Σε αρένα πολιτικής αντιπαράθεσης μετατρέπεται η COP26, η πιο κρίσιμη, ίσως, διακυβερνητική διάσκεψη για το κλίμα στη Γλασκώβη μετά τα φαρμακερά βέλη που εξαπέλυσε ο Μπάιντεν κατά της Ρωσίας και της Κίνας για την απουσία τους από το πάνελ των συμμετεχόντων χωρών.
Το ουσιαστικό ερώτημα, πέρα από τις ανούσιες κοκορομαχίες των ισχυρών, είναι αν η σύνοδος της Γλασκώβης, στην οποία έχουν εναποτεθεί πολλές ελπίδες για μια ριζική αλλαγή του ενεργειακού μοντέλου του κόσμου, απαλλαγμένου από τα ορυκτά καύσιμα, θα μπορέσει τελικά να δικαιολογήσει τις προσδοκίες αυτές.
Η πρώτη αμυδρή ακτίνα φωτός ήρθε χθες με μια τελευταία μελέτη του Πανεπιστημίου της Μελβούρνης σύμφωνα με την οποία, αν τηρηθούν οι υποσχέσεις που δόθηκαν στην COP26, ο κόσμος θα αποφύγει το χειρότερο σενάριο, δηλαδή την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη πάνω από τους 2 βαθμούς Κελσίου, όχι όμως και το κακό σενάριο της υπέρβασης του ορίου των 1,5 βαθμών Κελσίου.
Τα σχέδια της Ινδίας, της τρίτης χώρας σε εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, σηματοδοτούν μια σημαντική διαφοροποίηση στις επιστημονικές εκτιμήσεις για την άνοδο της θερμοκρασίας, όπως συμπεραίνει η εν λόγω μελέτη. Αν τηρηθούν οι δεσμεύσεις της, όπως φυσικά και των άλλων χωρών που συμμετέχουν στις συνομιλίες, η μέση παγκόσμια θερμοκρασία πιθανότατα θα αυξηθεί κατά περίπου 1,9 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα. Αυτό θα είναι χαμηλότερο από το ανώτατο καταστροφικό όριο των 2 βαθμών Κελσίου, αλλά υψηλότερο από το κατώτερο όριο των 1,5 βαθμών Κελσίου που ορίστηκε στη Συμφωνία του Παρισιού το 2015.
Ο πρόεδρος της COP26 Άλοκ Σάρμα σημείωσε ότι οι νέες δεσμεύσεις αντιπροσώπευαν σημαντική πρόοδο, ωστόσο θα πρέπει να γίνουν περισσότερα για να επιτευχθεί ο στόχος των 1,5 βαθμών Κελσίου. Με τις δεσμεύσεις της Ινδίας και των πρόσφατων από άλλες χώρες, το 90% του παγκόσμιου ΑΕΠ καλύπτεται πλέον από καθαρές μηδενικές εκπομπές έναντι μόλις 30% που ήταν πριν από έναν χρόνο. Βέβαια, ο βραχυπρόθεσμος στόχος για μείωση των παγκόσμιων εκπομπών στο μισό έως το 2030 εξακολουθεί να είναι το ζητούμενο. Το πώς θα καλυφθεί αυτό το κενό κυριαρχεί ως βασικό ερώτημα της COP26.
Ενδεχομένως το αδιέξοδο δίνει λαβή στην επικριτική ρητορική των ΗΠΑ κατά της Ρωσίας και της Κίνας, οι ηγέτες των οποίων δεν πήγαν στη Γλασκώβη, μια κίνηση που θα μπορούσε πάντως να ερμηνευτεί από τις γενικά κακές σχέσεις των κυβερνήσεων των δύο χωρών με την κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον και όχι ως πιθανή εκδήλωση αδιαφορίας απέναντι σε μια μεγάλη διεθνή πρωτοβουλία που έχει μάλιστα τη σφραγίδα του ΟΗΕ.
"Πρόκειται για ένα τεράστιας σημασίας ζήτημα και αυτοί (οι Κινέζοι) γύρισαν την πλάτη τους. Πώς μπορούν να το κάνουν αυτό και να διεκδικούν έναν οποιονδήποτε ηγετικό ρόλο;" διερωτήθηκε ο Αμερικανός Πρόεδρος. "Πιστεύω ότι ήταν σοβαρό σφάλμα της Κίνας που δεν συμμετείχε στη διάσκεψη και ο Κινέζος Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ έχασε την ευκαιρία να επηρεάσει ανθρώπους σε όλον τον κόσμο", συμπλήρωσε.
Μόσχα και Πεκίνο απάντησαν στα επικριτικά σχόλια του Αμερικανού Προέδρου για την απουσία των ηγετών τους από COP26 σημειώνοντας ότι έχουν αναλάβει δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. "Οι πράξεις είναι πιο σημαντικές από τα λόγια" δήλωσε λακωνικά ο εκπρόσωπος της κινεζικής διπλωματίας Ουάνγκ Ουενμπίν, επικρίνοντας τα "κούφια λόγια", όπως τα χαρακτήρισε, του Τζον Μπάιντεν. Ο Ουάνγκ επισήμανε τις "συγκεκριμένες" δεσμεύσεις της χώρας του κατά της κλιματικής αλλαγής και το πρόγραμμα των επενδύσεών της στις ανανεώσιμες πηγές.
Στο ίδιο μήκος κύματος, η Μόσχα απέρριψε τις επικρίσεις του Μπάιντεν, με τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ να υπενθυμίζει ότι οι ενέργειες της Ρωσίας κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη "είναι συνεπείς, προσεκτικές και σοβαρές".
