και των φιλοκυβερνητικών οργανώσεων είναι τουλάχιστον 5, όπως έχουν αναφέρει φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ.
Οργανώνουν αντι-πορείες «νοικοκυραίων»
Κυβερνητικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι για σήμερα Παρασκευή οργανώνονται φιλοκυβερνητικές πορείες στις μεγάλες πόλεις της χώρας, ενώ ήδη κάποιες αντίστοιχες έχουν πραγματοποιηθεί.
Χτες Πέμπτη ο πρόεδρος Εμπραχίμ Ραϊσί είπε ότι «στο Ιράν υπάρχει ελευθερία έκφρασης ... αλλά οι πράξεις χάους είναι απαράδεκτες», μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη. Όπως ανέφερε, διέταξε προσωπικά να διερευνηθεί ο θάνατος της Αμινί.
Κατηγόρησε επίσης όσους διανέμουν στα ΜΜΕ και τα social media οπτικοακουστικό υλικό και πληροφορίες για τις διαδηλώσεις και τις ταραχές για «δύο μέτρα και δυο σταθμά». «Καθημερινά, σε διαφορετικές χώρες, όπως και στις ΗΠΑ, βλέπουμε άνδρες και γυναίκες να σκοτώνονται σε αντιπαραθέσεις με την αστυνομία, αλλά δεν υπάρχει ευαισθησία για την αιτία και την αντιμετώπιση αυτής της βίας», υποστήριξε ο Ραϊσί.
Φίμωση των χρηστών του διαδικτύου
Οι ιρανικές Αρχές κατηγορούνται ότι έχουν «κατεβάσει» τους διακόπτες στα δίκτυα επικοινωνιών, με αποτέλεσμα στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας και ειδικά σε περιοχές όπου καταγράφονται οι εντονότερες συγκρούσεις, να μην υπάρχει διαδίκτυο. Σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης (Whatsapp, Instagram, κτλ.) δεν μπορούν να διανεμηθούν φωτογραφίες και βίντεο, παρά μόνο κείμενο).
Ανεξάρτητοι φορείς και ομάδες που παρακολουθούν την προσβασιμότητα στο διαδίκτυο, καταγράφουν πολύ μεγάλες διακυμάνσεις στην συνδεσιμότητα, ένδειξη ότι οι αρχές προσπαθούν να εμποδίσουν την επικοινωνία των πολιτών συγκεκριμένες ώρες καθώς φοβούνται περαιτέρω κλιμάκωση των συγκρούσεων.
ℹ️ Update: Live metrics corroborate reports of a restoration of mobile internet connectivity in #Iran, following a curfew-style pattern of disruptions amid protests over the death of #MahsaAmini; Instagram and WhatsApp remain restricted
— NetBlocks (@netblocks) September 22, 2022
📰 Background: https://t.co/8cCHIJA2Oi pic.twitter.com/yFujHHxKfi
Η Αμινί φέρεται να συνελήφθη στις 13 Σεπτεμβρίου επειδή δεν τηρούσε τον «πρέποντα» ενδυματολογικό κώδικα και δεν φορούσε «σωστά» το μαντήλι που θα έπρεπε να καλύπτει τα μαλλιά της. Ενώ ανακοινώθηκε στους συγγενείς της ότι θα μεταφερόταν σε κέντρο «κατήχησης» για λίγες ώρες, βρέθηκε λίγο αργότερα σε νοσοκομείο, να είναι σε κώμα. Κατέληξε τελικά στις 16 Σεπτεμβρίου. Οι συγγενείς της έχουν καταγγείλει ότι είχε μελανιές στα πόδια και το κεφάλι, ενώ γυναίκες που βρίσκονταν την ίδια ώρα στα χέρια των Αρχών, ανέφεραν ότι ξυλοκοπήθηκε επειδή αντέδρασε στις προσβολές που δέχθηκε από τους αστυνομικούς.