Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
18.2°C22.0°C
1 BF 47%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
18 °C
14.7°C21.2°C
2 BF 57%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
16.0°C19.4°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
18.8°C21.5°C
1 BF 61%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.9°C18.4°C
2 BF 63%
ΗΠΑ – Ευρώπη / Η κρίση εμπιστοσύνης είναι εδώ
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

ΗΠΑ – Ευρώπη / Η κρίση εμπιστοσύνης είναι εδώ

ΜΠΑΙΝΤΕΝ

Αφού διακήρυξε τη «νίκη της δημοκρατίας» στη διχασμένη Αμερική που άφησε πίσω του ο Τραμπ, ο νέος Πρόεδρος υποσχέθηκε «επιστροφή της Αμερικής» στην παγκόσμια σκηνή. Και “αποποίηση” της κληρονομιάς του προκατόχου του... Και αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στις σχέσεις με τους συμμάχους στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

Όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο εύκολα, ούτε απλά. Η ζημιά έχει γίνει. Η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα αμερικανική δημοκρατία αντιμετωπίζεται εδώ και καιρό με σκεπτικισμό, δεν θεωρείται πια πρότυπο. Για τους πολίτες των δύο μεγάλων ευρωπαϊκών δημοκρατιών, της Γαλλίας και της Γερμανίας, η φήμη της ως παγκόσμιας ηγεμονικής δύναμης έχει τρωθεί και δεν αποκαθίσταται τόσο εύκολα με την αλλαγή ενοίκου στον Λευκό Οίκο.  Όχι επειδή οι ΗΠΑ έχασαν τον εικοσάχρονο πόλεμο στο Αφγανιστάν και, μην μπορώντας να νικήσουν τους Ταλιμπάν, προσπάθησαν στο τέλος να τα “βρουν” μαζί τους.  Όχι επειδή αποχωρούν από τη Μέση Ανατολή, στην οποία φιλοδοξούσαν κάποτε να “διαδώσουν τη δημοκρατία”.  Όχι επειδή δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν την προσάρτηση της Κριμαίας ή να μεθοδεύσουν την ολοκληρωτική παράδοση της Ουκρανίας στην αγκαλιά του ΝΑΤΟ.

Η εικόνα έχει τρωθεί διότι μία από τις πλουσιότερες χώρες της Δύσης, μία από τις πλέον προηγμένες τεχνολογικά και η ισχυρότερη παγκοσμίως στρατιωτικά άφησε να πεθάνουν σχεδόν 600.000 πολίτες της από έναν ιό.

Εν αναμονή της άφιξης Μπάιντεν στην Ευρώπη αυτή την εβδομάδα για τις συνόδους G7, NATO και Ε.Ε. και για τη συνάντηση με τον Πούτιν στη Γενεύη, οι δημοσκοπήσεις από το «Γερμανικό Ταμείο Μάρσαλ» και το  Ίδρυμα Bertelsmann έδειξαν ότι ο νέος Πρόεδρος δεν έχει αποκαταστήσει τη φήμη των Ηνωμένων Πολιτειών στη θέση που βρίσκονταν πριν από το χτύπημα της Covid-19. Σαν να μην έφτανε αυτό, οι μετρήσεις δείχνουν ελαφρά αύξηση της δημοφιλίας της Κίνας. Υπενθυμίζεται ότι η ανάλυση των αμερικανικών στατιστικών έχει δείξει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα μπορούσαν να είχαν αποφύγει σχεδόν 400.000 θανάτους αν ο Τραμπ ακολουθούσε αποτελεσματική στρατηγική αντί της αλλοπρόσαλλης, αντιεπιστημονικής στάσης του.

Το συμπέρασμα της έρευνας είναι εν μέρει απογοητευτικό για τον νέο Δημοκρατικό Πρόεδρο. “Οι πρώτοι τρεις μήνες της θητείας Μπάιντεν δεν επηρέασαν στο ελάχιστο τις απόψεις των Γερμανών και των Γάλλων για την επιρροή των ΗΠΑ στον κόσμο”. Τα αντίστοιχα ποσοστά είναι ίδια με εκείνα της έρευνας του 2020, που κατέγραψαν σημαντική πτώση της δημοφιλίας των ΗΠΑ κατά περίπου 10 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα προς όφελος της Κίνας.

Ως εκ τούτου, μόλις το 51% των ερωτηθέντων στην Γερμανία βλέπουν και σήμερα τις Ηνωμένες Πολιτείες ως αξιόπιστο εταίρο, το 60% στη Γαλλία, το 67% στη Βρετανία και το 76% στην Πολωνία. Λιγότερο από το ένα τέταρτο των Τούρκων εμπιστεύονται τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αντιθέτως, οι περισσότεροι Αμερικανοί θεωρούν την Ευρωπαϊκή  Ένωση ως αξιόπιστο εταίρο. Η πλειονότητα των ερωτηθέντων εξακολουθούν να πιστεύουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει να συνεισφέρουν στην άμυνα και την ασφάλεια της Ευρώπης εκτός από τη Σουηδία, όπου οι απόψεις διίστανται, και την Τουρκία φυσικά.

Η έρευνα έγινε διαδικτυακά μεταξύ 29 Μαρτίου και 13 Απριλίου σε δείγμα 1.000 ενηλίκων σε καθεμία από τις 11 χώρες: Καναδά, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία, Πολωνία, Ισπανία, Σουηδία, Τουρκία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ηνωμένες Πολιτείες. Εν κατακλείδι, η “επιστροφή της Αμερικής” στον κόσμο δεν είναι υπόθεση κάποιου μαγικού ραβδιού...

