Οι εμφύλιοι στην Αφρική καλά κρατούν. Ο αναπάντεχος θάνατος την περασμένη εβδομάδα από πυρά ανταρτών του Ιντρίς Ντεμπί, Προέδρου του Τσαντ, που κατέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα το 1990 και κυβέρνησε έκτοτε τη χώρα των 200 φυλών με αυταρχισμό και σιδηρά πυγμή, ήταν μια υπενθύμιση των ξεχασμένων “εσωτερικών” συγκρούσεων στα νεοπαγή αφρικανικά κράτη.
Τοπικοί πόλεμοι μαίνονται επί δεκαετίες αφήνοντας πίσω τους καταστροφή και θύματα, αλλά τον πραγματικό αριθμό τους κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει με ακρίβεια. Διότι δεν είναι μόνο τα όπλα και οι μάχες που σκοτώνουν, είναι και οι επιπτώσεις τους. Οι ανθρωπιστικές καταστροφές, η προσφυγιά, η φτώχεια, η πείνα, οι αρρώστιες. Πόλεμοι που αφήνονται να σιγοκαίνε εξυπηρετώντας ή διευκολύνοντας ζωτικά σχέδια και σκοπιμότητες παλιών και νέων “τοποτηρητών” στη μαύρη ήπειρο.
Ο Ντεμπί, που μόλις είχε εκλεγεί με... 80% για έκτη συνεχόμενη θητεία -σε μια εκλογική αναμέτρηση που είχε μποϊκοτάρει η αντιπολίτευση- ήταν βασικός σύμμαχος των Δυτικών στον πόλεμο κατά των τζιχαντιστών στην περιοχή του Σαχέλ. Πρόθυμος πάντα να στείλει τον καλά εκπαιδευμένο στρατό του να πολεμήσει τα παρακλάδια της Αλ Κάιντα και του Ισλαμικού Κράτους, κατόρθωσε να δημιουργήσει ισχυρές φιλίες στο εξωτερικό.
Στο εσωτερικό όμως οι εχθροί του ήταν πολλοί. Και η δυσφορία για το καθεστώς του είχε φουντώσει τελευταία. Το Τσαντ είναι μια απ’ τις φτωχότερες χώρες του κόσμου, τα δύο τρίτα των σχεδόν 16 εκατομμυρίων κατοίκων του ζουν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας. Ο πλούτος κυρίως από το πετρέλαιο, που υποτίθεται ότι θα βοηθούσε το λαό, δεν φάνηκε ποτέ. Κακοδιαχείριση και κατάρρευση των τιμών εξανέμισαν τα έσοδα.
Το καθεστώς του Ντεμπί κατηγορούνταν ότι χρησιμοποιούσε το πετρέλαιο για προσωπικό πλουτισμό των μελών του και για να χρηματοδοτεί τους πολέμους κατά των εξεγερμένων αντιπάλων του.
Ο σημαντικότερος σύμμαχός του ήταν φυσικά η Γαλλία. Οι γαλλικοί δεσμοί με τα καθεστώτα των πρώην αποικιών στη ζώνη της πάλαι ποτέ Ομοσπονδίας της Γαλλικής Ισημερινής Αφρικής παραμένουν πάντα σημαντικοί και ισχυροί. Οι Γάλλοι διατηρούν πάνω από 5.000 στρατιώτες στο Τσαντ. Συνεισφέρουν στην “διεθνή προσπάθεια” κατά των τζιχαντιστών. Η κύρια βάση τους βρίσκεται στην Ντζαμένα.
Υπάρχει επίσης αμερικανική στρατιωτική παρουσία στη χώρα. Το Παρίσι θρηνεί επειδή έχασε έναν “θαρραλέο φίλο και σημαντικό σύμμαχο” και ο Μακρόν ετοιμάζεται να πάει στην κηδεία του, αλλά ήταν κοινό μυστικό ότι οι Γάλλοι κρατούσαν στην εξουσία τον Ντεμπί.
Για τους Δυτικούς ήταν μια “σταθερή και προβλέψιμη” φιγούρα που εξασφάλιζε πρόσβαση στα συμφέροντά τους σ’ ένα χαοτικό σκηνικό. Ήταν επίσης ο συνδετικός κρίκος τους με την γειτονική Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και η “εμπροσθοφυλακή” τους στη μάχη κατά της ισλαμιστικής Μπόκο Χαράμ. Τι κι αν η Human Rights Watch κατήγγελλε συχνά το καταπιεστικό καθεστώς του για συστηματικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως και τη Δύση, που έκανε τα στραβά μάτια;
Ο Ντεμπί επέτρεπε στους Γάλλους να έχουν στρατιωτική παρουσία στο Τσαντ για να πολεμούν τους τζιχαντιστές γνωρίζοντας ότι αυτό προστατεύει το καθεστώς του. Οι Γάλλοι μπορούσαν να έχουν τη δική τους εκδοχή του “πολέμου κατά της τρομοκρατίας” στη γαλλόφωνη Αφρική θέτοντας υπό την ηγεσία τους και καθοδηγώντας σε όλα τα επίπεδα έναν στρατιωτικό συνασπισμό πέντε εθνών με το Τσαντ και το Μάλι στην πρώτη γραμμή, την Μπουργκίνα Φάσο, τη Μαυριτανία και τον Νίγηρα στη δεύτερη.
Όμως η προέλαση προς την Ντζαμένα των ανταρτών του FACT, του Μετώπου για την Αλλαγή και την Ομόνοια, μιας οργάνωσης που δεν έχει σχέση με τους τζιχαντιστές και αποτελείται κυρίως από αξιωματικούς που έχουν αποσκιρτήσει από τον στρατό του Ντεμπί, αλλάζει τα δεδομένα. Η οργάνωση διεκδικεί την ευθύνη για τον θάνατο του Προέδρου σε ανταλλαγή πυρών σ’ ένα χωριό στο βόρειο Τσαντ, όπου είχε πάει το περασμένο σαββατοκύριακο για να επιθεωρήσει τις δυνάμεις του.
Οι αντάρτες ισχυρίζονται ότι βρίσκονται τώρα στην περιοχή Κανέμ, 200-300 χλμ. βόρεια της πρωτεύουσας, συνεχίζοντας την κάθοδό τους προς τον Νότο για την “απελευθέρωση του λαού”. Υπόσχονται ότι ο σκοπός τους δεν είναι να καταλάβουν την εξουσία, αλλά να φέρουν τη δημοκρατία βάζοντας τέλος σε ένα αυταρχικό καθεστώς τριάντα χρόνων.
Το ίδιο υπόσχεται και ο γιος του Ντεμπί, ο 37χρονος στρατηγός Μαχαμάτ, που ανέλαβε επικεφαλής του «μεταβατικού στρατιωτικού συμβουλίου», το οποίο θα ασκεί στο εξής την εξουσία αφού κυβέρνηση και κοινοβούλιο διαλύθηκαν. Δεσμεύτηκε ότι εντός των επόμενων 18 μηνών θα γίνουν “ελεύθερες και δημοκρατικές εκλογές”.
Φαίνεται όμως δύσκολο να πείσει έστω και ορισμένους. Σε κοινή ανακοίνωσή τους τα κόμματα της αντιπολίτευσης, πάνω από δέκα, κατήγγειλαν το “θεσμικό πραξικόπημα” των στρατιωτικών και ζήτησαν επάνοδο στη συνταγματική τάξη. Τα συνδικάτα επίσης απέρριψαν την υπόσχεση του υιού Ντεμπί και κάλεσαν σε απεργιακές κινητοποιήσεις.
“Πρέπει να βεβαιωθούμε ότι αυτό το στρατιωτικό συμβούλιο δεν θα παραμείνει στην εξουσία. Κουραστήκαμε πια να βλέπουμε κάποιους να αρπάζουν την εξουσία με τα όπλα” δήλωσε χαρακτηριστικά ένας δάσκαλος στο Reuters.
Θα σώσει η τηλεργασία τον κόσμο;
Τηλεργασία, εργασία από το σπίτι, εξ αποστάσεως εργασία. Ή όπως αλλιώς μπορεί να περιγραφεί η απασχόληση μπροστά σε έναν υπολογιστή με on line σύνδεση. Είναι ήδη ένα δεδομένο που εδραίωσε εξ ανάγκης η πανδημία. Σύμφωνα με τελευταία έρευνα της πλατφόρμας freelance απασχόλησης Upwork, ένας στους τέσσερις Αμερικανούς (ποσοστό 26,7%) εργάζεται σήμερα από το σπίτι. Σημαντικότατη αλλαγή αν σκεφτεί κάποιος ότι το 2018 μόλις το 7% των εργαζομένων στις ΗΠΑ είχαν την επιλογή να εργαστούν από απόσταση.
Στη Γερμανία το ποσοστό αυτό είναι ακόμη πιο ψηλό, 38%. Τον Φεβρουάριο εφέτος ο αριθμός των τηλεργαζομένων ήταν περίπου ο ίδιος με εκείνον στην αρχή της πανδημίας. Μ’ άλλα λόγια η τηλεργασία δεν περιορίστηκε, παρά τη σταδιακή προσαρμογή στη νέα πραγματικότητα και τη γενίκευση των μέτρων ασφαλείας.
Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν μια τάση επικράτησης ή προτίμησης της απομακρυσμένης απασχόλησης, τουλάχιστον από την πλευρά των εργαζομένων. Το 46% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι θα μπορούσε δυνητικά να εργάζεται από το σπίτι τουλάχιστον για ένα μέρος του ωραρίου του, σύμφωνα με την «μελέτη για την τηλεργασία» του γερμανικού ταμείου υγείας «Dak».
«Η τηλεργασία έχει καθιερωθεί και μπορεί να γίνει μια ιστορία επιτυχίας. Είναι φανερό ότι στη διάρκεια της πανδημίας οι εργαζόμενοι υιοθέτησαν πιο θετική στάση απέναντι στην εργασία από το σπίτι» δήλωσε ο Αντρέας Στορμ, διευθύνων σύμβουλος του Dak. Είναι η τρίτη ανάλογη έρευνα που γίνεται από τον εν λόγω οργανισμό τον τελευταίο χρόνο.
Οι περισσότεροι από τους ερωτηθέντες έκριναν θετικά την πρακτική της τηλεργασίας. Σχεδόν τα δύο τρίτα είπαν ότι είναι πιο παραγωγικοί και ότι η δουλειά τούς φαίνεται πιο ευχάριστη. Περίπου τα τρία τέταρτα αναγνωρίζουν το σημαντικό πλεονέκτημα της απουσίας μετακινήσεων και τη μεγαλύτερη επαφή με την οικογένεια.
Το 46% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι θα προτιμούσαν να εργάζονται και στο μέλλον από το σπίτι, τουλάχιστον για το ήμισυ του ωραρίου τους. Το 10% δήλωσαν πως θα προτιμούσαν να εργάζονται αποκλειστικά από το σπίτι. Ωστόσο η έλλειψη επαφής με τους συναδέλφους και ο μη διαχωρισμός επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής που συνεπάγεται η τηλεργασία θεωρούνται βασικά μειονεκτήματα.