Αφγανιστάν: Το λυκόφως του νεοταξικού τυχοδιωκτισμού

Όταν ο Μπους ο νεότερος κήρυττε τον “πόλεμο κατά της τρομοκρατίας” στον απόηχο των πολύνεκρων επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 και έναν μήνα αργότερα έστελνε τα αμερικανικά στρατεύματα να εισβάλουν στο Αφγανιστάν, στο Πεντάγωνο επικρατούσε ενθουσιασμός. Η εκδίωξη των Ταλιμπάν φάνταζε εφικτός στόχος και τα τότε «γεράκια» με αρχηγό τον Ντόναλντ Ράμσφελντ δεν πτοούνταν από τις αντικειμενικές δυσκολίες του εγχειρήματος, με σημαντικότερη όλων την ασύμμετρη φύση της απειλής. “Αυτή η μάχη χρειάζεται χρόνο και αποφασιστικότητα, αλλά, να είστε βέβαιοι, θα νικήσουμε” είχε πει τότε ο Μπους. Το σχεδιάγραμμα της “νέας τάξης” είχε άλλωστε “φιλοτεχνηθεί” από το νεοσυντηρητικό κατεστημένο και η σπουδή να υλοποιηθεί ήταν μεγάλη.

Σήμερα, μετά από είκοσι χρόνια πολέμου, χιλιάδων, ίσως και εκατομμυρίων νεκρών σε συγκρούσεις και τυφλά χτυπήματα και σπατάλης δισεκατομμυρίων δολαρίων σε στρατιωτικές επιχειρήσεις και πολιτικό χρήμα για μια νίκη που δεν ήρθε ποτέ, οι αμερικανικές δυνάμεις “πακετάρουν” και φεύγουν αφήνοντας τη σπαρασσόμενη χώρα στη τύχη της.

Οι προσπάθειες για έναν συμβιβασμό και πολιτικό “διακανονισμό” με τους Ταλιμπάν δεν φαίνεται να καρποφόρησαν, παρά τις ελπίδες που είχαν δημιουργηθεί αρχικά. Και ο Μπάιντεν είναι αποφασισμένος. Η στρατηγική που ακολουθήθηκε μέχρι τώρα ήταν συνταγή για εσαεί εμπλοκή, όχι για αποδέσμευση, έχει δηλώσει.

Η αμερικανική αποχώρηση έχει δρομολογηθεί ό,τι κι αν γίνει και σ’ αυτό το ευνοϊκό φόντο οι ισλαμιστές μαχητές σφίγγουν τον κλοιό γύρω από τις κυβερνητικές δυνάμεις σε μια επίδειξη δύναμης που μπορεί πλέον να μην ενδιαφέρει την Ουάσιγκτον, αλλά βυθίζει στο χάος και στην αιματοχυσία ένα τραυματισμένο έθνος. Περισσότεροι από 150 Αφγανοί στρατιώτες σκοτώθηκαν ή τραυματίστηκαν μέσα σε ένα 24ωρο την περασμένη εβδομάδα καθώς οι Ταλιμπάν εντατικοποιούν την επιθετική δραστηριότητά τους επωφελούμενοι της αμερικανικής αποχώρησης. Ενδεικτικό της γενίκευσης του πολέμου είναι ότι συγκρούσεις μαίνονται πλέον στις 26 από τις 34 επαρχίες της χώρας!

Οι Ταλιμπάν κατέλαβαν την περιοχή Σαχράκ στη δυτική επαρχία Γκορ και ανάγκασαν τα αφγανικά στρατεύματα να καταφύγουν σε κοντινά χωριά ύστερα από σφοδρή ανταλλαγή πυρών. Βόμβα μεγάλης εκρηκτικής ισχύος τοποθετημένη σε αυτοκίνητο με στόχο αρχηγείο της αστυνομίας στην περιοχή Χας Μπαλχ στην επαρχία Μπαλχ είχε αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους τουλάχιστον 4 άνθρωποι τη Δευτέρα και να τραυματιστούν 50, μεταξύ τους πολλοί άμαχοι. Την ίδια ημέρα, δυνάμεις των Ταλιμπάν έκαναν έφοδο στην περιοχή Καϊσάρ στη βόρεια επαρχία Φαριγιάμπ σκοτώνοντας και τραυματίζοντας δεκάδες μέλη των αφγανικών δυνάμεων ασφαλείας. Οι ισλαμιστές φαίνεται να βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από την Καμπούλ κρίνοντας από την ανώνυμη αποκάλυψη αξιωματούχου του υπουργείου  Άμυνας ότι ο κυβερνητικός στρατός εξαπέλυσε επίθεση για να ανακαταλάβει τη στρατηγική περιοχή Νερχ της επαρχίας Βαρντάκ σε απόσταση μόλις μίας ώρας από την πρωτεύουσα.

Τα ιμπεριαλιστικά σχέδια της Ουάσιγκτον στον μετα-ψυχροπολεμικό κόσμο που αποτυπώθηκαν στη συλλογική μνήμη ως «νέα τάξη πραγμάτων» αναθεωρούνται άρδην μπροστά στην πίεση των νέων δεδομένων. Η συρρίκνωση της αμερικανικής ισχύος και η επικράτηση του πολυπολικού κόσμου είναι σίγουρα δύο από τα πιο σημαντικά. Αλλά ακόμη κι όταν αναθεωρείται, η επεμβατική φύση της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής προκαλεί απώλειες.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL